Ortaokul Düzeyindeki Görme Yetersizliği Olan Öğrencilerin Okuldaki Öğrenim Sürecine Dair Görüşleri

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 1, 51 - 83, 20.06.2016

Betül Okcu , Fatih Yazıcı Mustafa Sözbilir

Öz

Bu çalışma ortaokul düzeyinde öğrenim gören görme yetersizliği olan öğrencilerin okuldaki öğrenim sürecinde karşılaştıkları sorunları belirlemek amacıyla yapılmıştır. Nitel olarak tasarlanan bu araştırma açıklayıcı durum çalışması yöntemiyle yürütülmüştür. Erzurum şehir merkezindeki Görme Engelliler Ortaokulunda öğrenim gören, farklı düzeylerde görme yetersizliğine sahip olan sekiz öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Veriler görüşme tekniği kullanılarak yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Bu kapsamda katılımcıların görüşme sorularına verdikleri cevaplar kodlanmış, benzer kodlar bir araya getirilerek kategoriler ve temalar oluşturulmuştur. Araştırma sonucunda görme yetersizliği olan öğrencilerin fen konularını günlük yaşama aktarma, derslerde yapılan etkinlikler, bilgisayar kullanımı, sınavların yapılış şekli, sınavlara hazırlanma gibi birçok durum için belli bir takım sorunlarla karşılaştıkları belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada, görme yetersizliği olan öğrencilerin mevcut sorunlarından hareketle öğrenim süreçlerinde yapılabilecek iyileştirme çalışmaları için de çeşitli öneriler sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Görme yetersizliği, ortaokul öğrencisi; öğrenim süreci sorunları

Kaynakça

• Bailey, B. R. & Wning, J. D. (1994). Using visual accents to enhance attending to communication symbols for students with severe multiple disabilities. Re:View, 26(3), 101-118.
• Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı (2002). Özürlüler araştırması, Yayın No:43, Kalemdar Matbaacılık, Ankara.
• Bogdan, R. C. & Biklen, S. K. (2007). Qualitative research in education: An introduction to theory and methods. (5th edition). New York: Pearson Publishing.
• Büyükötürk, Ş., Kılıç-Çakmak., E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Cavkaytar, A. ve Diken, İ. (2012). Özel eğitim 1- özel eğitim ve özel eğitim gerektirenler (1.baskı). Ankara: Vize Basın Yayın.
• Cole, R. A. & Slavin, A. J. (2013). Use of a video assistive device in a university course in laboratory science: A Case Study. Journal of Visually Impairment and Blindness, 107(4), 311 315.
• Demir, T. ve Şen, Ü. (2009). Görme engelli öğrencilerin çeşitli değişkenler açısından öğrenme stilleri üzerine bir araştırma. The Journal of International Social Research, 2(8), 154-161.
• Ekiz, D. (2004). Eğitim dünyasının nitel araştırma paradigmasıyla incelenmesi: Doğal ya da yapay. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 415-439.
• Gupta, H. O. & Singh, R. (1998). Low-cost science teaching equipment for visually impaired children. Journal of Chemical Education, 75(5), 610-612.
• Gürsel, O. (2012). Görme Yetersizliği Olan Öğrenciler. İ. H. Diken (Ed.). Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (ss. 217-249). Ankara: Pegem Akademi.
• Hiemenz, P. C. & Pfeiffer, E. (1972). A general chemistry experiment for the blind. Journal of Chemical Education, 49 (4), 263-265.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2007). Çocuk gelişimi ve eğitimi. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2008). Mesleki eğitim ve öğretim sisteminin güçlendirilmesi projesi: Çocuk gelişimi ve eğitimi ‘Görme engelliler’, Ankara.
• Navarro, R. & Milla´n, R. (2007). Inferential functioning in visually impaired children. Research in Developmental Disabilities, 28(3), 249-265.
• Poon, T. & Ovadia, R. (2008). Using tactile learning aids for students with visual impairments in a first-semester organic chemistry course. Journal of Chemical Education, 85 (2), 240-242.
• Supalo, C.A., Mallouk, T. E., Rankel, L., Amorosi, C., & Graybill, C. M. (2008). Low-cost laboratory adaptations for precollege students who are blind or visually impaired. Journal of Chemical Education, 85(2), 243-247.
• Tombaugh, D. (1981). Chemistry and the visually impaired. Journal of Chemical Education, 58(3), 222-226.
• Tuncer, T. & Altunay, B. (2009). Görme engelli öğrencilerin bilgiyi edinmelerinde yapılandırılmış ve geleneksel ev ödevlerinin farklılaşan etkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi,10(2) 1-11.
• Weems, B. (1977). A physical science course for the visually impaired. The Physics Teacher, 15, 333-338.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3th edition). London: Sage Publications.