Resimli Çocuk Kitaplarının Nitelik Sorunsalı ve Çocuğun Sanat Eğitimi Sürecindeki Yeri: “Delioğlu’nun Resimlediği Yapıtlar Üzerine Bir İnceleme

Year 2013, Volume: 2 Issue: 2, 393 - 417, 30.04.2013

Cihan Külük

Abstract

Özet

Bu çalışmanın amacı, resimli çocuk kitaplarının nitelik sorunsalını ve bu kitapların çocuğun sanat eğitimi sürecindeki yerini tartışmaktır. Bu amaçla Mustafa Delioğlu’nun resimlediği, “Öğretmenin Sihirli Şapkası”, “Dedemin Sihirli Dolabı”, “Ninemin Arkadaşı”, “Ninemle Hayvanat Bahçesinde” ve “Peynirli Börek” adlı yapıtlar çözümlenmiştir. Bu çalışmada, Mustafa Delioğlu’nun resimlediği yapıtlar, Sever (2007)’in çocuk edebiyatı öğretiminde, resimlerin niteliğini sınayabilmek için geliştirdiği sorular kapsamında “betimsel çözümleme” yöntemiyle incelenmiştir.  Bu yönteme göre, elde edilen veriler daha önceden belirlenen izleklere göre özetlenmiş ve yorumlanmıştır. Sonuç olarak; sanatçı duyarlılığıyla yapılmış çocuk kitabı resimleri, erken çocukluk dönemiyle başlayan evrede, sanat eğitiminin en etkili ve kestirme yoludur. Bu araştırmada incelenen Delioğlu’nun resimlediği yapıtların, çocuğa kendi gerçekliği içinde yaklaşmayı başarabilen; estetik değeri olan, çocukların görsel sanat eğitimlerine ve yaratıcılıklarına önemli katkılar sağlayabilecek; ayrıca onlarda sanatsal ve düşünsel farkındalık uyandırabilecek nitelikte olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler; Görsel Sanat Eğitimi, Çocuk Edebiyatı, Resimli Çocuk Kitapları.

Keywords

Görsel Sanat Eğitimi, Çocuk Edebiyatı, Resimli Çocuk Kitapları.

References

• Aslıer, M. (1980). Varolamayana Biçim Vermek. İstanbul: İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu Yayınları.
• Berger, J. (2003). Görme Biçimleri. (Çev. Y. Salman). İstanbul, Metis Yayıncılık. Eserin orijinali 1972’de yayımlandı).
• Delioğlu, M. (2006). Kitap İllüstrasyonları Üzerine Bir DosyaAnket. Haydaroğlu, M. (Editör). Sanat Dünyamız 98.sayı. Erinç, S. (2004). Resmin Eleştirisi Üzerine. Ankara: Ütopya Yayınları.
• Fang, Z. (1996). Illustrations, Text, and the Child Reader: What are Pictures in Children’s Storybooks for?. Reading Horizons, 37, 130-142.
• Gençaydın, Z. (1993). Sanat Eğitimi. Eripek, S. (Editör). Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Gönen, M., Şahin, S., Yükselen. A.İ. ve Tanju, E. (2004). Çocuklar İçin Yaratıcı Etkinlikler. İstanbul: Epsilon Yayın Dağıtım.
• Jalongo, M.R. (2004). Young Children and Picture Books (Second edition). Washington, DC: National Association for the Education of Young Children.
• Karasar, N. (1998). Bilimsel Arastırma Yontemi (15. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kiefer, B. (1993). Visual criticism and children's literature. In B. Hearne and R. Sutton (Eds.), Evaluating Children’s Books: a Critical Look: Aesthetic, Social, and Political Aspects of Analyzing and Using Children’s Books (p. 7391). Graduate School of Library and Information Science, University of Illinois at Urbana-Champaign: USA.
• Küçük, S.H. (Ed.) (2011). Okulöncesi Çocuk Edebiyatı Kitap Kataloğu. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Segun, M. (1988). The Importance of Illustrations in Children’s Books. In S. Mabel (Ed.), Illustrating for Children: Report of the First Training Workshop for Illustrators of Children's Books (p.25-27). Children's Literature Association of Nigeria, Ibadan: Nigeria.
• Sever, S. (2003). Çocuk ve Edebiyat. (1. Basım). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Sever, S. (2007). “Çocuk Edebiyatı Öğretimi Nasıl Olmalıdır?” II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu.(Yay. Haz. S.Sever). Ankara: AÜ Basımevi, s.41.56.
• Wohlgemuth, G.T. (1998). Cildren’s Literature and its Translation. Unpublished master’s thesis, University of Surrey, United Kingdom.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gönderme Yapılan Çocuk Kitapları Akal, A. (2002). Dedemin Sihirli Dolabı. Gürmen, A. (Editör). ( Basım). İstanbul: Uçanbalık Yayınları.
• Akal, A. (2002). Öğretmenin Sihirli Şapkası. Gürmen, A. (Editör). (1. Basım). İstanbul: Uçanbalık Yayınları.
• Çınaroğlu, A. (1999). Peynirli Börek. (1. Basım). İstanbul: Uçanbalık Yayınları.
• Gürmen, A. (1997). Ninemle Hayvanat Bahçesinde. (2. Basım). İstanbul: Uçanbalık Yayınları.
• Gürmen, A. (1996). Ninemin Arkadaşı. (1. Basım). İstanbul: Uçanbalık Yayınları.