Abstract
Amaç: Araştırmanın amacı, gebelerin bilgi kaynağı olarak internet ve sosyal medya kullanım durumlarını incelemektir.
Yöntem: Araştırma kesitsel olarak Ocak–Ağustos 2019 tarihleri arasında, Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesinde yapılmıştır. Araştırmaya bu hastaneye izlem ve bakım hizmet almak üzere gelen ve gelişigüzel örneklem yöntemi ile belirlenen 296 kadın alınmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen anket formu ile toplanmış, tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testi ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Gebelerin yaş ortalamasının 27,01±4,88 (aralık: 16-38) olduğu, %51,4’ünün ortaokul ve %23,0’ının lise mezunu olduğu ve %26,4’ünün gelir getiren bir işte çalıştığı belirlenmiştir. Gebelerin %32,1’inin birinci ve %54,7’sinin 2-3 gebeliğe sahip oldukları, %23,6’sının gebe bilgilendirme sınıfına katıldıkları ve %22,0’ının gebelik sırasında sorun yaşadıkları saptanmıştır. Gebelerin %75’i bilgi ihtiyacı hissettiklerini, bilgi edinmek için %70,6’sı interneti ve %55,1’i sosyal medyayı kullandıklarını bildirmişlerdir. Bu yollarla bilgi edinen gebelerin %53,7’si bu bilgilere çokta güvenmediklerini ve %65,4’ü de bu bilgileri teyit etmek için ebeleri ile görüşme yaptıklarını bildirmişlerdir. Bilgi kaynağı olarak internet kullanım oranlarının istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde 16-19 ve 20-29 yaş grubu gebelerde (%88,2 ve %76,8) 30-38 yaş grubuna (%53,9; X2=18,028; p=0,000), işsiz ve memurlarda (%90,9 ve %73,1) ev hanımlarına (%65,9; X2=8,720; p=0,013), lise ve üniversite mezunlarında (%91,2 ve %86,1) daha az eğitimi olanlara (%59,5; X2=20,699; p=0,000), çekirdek ailede yaşayanlarda (%77,9) geniş ailede yaşayanlara(%44,6; X2=27,115; p=0,000), birinci gebeliği olanlarda (%85,3) 2-3 (%67,3) ve 4-6 (%48,7) gebeliği olanlara (X2=19,699; p=0,000) göre daha fazla olduğu saptanmıştır. Yine bilgi almak için istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde, 16-19 ve 20-29 yaş grubu gebelerin (%82,4 ve %60,0) 30-38 yaş grubuna (%39,3; X2=15,897; p=0,000), lise ve üniversite mezunlarının (%69,1 ve %81,4) daha az eğitimi olanlara (%43,8; X2=30,862; p=0,000), çekirdek ailede yaşayanların (%60,2) geniş ailede yaşayanlara (%36,9; X2=11,082; p=0,001), birinci gebeliği olanların (%74,7) 2-3 (%48,8) ve 4-6 (%33,3) gebeliği olanlara (X2=24,900; p=0,000) göre daha fazla sosyal medyayı kullandıkları belirlenmiştir.
Sonuç: Bu çalışmada, başta daha genç, eğitimli, ev hanımı olmayan, çekirdek ailede yaşayan ve ilk gebeliği olan gebeler olmak üzere, bilgi kaynağı olarak internet ve sosyal medyayı yaygın bir şekilde kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu bilgi kaynakları gebe ve ailelerinin anında aradıkları bilgiye ulaşmalarını sağlaması bakımından önemlidir. Gebelerin doğru bilgiye kolay erişimlerinin sağlanması için bu ortamlarda paylaşılan bilgilerin doğruluğunun denetlenmesi ile anne-bebek sağlığının gelişimine katkı sağlanabilir.