Türkiye’de Almanca Öğretmenlerinin Eğitim Öğretim Sürecinde Karşılaştığı Sorunlar

Year 2025, Volume: 7 Issue: 1, 45 - 67, 30.06.2025

Gürcan Çağan , Hakan Sarıçam

https://doi.org/10.55143/alkad.1613286

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de Almanca öğretmenlerinin eğitim öğretim sürecinde karşılaştığı sorunları ve çözüm önerilerini Almanca öğretmenlerinin görüşlerine göre incelemektir. Araştırma nitel bir çalışma olup durum çalışması desenine göre yapılandırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemine göre belirlenmiş olup, çalışma grubunu Sivas il merkezinde MEB orta öğretim okullarında görev 15 Almanca öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler araştırmacı ve uzmanlar tarafından geliştirilen 10 açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler tema, alt tema, kod ve frekanslarıyla bulgular kısmında sunulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Almanca öğretmenlerinin eğitim öğretim sürecinde başta öğrencilerden kaynaklı sorunlar olmak üzere ders kitapları ve kaynak kullanımı yetersizliği, diğer branş öğretmenlerinin ve okul idaresinin olumsuz bakış açısından kaynaklı sorunlar, dersin seçmeli oluşunun dezavantajları ve mesleki gelişim konusunda yaşanan sorunlar ve kısıtlamalar ifade edilmiştir. Ayrıca yaşanan sorunlara karşı öğretmenlerin bir takım strateji ve yöntemler kullandığı belirtilmiştir. Araştırma bulgularına dayanılarak Almanca öğretmenlerinin eğitim öğretim sürecinde karşılaştığı sorunların giderilmesi ve Almanca öğretiminin etkili ve verimli sürdürülebilmesi amacıyla öneriler sunulmuştur.

Keywords

Yabancı Dil , İkinci Yabancı Dil , Almanca , Almanca Öğretmeni

German Language Teachers’ Problems in the Teaching and Learning Process in Türkiye

Abstract

The aim of this study is to examine the problems and proposed solutions faced by German language teachers in the teaching and learning process in Türkiye, based on the opinions of the German language teachers. The study was conducted with case study, one of the qualitative research methods. The study group was determined using a convenience sampling method, and it consists of 15 German language teachers working in secondary schools under the Ministry of National Education (MEB) in Sivas. The data were collected through a semi-structured interview form consisting of 10 open-ended questions, developed by the researchers and experts. The data were analyzed using content analysis. The findings are presented in the results section with themes, sub-themes, codes, and frequencies. According to the findings of the study, German language teachers reported several problems in the teaching and learning process, including issues stemming from students, insufficient use of textbooks and resources, negative attitudes of other subject teachers and school administration, the disadvantages of the elective nature of the course, and challenges related to professional development. Furthermore, the teachers mentioned that they used various strategies and methods to address these issues. Based on the research findings, suggestions are provided to overcome the problems faced by German language teachers and to ensure the effective and efficient continuation of German language teaching.

Keywords

Foreign Language , Second Foreign Language , German , German Language Teacher

References

• Ateş, E.,& Aytekin, H. (2020). Küreselleşen dünyada çokkültürlülük ve yabancı dil eğitimi.OPUS International Journal of SocietyResearches, 15(26), 4563-4579. https://doi.org/10.26466/opus.651385
• Bağdatlı, Z.,& Karadağ, R. (2019). Okul idaresinin öğretim süreçlerine etkisi: Almanca öğretiminde yönetici yaklaşımının rolü. Eğitim ve Yönetim Dergisi, 27(2), 215-230.
• Bayraktaroğlu, S. (2014). Yabancı dil eğitimi gerçeği, yabancı dille eğitim yanılgısı. Türkiye’de yabancı dil eğitiminde eğilim ne olmalı? 1. Yabancı Dil Eğitimi Çalıştayı Bildirileri, 12-13 Kasım 2012 (s. 1-13). Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Can, E.,& Can, C. (2014). Türkiye’de ikinci yabancı dil öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 43-63.
• Çelebi, D. (2006). Türkiye’de anadili eğitimi ve yabancı dil öğretimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 285-307.
• Çelik, G. (2020). Eğitim materyallerinin öğretim sürecindeki önemi ve eksiklikler. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(4), 235-247.
• Çelik, Z., & Demirtaş, H. (2019). Yabancı dil öğretiminde materyal kullanımı: Almanca öğretmenlerinin görüşleri. Dil Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 10(2), 112-125.
• Çelikkaya, Ş. (2013). Ortaöğretim öğrencilerinin ikinci yabancı dil almanca dersine yönelik tutumları. MiddleEastern&AfricanJournal of EducationalResearch, 5, 96-109.
• Deci, E. L.,&Ryan, R. M. (1985). Intrinsicmotivationand self-determination in humanbehavior. SpringerScience& Business Media.
• Demir, C. (2018). Dil öğreniminde motivasyon eksiklikleri ve etkileri. Dilbilim ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(3), 45-57.
• Demircan, Ö. (1988). Dünden bugüne Türkiye’de yabancı dil. Remzi Kitabevi.
• Denzin, N. K. (2009). Theresearchact: A theoreticalintroductiontosociologicalmethods (5th ed.). PearsonEducation.
• Eraslan, A. (2016). Yabancı dil öğretiminde öğrencilerin motivasyon seviyeleri. Journal of Foreign Language Education, 10(2), 65-80.
• EURYDICE. (2017). Avrupa’da okullarda dil öğretimi hakkında temel veriler. Avrupa Komisyonu. Eğitim, Görsel-İşitsel ve Kültür İşleri Yürütme Ajansı. 11 Kasım 2024 tarihinde https://eurydice.meb.gov.tr/www/karsilastirmali-raporlar-2017-yili/icerik/21, webadresinden edinilmiştir.
• Gök, M. (2017). Yabancı dil öğretiminin önemi ve eğitim politikalarındaki rolü. Eğitim Politikaları Dergisi, 3(1), 14-30.
• Güven, D. (2020). Türkçe ve yabancı dil öğretiminde karşılaşılan güçlükler ve çözüm önerileri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 45(212), 78-92.
• Hüseyin, A. (2021). Zorunlu yabancı dil eğitimi ve öğrenciler üzerindeki etkisi. Yabancı Dil Eğitimi Dergisi, 19(3), 150-165. https://doi.org/10.5123/udg.2021.150
• Işık, A. (2008). Yabancı dil eğitimimizdeki yanlışlar nereden kaynaklanıyor? Journal of Language andLinguisticStudies, 4(2), 15-26.
• Kayman, F. (2021). Türkçe öğretmenlerinin meslek hayatlarında yaşadıkları sorunlar ve bunlara yönelik çözüm önerileri. TurkishStudies-EducationalSciences, 16(2), 977-995. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.50570
• Kılınç, S. (2020). Almanca öğretmenlerinin mesleki gelişim süreci: Sorunlar ve çözümler. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 16(3), 101-115.
• Kırmızı, B. (2009). Anadolu liselerindeki Almanca dersinde yer alan dilbilgisi konularının öğretiminde karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 42-53.
• Kök, A. (2020). Almanca öğretmenlerinin mesleki gelişimi: Zorluklar ve çözüm önerileri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 22(1), 1-16.
• Köksal, E. (2021). Türk eğitim sisteminde yabancı dil öğretiminin durumu ve Almanca eğitiminin karşılaştığı zorluklar. Journal of Language Teachingand Learning, 13(4), 45-58.
• König, W. (1989). Türkiye’deki yabancı dil öğretimi sorunları, dışarıdan bir bakış. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, 167-172.
• Lincoln, Y. S.,&Guba, E. G. (1985). Naturalisticinquiry. Sage Publications.
• Memiş, M. R.,& Erdem, M. D. (2013). Yabancı dil öğretiminde kullanılan yöntemler, kullanım özellikleri ve eleştiriler. TurkishStudies, 8(9), 297-318.http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5089
• Merriam, S. B. (2009). Qualitativeresearch: A guidetodesignandimplementation. Jossey-Bass. Miles, M. B.,&Huberman, A. M. (1994). Qualitativedataanalysis: An expandedsourcebook. (2nd Edition). ThousandOaks: Sage
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). Yabancı dil eğitimi ve öğretimi yönetmeliği. Resmî Gazete, 28863. 12 Kasım 2024tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130914-5.htm web adresinden edinilmiştir.
• Morrow, S. L. (2005). Qualityandtrustworthiness in qualitativeresearch in counselingpsychology. Journal of CounselingPsychology, 52(2), 250-260.
• Resmî Gazete. (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu (14574). 11 Kasım 2024 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/ web adresinden edinilmiştir.
• Ryan, R. M, &Deci, E. L. (2000). Self-determinationtheoryandthefacilitation of intrinsicmotivation, socialdevelopment, andwell-being. AmericanPsychologist, 55(1), 68-78. https://doi.org/10.1037/0003-066X.55.1.68
• Tosun, C. (2012). Yurdumuzda yabancı dil öğretme ve öğrenme sürecinde başarısızlığın nedeni yöntem mi? Türkiye’de yabancı dil eğitiminde eğilim ne olmalı? 1. Yabancı Dil Eğitimi Çalıştayı Bildirileri, 12-13 Kasım 2012, 12-13. Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Yıldırım, A.,& Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, E., & Yılmaz, D. (2021). Türkçe dil bilgisi yetersizliklerinin yabancı dil öğrenmeye etkisi: Almanca örneği. Türk Dil Eğitimi Dergisi, 12(1), 102-115.
• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı.(2016, Mart). Yükseköğretim kurumlarında yabancı dil öğretimi ve yabancı dille öğretim yapılmasında uyulacak esaslara ilişkin yönetmelik. Resmî Gazete, Sayı 29662. 11 Kasım 2024 tarihindehttps://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=21475&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5 web adresinden edinilmiştir.