YENİLENEBİLİR ENERJİ FİNANSMANINDA FİNTEK VE BLOKZİNCİR UYGULAMALARI: TÜRKİYE AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME

Year 2025, Volume: 26 Issue: 1, 362 - 378, 27.03.2025

Melek Aksu

https://doi.org/10.53443/anadoluibfd.1537053

Abstract

Enerjide dışa bağımlılık Türkiye’nin önemli problemlerinden biridir. Hem enerjide dışa bağımlılığın azaltılması hem de sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşma noktasında yenilenebilir enerji önemli bir role sahiptir. Yenilenebilir enerji yatırımlarının artırılması da finansman alternatiflerinin çeşitlendirilmesiyle mümkündür. Bu çalışmanın amacı yenilenebilir enerjinin finansmanında dijital dönüşümle birlikte ortaya çıkan FinTek uygulamalarından yeşil kitle fonlaması ve blokzincir uygulamalarından ilk kripto para arzını değerlendirmektir. Kitle fonlaması ve blokzincir uygulamalarının yenilenebilir enerjinin finansmanında kullanımına ilişkin literatür araştırması yapılmış ve uygulama örneklerine yer verilmiştir. Kitle fonlaması ve blokzincir uygulamaları, yenilenebilir enerji finansmanında uluslararası düzeyde kullanılırken, Türkiye’de henüz yaygın bir kullanım alanı bulamamıştır. Bu çalışmanın, Türkiye’de yenilenebilir enerji finansmanında yüksek potansiyele sahip FinTek ve blokzincir uygulamalarını ele alarak bu alandaki akademik literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.

Keywords

Yenilenebilir Enerji, FinTek, Kitle Fonlaması, Blokzincir, İlk Para Arzı

FINTECH INSTRUMENTS FOR FINANCING RENEWABLE ENERGY INVESTMENTS AND EVALUATION FOR TURKEY

Abstract

Foreign dependence on energy is one of the significant problems of Turkey. Renewable energy has an important role in both reducing foreign dependence on energy and achieving sustainable development goals. Increasing renewable energy investments is also possible by diversifying financing alternatives. This study aims to evaluate green crowdfunding and initial coin offerings of blockchain applications, which are FinTech applications that emerged with the digital transformation in the financing of renewable energy. A literature review was conducted on the use of crowdfunding and blockchain applications in the funding of renewable energy and application examples were given. While crowdfunding and blockchain applications are used internationally in renewable energy financing, they have not yet found widespread use in Turkey. It is expected that this study will contribute to the academic literature in this field by addressing FinTech and blockchain applications that have high potential in renewable energy financing in Turkey.

Keywords

Renewable Energy, Digital Transformation, FinTech, Crowdfunding, Blockchain, Initial Coin Offering

References

• Adhami, S., Giudici, G., & Anh, H. P. N. (2017). Crowdfunding for green projects in Europe: Success factors and effects on the local environmental performance and wellbeing. http://www.crowdfundres.eu/wp-content/uploads/2017/11/Crowdfunding-for-green-projects-in-Europe-2017.pdf adresinden erişildi.
• Akdağ, V., & Gözen, M. (2020). Yenilenebilir enerji projelerine yönelik güncel yatırım ve finansman modelleri: Karşılaştırmalı bir değerlendirme. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(Armağan Sayısı), 139-156.
• Aksu, M. (2019). Yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanında kitlesel fonlama modeli: Türkiye ve Almanya karşılaştırması. ICOAEF VI International Conference on Applied Economics and Finance & Extended With Social Sciences’de sunulan bildiri.
• Alonso, A., & Marqués, J.M. (2019). Financial innovation for a sustainable economy. Banco de España Occasional Paper (Rapor No:1916). Madrid.
• Alper, F. Ö. (2018). Yenilenebilir enerji ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: 1990-2017 Türkiye örneği. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 223-242.
• Altunkaya, S. M., & Özcan, M. (2020). Yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanında kullanılabilecek yeni nesil finansman mekanizmaları. Elektrik-Elektronik ve Biyomedikal Mühendisliği Konferansı’nda sunulan bildiri.
• Atıcı, G. (2020). Dijital ekonomi blokzinciri ve finansal sistem. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• BaFin. (2017, 9 Kasım). Consumer warning: The risks of initial coin offerings. https://www.bafin.de/SharedDocs/Veroeffentlichungen/EN/Meldung/2017/meldung_171109_ICOs_en.html adresinden erişildi.
• Belleflamme, P., Lambert, T., & Schwienbacher, A. (2013) Crowdfunding: Tapping the right crowd. Journal of Business Venturing, 29(5), 585-609.
• Blakstad, S., & Allen, R. (2018). Fintech revolution: Universal inclusion in the new financial ecosystem. Cham: Palgrave Macmillan.
• Bonzanini, D., Giudici, G., & Patrucco, A. (2016). The crowdfunding of renewable energy projects. Ramiah, V., & Gregorioui G. N. (Editörler). Handbook of environmental and sustainable finance içinde (s.429-444). Amsterdam: Elsevier.
• Candelise, C. (2016) Smart financing and empowerment: The use of crowdfunding in the energy sector, 57th Annual Conference for Italian Economic Association’da sunulan bildiri.
• CBFO. (2024). Finansal tekonolojiler hakkında. https://www.cbfo.gov.tr/fintek adresinden erişildi.
• CrowdFundRES Consortium. (2018). Crowdfunding renewable energy: A practical guide for crowdfunding platforms, project developers, ınvestors and policy makers. CrowdFundRES Consortium: Brussels and Munich.
• Dell’Erba, M. (2021). Sustainable digital finance and the pursuit of environmental sustainability. Busch, D., Ferrarini, G., & Grünewald (Editörler), Sustainable finance in Europe corporate governance, financial stability and financial markets içinde (s.61-81). Switzerland: Springer.
• Dorfleitner, G., & Braun, D. (2019). Fintech, digitalization and blockchain: Possible applications for green finance. Migliorelli, M., & Dessertine, P. (Editörler), The rise of green finance in Europe opportunities and challenges for issuers, investors and marketplaces içinde (s.207-237). Cham: Palgrave Macmillan.
• ESMA. (2019). Advice initial coin offerings and crypto-assets. european securities and markets authority. https://www.esma.europa.eu/sites/default/files/library/esma50-157-1391_crypto_advice.pdf adresinden erişildi.
• EY. (2013). Renewable energy country attractiveness index. 38, August 2013. Ernst & Young.
• EY. (2018). Renewable energy country attractiveness index. 52, November 2018. Ernst & Young.
• EY. (2024). Renewable energy country attractiveness index. 63, June 2024. Ernst & Young. https://www.ey.com/content/dam/ey-unified-site/ey-com/en-gl/insights/energy-resources/documents/ey-gl-recai-63-top-40-ranking-06-2024.pdf adresinden erişildi.
• Gediz Oral, B., & Arpazlı Fazlılar, T. (2016). Yenilenebilir enerji yatırımlarının finansmanında kamu-özel sektör işbirlikleri: Rüzgâr enerjisi santralleri örneği. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 101-117.
• Güven, V., & Şahinöz, E. (2021). Blokzincir-Kripto paralar-Bitcoin satoshi dünyayı değiştiriyor. İstanbul: Kronik Yayıncılık.
• IRENA. (2024). Renewable energy statistics 2024. Abu Dhabi: International Renewable Energy Agency.S
• IRENA ve CPI. (2023). Global landscape of renewable energy finance, 2023. Abu Dhabi: International Renewable Energy Agency.
• Kandır, S. Y., & Yakar, S. (2017). Yenilenebilir enerji yatırımları için yeni bir finansal araç: Yeşil tahviller. Maliye Dergisi, 172, 85-110.
• Kara, S. (2020). Blok zinciri teknolojisi temelli kitlesel fonlama üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İzmir, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karakaş Ulusoy, C. (2019) Yenilenebilir Enerji Kaynaklarinin Kullanimindaki Gelişmeler; Güneş enerji sistemleri ve finansman modelleri. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 6(13), 65-84.
• Khan, S., & Hanjra, M. A. (2009). Footprints of water and energy inputs in food production–global perspectives. Food Policy, 34(2), 130-140.
• Kula, F. (2014). The long-run relationship between renewable electricity consumption and GDP: Evidence from panel data. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, and Policy, 9(2), 156-160.
• Lam, P. T. I., & Law, A. O. K. (2016). Crowdfunding for renewable and sustainable energy projects: An exploratory case study approach. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 60, 11–20. doi: 10.1016/j.rser.2016.01.046
• Macchiavello, E., & Siri, M. (2020). Sustainable finance and fintech: Can technology contribute to achieving environmental goals? A preliminary assessment of green fintech (The European Banking Institute Working Paper Series 2020, 71). https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3672989 adresinden erişildi.
• Margolis, R., & Zuboy, J. (2006). Nontechnical barriers to solar energy use: Review of recent literature (National Renewable Energy Laboratory Technical Report. 520-40116). https://www.nrel.gov/docs/fy07osti/40116.pdf adresinden erişildi.
• Merello, P., Barberá, A., & De la Poza, E. (2022). Is the sustainability profile of fintech companies a key driver of their value? Technological Forecasting and Social Change, 174.
• Neves, L. P., & Prata, G. A. (2018). Blockchain contributions for the climate finance: Introducing a debate Fundação Getulio Vargas International Intelligence Unit.
• Philippon, T. (2016). The fintech opportunity (NBER Working Paper No. w22476). SSRN. https://ssrn.com/abstract=2819862.
• PwC (2018). Building block(chain)s for a better planet https:// www.pwc.com/gx/en/sustainability/assets/blockchain-for-a-betterplanet.pdf adresinden erişildi.
• Ritter, K., & Black-Layne, D. (2013). Crowdfunding for climate change: A new source of finance for climate action at the local level? European Capacity Building Initiative. http://tinyurl.com/von-ritter-black-layne-2013 adresinden erişildi.
• Sakarya, Ş., & Aksu, M. (2021). Fintech ecosystem in Turkey: An evaluation in terms of financial markets and financial stability. S. Bozkuş Kahyaoğlu (Ed.), The Impact of Artificial Intelligence on Governance, Economics and Finance Volume I içinde (s.11-31). Springer.
• Schletz, M., Nassiry, D., & Lee, M.-K. (2020). Blockchain and tokenized securities: The potential for green finance (ADBI Working Paper 1079). Tokyo: Asian Development Bank Institute.
• Schmidt, D. (2021). Tokenizing green energy - policy parameters for blockchain applications in the energy sector (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Heidelberg, Alfred-Weber-Institut für Wirtschaftswissenschaften.
• Schoenmaker, D. (2017). From risk to opportunity: A framework for sustainable finance. Rotterdam: Erasmus University, Rotterdam School of Management.
• Schwerhoff, G., & Sy, M. (2017). Financing renewable energy in Africa–Key challenge of the sustainable development goals. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 75, 393-401.
• Seratio-Coins.world. (t.y.). https://seratio-coins.world/ adresinden erişildi.
• Sevim, U., & Karaman, G. (2019). Türkiye’de yenilenebilir enerji yatırımları ve finansman yöntemleri: geçmişten günümüze eğilimlerin incelenmesi, Asya Studies, 2(8), 97-109.
• Shneor, R., Zhao, L., & Flåten, B. T. (2020). Introduction: From Fundamentals to Advances in Crowdfunding Research and Practice. Shneor, R., Zhao, L., & Flåten, B. T. (Editörler). Advances in Crowdfunding: Research and Practice (s.1-19) içinde. Switzerland: Springer Nature.
• SolarCoin. (t.y.). SolarCoin. https://solarcoin.org adresinden erişildi.
• Sun Exchange. (t.y.). Sun exchange. thesunexchange.com/how-it-works adresinden erişildi.
• Türkiye Bilişim Vakfı (2021). Ülke genelinde uygulanabilir enerji sektörü blockchain kullanım alanları, avantajlar ve riskler. https://bctr.org/dokumanlar/Turkiye_Enerji_Sektorunde_Blockchain_Uygulama_Analizi.pdf adresinden erişildi.
• Ulusoy, T. (2017). Yenilenebilir enerji finansmanına güncel yaklaşımlar. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 433-443.
• UNDP (2005). Energizing the millennium development goals: A guide to energy’s role in reducing poverty. United Nations Development Programme.
• Vasileiadou, E., Huijben, J. C. C. M., & Raven, R. P. J. M. (2016). Three is a crowd? Exploring the potential of crowdfunding for renewable energy in the Netherlands, Journal of Cleaner Production, 128, 142-155.
• Vergara, C. C., & Agudo, L. F. (2021). Fintech and sustainability: Do they affect each other? Sustainability, 13, doi: 10.3390/su13137012.
• Wang, S., & Wang, C. (2023). How do Fintech and green bonds ensure clean energy production in China? Dynamics of green investment risk. Environmental Science and Pollution Research, 30, 120552–120563, doi: 10.1007/s11356-023-30491-y.
• Crowdfunding. (t.y.) Crowdfunding. www.crowdfunding.de adresinden erişildi.
• Yang, Y., Su, X., & Yao, S. (2021). Nexus between green finance, fintech, and high-quality economic development: Empirical evidence from China. Resources Policy, 74.
• Yıldırım, H. H. (2016). Türkiye’de yenilenebilir enerji projelerinin finansman yöntemleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(36), 725-746.
• Zheng, R., N. Chakraborty, K. Sycara, & Xu, Y. (2015). A crowdfunding model for green energy investment, 24th International Joint Conference on Artificial Intelligence’de sunulan bildiri.
• Zhu, S., Song, M., Lim, M. K., Wang, J., & Zhao, J. (2020). The development of energy blockchain and its implications for China's energy sector. Resources Policy, 66.