Uluslararası İlişkiler Karmaşasında Koridorlar Savaşı

Year 2024, Volume: 6 Issue: 2, 129 - 154, 29.12.2024

Mustafa Özalp

Abstract

Geçmişten günümüze sürdürülebilir büyüme ve kalkınma devletler için hayati öneme sahiptir. Büyüme ve kalkınmanın devamlılığı için de ithalat ve ihracat döğüsünün; güvenli kaynaklardan, güvenli koridorlardan/güzergâhlardan ve makul fiyata gerçekleştirilebiliyor olması gerekir. Bu sebeple ticaret koridorlarının güvenliği, hangi ülkelere sınırdaş olduğu, malların daha makul fiyata ve daha hızlı ulaştırılabilmesi için mesafenin yakınlığı çok önemlidir. 21. Yüzyılın ilk çeyreğini yaşadığımız bu günlerde, dünya çok büyük değişim, dönüşüm ve buhranlı günlerden geçmektedir. Diğer bir ifadeyle dünya büyük bir doğumun arifesinde olup, adeta sancılar çekmektedir. ABD’nin eski gücünde olmaması, Çin’in yükselişi, orta ölçekli birçok güç merkezinin ortaya çıkışı başta olmak üzere; enerji, göç, gıda su, iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi problemler sarmalı, dünyanın sancılarını daha da arttırmaktadır.

Günümüzde devletler birbirlerine karşı üstünlük sağlayabilmek ve birbirleri üzerinde hâkimiyet kurabilmek için ticaret güzergâhlarının kontrolünü ele geçirmeye çalışmaktadırlar. Sebebi ise büyüme ve kalkınmanın can damarı olan ithalat ve ihracat dünküsünü baltalamaktır. Diğer bir ifadeyle bir devlet, rakip/hasım olarak gördüğü diğer bir devleti ekonomik olarak çökertebilmek için o devletin can damarı olan ithalat-ihracat döngüsünün gerçekleştiği, güzergâhlar üzerinde hâkimiyetini arttırmaya çalışmaktadır.

Bu araştırmanın temel konusu; Kuşak Yol Projesi, Kalkınma Yolu Projesi, Zengezur Koridoru, Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru, Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Koridoru ve Arktik denizi gibi uluslararası ticaret güzergâhlarının, uluslararası ilişkiler karmaşasında ne tür gerginliklere sebebiyet verdiği ve ne tür savaşlara yol açabileceğine ilişkindir.

Keywords

Koridorlar Savaşı, Güvenlik, Ticaret, Çin, ABD, Rusya ve Türkiye

In the Chaos of International Relations: The War of the Corridors

Abstract

Sustainable growth and development are of vital importance for states from past to present. In order for growth and development to continue, imports and exports must be realized from secure sources, through secure corridors/routes and at reasonable prices. For this reason, the security of trade corridors, which countries they border, and the proximity of the distance are very important for faster and more affordable transportation of goods. In the first quarter of the 21st century, the world is going through a period of great change, transformation and crisis. In other words, the world is on the eve of a great birth and is in the throes of labor. The US is no longer the power it once was, the rise of China, the emergence of many medium-sized power centers, and the spiral of problems such as energy, migration, food and water, climate change and global warming are exacerbating the world's pains.

Today, states are trying to take control of trade routes in order to gain superiority and dominance over each other. The reason is to undermine imports and exports, which are the lifeblood of growth and development. In other words, a state tries to increase its dominance over the routes where the import-export cycle, which is the lifeblood of that state, is provided, in order to economically collapse another state, which it sees as a competitor/rival.

In this context, the main topic of this research is about how international trade routes such as the Belt and Road Initiative, the Development Road Initiative, the Zangezur Corridor, the China-Pakistan Corridor, the India-Middle East-Europe Corridor and the Arctic Sea have caused tensions in the complexity of international relations and what kind of wars they may lead to.

Keywords

War of Corridors, Security, Trade, China, USA, Russia and Turkey

References

• Armstrong Martin, 2023, The Global Reach of China's Belt and Road, Stataista, https://www.statista.com/chart/31053/chinese-belt-and-road-initiative-investment-and-construction-by-region/
• Ayaydın, E. (2024). Türkiye Arktik Politikalarını Netleştirmeli, İKLİM HABER https://www.iklimhaber.org/turkiye-arktik-politikalarini-netlestirmeli/
• Al-Sadoon, W. (2023). Hindistan-Ortadoğu-Avrupa Koridoru Projesi: Ekonomik Rekabet mi, Jeopolitik Mücadele mi?, https://www.orsam.org.tr/tr/hindistan-ortadogu-avrupa-koridoru-projesi-ekonomik-rekabet-mi-jeopolitik-mucadele-mi-/
• Aytekin, E. (2023). AA, Kuşak ve Yol Girişimi: Çin'in yükselen güç stratejisinin temel taşı, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/kusak-ve-yol-girisimi-cinin-yukselen-guc-stratejisinin-temel-tasi/3021633
• Ali Rabia, Ç. G. ve Efesoy, C. (2023). AA, Uzmanlara göre, ABD'nin Kızıldeniz koalisyonuna Yemen'de olası bir savaş için bölgesel destek yok, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/uzmanlara-gore-abdnin-kizildeniz-koalisyonuna-yemende-olasi-bir-savas-icin-bolgesel-destek-yok/3088861
• Çelik, H. ve Yıldız G. (2019). Yeni Bir Egemenlik Mücadelesi Alanı Olarak Arktika: ABD – Rusya Rekabeti, Güvenlik Çalışmaları Dergisi, Cilt: 21 Sayı: 1
• Çelik, K. Ertaç, Erol M. S. (1019). Kuşak-Yol Girişimi Bağlamında ABD’nin İran Politikasının Analizi, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, Cilt: 3 Sayı: 2.
• Dal, A. (2022). Arktik Siyaseti Ve Türkiye, Barış Araştırmaları ve Çatışma Çözümleri Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 1,
• Demir, Y. (2022). Çin’in Deniz İpek Yolu Projesi: Gwadar Limanı, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, - Sayı / Issue: 55
• Duran, E. (2024). AA, "Kalkınma Yolu Projesi" ile Avrupa'nın her ülkesine kesintisiz ulaşım sağlanacak, https://www.aa.com.tr/tr/gundem/bakan-uraloglu-kalkinma-yolu-projesi-ve-zengezur-koridoru-kapsaminda-kara-ve-demir-yollari-calismalarimizi-baslattik/3200730
• Duman, B. (2023). Irak’ın Kalkınma Yolu Projesi ve Türkiye: Yeni İpek Yolu Olur Mu? ORSAM, orta Doğu Analiz, Cild 14, Sayı 124.
• Ece, N. J. (2023). Bir Kuşak Bir Yol Projesi’nin Türkiye Ve Türk Cumhuriyetleri Açısından Önemi, Mersin Üniversitesi Denizcilik ve Lojistik Araştırmaları Dergisi, Cilt:5 Sayı:1
• Ergül, S. (2023). Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru | Küresel ve Bölgesel Rekabet Satrancında Yeni Bir Hamle Mi?, Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi,(SDAM),https://sdam.org.tr/tema/genel/uploads/dokuman/dosya/SDAM-ANALI%CC%87Z.pdf
• Ekonomist, (2024). Gündemdeki Kalkınma Yolu Projesi nedir? https://www.ekonomist.com.tr/haberler/gundemdeki-kalkinma-yolu-projesi-nedir--49366
• Gökten, K. (2019). Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru ve Yeni Güney Asya Jeopolitiği, Fiscaoeconomia, Vol.3 (1) 160-176
• Güngör, G. (2023). Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru, Avrasya İncelemeleri Merkezi (AVİM), Yorum NO 38, Eylül, file:///C:/Users/Acer/Downloads/H%C4%B0ND%C4%B0STAN-ORTA%20DO%C4%9EU-AVRUPA%20EKONOM%C4%B0K%20KOR%C4%B0DORU%20(1).pdf Korkmaz, H. (2023). AA, GÖRÜŞ - Kuşak ve Yol Girişimi'ne karşı IMEC projesi, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/gorus-kusak-ve-yol-girisimine-karsi-imec-projesi/2996662
• Mutlu. N. (2021). Kuşak ve Yol Girişimi (KYG) Projelerinin İncelenmesi; Türkiye İçin Öneriler, Asya Araştırmaları Dergisi / Sayı: 2 / Cilt: 5
• Ozan, Ö. (2021). Arktik’te Silahlanma Yarışı: Rusya Ve NATO, Akademi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 8 Sayı: 24
• Sağsen, İ. (2019). AA, Arktik bölgesi jeopolitiği, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/arktik-bolgesi-jeopolitigi/1459727
• TRT HABER, (2024) Rekabetle çıkarın kesiştiği liman: Çabahar, https://www.trthaber.com/haber/dunya/rekabetle-cikarin-kesistigi-liman-cabahar-857707.html
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, 2024, https://www.uab.gov.tr/haberler/kalkinma-yolu-nda-tarihi-adim
• Vardar, T. E. ve Seçkin, A. (2020). Uluslararası İlişkilerde Yeni Rekabet Alanı Olarak Arktik, Barış Araştırmaları Ve Çatışma Çözümleri Dergisi, Cilt 8. No 1.
• Yılmaz, S. (2020) Bir Kuşak Bir Yol Projesinin İktisadi Kapasitesi ve Çin Tarafından Uygulanan Borç Diplomasisi, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı/No. 24, Ekim
• Waheed, P. A. (2021). Çin-Pakistan Ekonomik Koridoru ve Bölgeye Etkileri, İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (İNSAMER), https://www.insamer.com/tr/uploads/pdf/dosya_4018-1.pdf