Türkiye’de Meydana Gelen Sel Afetlerinin Analizi ve Sağlık Üzerine Etkileri

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 74 - 80, 29.06.2024

Mukadder Tortumlu , Yusuf Ali Altuncı

https://doi.org/10.54996/anatolianjem.1376324

Abstract

Amaç: Bu araştırmada Türkiye’de 1948 yılından günümüze kadar meydana gelmiş sel afetlerinin türleri ve sellerin neden olduğu ölüm/yaralanma sayıları analiz edilerek, güncel literatür eşliğinde sağlık üzerindeki etkilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Kesitsel-retrospektif ve tanımlayıcı nitelikte bir araştırmadır. Çalışmada 1948-2023 yılları arasında Türkiye’de meydana gelmiş sel felaketlerinin analizi yapılmıştır. Çalışmanın verileri Uluslararası Acil Afet Veri Tabanından [the Emergency Disasters Database (EM-DAT)] alınmıştır. Çalışmada Türkiye'deki sellerin mevsimlere, bölgelere, yıllara ve sel türlerine göre analizi, ölüm ve yaralanma sayıları SPSS istatistik programında değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler birim sayısı (n), yüzde (%), medyan, minimum, maksimum ve kartiller arası uzaklık değerleri olarak verilmiştir. Sayısal değişkenlere ait verilerin normal dağılımı Shapiro Wilk normallik testi ile değerlendirilmiştir. İstatistiksel olarak anlamlılık düzeyi p<0.05 kabul edilmiştir.

Bulgular: EMDAT veri tabanında 1948’den günümüze kadar Türkiye’ye ait 389 afet olayı kaydı bulunmaktadır. Bu afetlerden 55’i sel olup, dünyada 7.005.015 kişi, Türkiye’de ise 3691 kişi sele bağlı
hayatını kaybetmiştir. Çalışmamızda Türkiye’deki sel türlerinin görülme sıklıklarının aynı olduğu, sellerin bölgelere göre görülme sıklıkları arasında sayısal olarak farklılık bulunduğu, mevsimlere göre ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı bulunmuştur. Sel olaylarının sayısı yıllar içinde giderek artmakta ancak sele bağlı ölüm sayıları giderek azalmaktadır.

Sonuç: Son yıllarda gelişmiş risk farkındalığı ve yapısal sel savunmaları gibi risk azaltma önlemleri ve hidrometeorolojik tahminler ve uyarılar ile sele bağlı ölümlerin sayısı azalsa da dünyada ve Türkiye’de sel afetlerinin sayısı giderek artmaktadır. Sellerin toplumlar üzerindeki yıkıcı sağlık ve sosyo-ekonomik
etkilerini azaltmak için, risk değerlendirmelerinin ve belirgin nedenlerinin daha derinden anlaşılması gerekmektedir. Sellerin tehlike potansiyelinin daha iyi anlaşılması ve gerekli önlemlerin alınması için disiplinler arası araştırmaların sayısı arttırılmalıdır.

Keywords

Sel tipleri, sel etkileri, sel analizi, sel afeti, Türkiye ve sel

Analysis of Flood Disasters in Türkiye and Their Effects on Health

Abstract

Aim: In this research, it is aimed to reveal the effects on health in the light of current literature by analyzing the types of flood disasters that have occurred in Turkey since 1948 and the number of deaths/injuries caused by floods.

Material and Methods: It is a cross-sectional, retrospective and descriptive research. In the study, flood disasters that occurred in Turkey between 1948 and 2023 were analyzed. The data of the study were taken from the International Emergency Disasters Database (EM-DAT). In the study, the analysis of floods in Turkey according to seasons, regions, years and flood types, and the number of deaths and injuries were evaluated in the SPSS statistical program. Descriptive statistics are given as number of units (n), percentage (%), median, minimum, maximum and interquartile distance values. Normal distribution of the data of numerical variables was evaluated with the Shapiro Wilk normality test. Statistical significance level was accepted as p<0.05.

Results: There are 389 disaster event records for Turkey in the EMDAT database from 1948 to the present. 55 of these disasters were floods, and 7,005,015 people in the world and 3691 people in Turkey lost their lives due to floods. In our study, it was found that the frequency of occurrence of flood types in Turkey is the same, there is a numerical difference in the frequency of occurrence of floods by region, and there is no statistically significant difference according to seasons. The number of flood events has been increasing over the years, but the number of flood-related deaths is gradually decreasing.

Conclusion: Although the number of flood-related deaths has decreased in recent years with improved risk awareness and risk reduction measures such as structural flood defenses and hydrometeorological forecasts and warnings, the number of flood disasters is gradually increasing in the world and in Turkey. To reduce the devastating health and socio-economic impacts of floods on societies, a deeper understanding of risk assessments and their distinct causes is required. The number of interdisciplinary
studies should be increased to better understand the danger potential of floods and to take the necessary precautions.

Keywords

Flood types, flood effects, flood analysis, flood disaster, Türkiye and flood

References

• Radosavljevic V, Belojevic G, Pavlovic N. Tool for decision-making regarding general evacuation during a rapid river flood. Public Health. 2017 May;146:134-139. doi: 10.1016/j.puhe.2017.01.025.
• Topruş K, Bostan S. Sel Afetlerinde Acil Sağlık Hizmetlerinin Organizasyonu ve Yaşanan Sorunlar: Hopa Örneği. Doğ Afet Çev Derg. Temmuz 2022;8(2):396-407. doi:10.21324/dacd.977594
• Afet İstatistikleri. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/afetistatistikleri. Erişim tarihi: 20 Temmuz, 2023.
• Kleinen T, Petschel-Held G. Integrated assessment of changes in flooding probabilities due to climate change. Climatic Change, 2007;81:283-312. doi:10.1007/s10584-006-9159-6
• Benli H, Bacanlı M, Taskin S, et al. Türkiye’de Afet Yönetimi ve Doğa Kaynaklı Afet İstatistikleri. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. 2018;1-63. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/35429/xfiles/turkiye_de_afetler.pdf. Erişim tarihi: 20 Temmuz, 2023.
• EM-DAT - The international disaster database. Erişim adresi: https://www.emdat.be/. Erişim tarihi: 22 Temmuz, 2023.
• Spitalar M, Gourley JJ, Lutoff C, et al. Analysis of flash flood parameters and human impacts in the US from 2006 to 2012. J Hydrol (Amst). 27 November 2014;519(PA):863-70. doi: 10.1016/j.jhydrol.2014.07.004
• Klinger C, Landeg O, Murray V. Power outages, extreme events and health: a systematic review of the literature from 2011-2012. PLoS Curr. 2014 Jan 2;6:ecurrents.dis.04eb1dc5e73dd1377e05a10e9edde673. doi: 10.1371/currents.dis.04eb1dc5e73dd1377e05a10e9edde673
• Bell JE, Brown CL, Conlon K, et al. Changes in extreme events and the potential impacts on human health. J Air Waste Manag Assoc. 2018 Apr;68(4):265-287. doi: 10.1080/10962247.2017.1401017
• Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. Erişim adresi: https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2023.
• Escobar Carías MS, Johnston DW, Knott R, Sweeney R. Flood disasters and health among the urban poor. Health Econ. 2022 Sep;31(9):2072-2089. doi: 10.1002/hec.4566
• Paavola J. Health impacts of climate change and health and social inequalities in the UK. Environ Health. 2017 Dec 5;16(Suppl 1):113. doi: 10.1186/s12940-017-0328-z
• Korkanç SY, Korkanç M. Sel ve Taşkınların İnsan Hayatı Üzerindeki Etkileri. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Temmuz 2023;8(9), 42-50.
• Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliği. Erişim Adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf mevzuatNo=4798&mevzuatTur=KurumVeKurulusYonetmeligi&mevzuatTertip=5. Erişim Tarihi: 22 Temmuz, 2023.
• Okumura T, Suzuki K, Fukuda A, et al. The Tokyo subway sarin attack: disaster management, Part 1: Community emergency response. Acad Emerg Med. 1998 Jun;5(6):613-7. doi: 10.1111/j.1553-2712.1998.tb02470.x
• Simon R, Teperman S. The World Trade Center attack. Lessons for disaster management. Crit Care. 2001 Dec;5(6):318-20. doi: 10.1186/cc1060
• Aghababian R, Lewis CP, Gans L, Curley FJ. Disasters Within Hospitals. Ann Emerg Med. 01 April 1994;23(4):771-7. doi: 10.1016/s0196-0644(94)70313-2
• Koçak Y, Durak VA, Çıkrıklar Hİ. Acil Servise Travma Dışı Nedenlerle Başvuran ve Konsültasyon İstenen 65 Yaş Üstü ve Altı Hastaların Epidemiyolojik İncelenmesi. Uludağ Tıp Derg. Aralık 2018;44(3):179-183. doi:10.32708/uutfd.415872
• Ramesh B, Jagger MA, Zaitchik BF, et al. Estimating changes in emergency department visits associated with floods caused by Tropical Storm Imelda using satellite observations and syndromic surveillance. Health Place. 2022 Mar;74:102757. doi: 10.1016/j.healthplace.2022.102757
• Barten DG, Klokman VW, Cleef S, Peters NALR, Tan ECTH, Boin A. When disasters strike the emergency department: a case series and narrative review. Int J Emerg Med. 2021 Sep 9;14(1):49. doi: 10.1186/s12245- 021-00372-7
• Batı H, Civaner M, Çiçeklioğlu M, et al. Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Sağlık Çalışanının El Kitabı. 2002:1-345. Erişim Adresi: https://www.ttb.org.tr/kutuphane/odsh_ek.pdf. Erişim Tarihi: 22 Temmuz, 2023.
• Zibulewsky J. Defining disaster: the emergency department perspective. Proc (Bayl Univ Med Cent). 2001 Apr;14(2):144-9. doi: 10.1080/08998280.2001.11927751
• Santana R, Sousa JS, Soares P, Lopes S, Boto P, Rocha JV. The Demand for Hospital Emergency Services: Trends during the First Month of COVID-19 Response. Port J Public Health. 2020;38(1):30-6. doi:10.1159/000507764
• Chambers KA, Husain I, Chathampally Y, et al. Impact of Hurricane Harvey on Healthcare Utilization and Emergency Department Operations. West J Emerg Med. 2020 Apr 13;21(3):586-594. doi: 10.5811/westjem.2020.1.41055
• DesConsultar on-line Main Menu. Erişim adresi: https://www.desinventar.net/DesInventar/index.jsp. Erişim tarihi: 24 Ağustos, 2023.
• World Health Organization. Floods. Erişim adresi: https://www.who.int/health-topics/floods/#tab=tab_2. Erişim Tarihi: 31 Temmuz, 2023.
• Barredo JI. Major flood disasters in Europe: 1950-2005. Natural Hazards. 2007;42:125-148. doi: 10.1007/s11069-006-9065-2
• He B, Huang X, Ma M, et al. Analysis of flash flood disaster characteristics in China from 2011 to 2015. Natural Hazard. 2018;90:407-20 doi: 10.1007/s11069-017-3052-7
• Guzzetti F, Stark CP, Salvati P. Evaluation of flood and landslide risk to the population of Italy. Environ Manage. 2005 Jul;36(1):15-36. doi: 10.1007/s00267-003-0257-1.
• Sharif HO, Jackson TL, Hossain MdM, Zane D. Analysis of Flood Fatalities in Texas. Nat Hazards Rev. 2014;16(1). doi: 10.1061/(ASCE)NH.1527-6996.0000145
• Kundzewicz ZW, Ulbrich U, Brücher T, et al. Summer floods in Central Europe - Climate change track? Natural Hazards. 2005;36(1-2):165-89. doi: 10.1007/s11069-004-4547-6
• Murray KO, Kilborn C, DesVignes-Kendrick M, et al. Emerging disease syndromic surveillance for Hurricane Katrina evacuees seeking shelter in Houston's Astrodome and Reliant Park Complex. Public Health Rep. 2009 May-Jun;124(3):364-71. doi: 10.1177/003335490912400304
• Noe R, Cohen AL, Lederman E, et al. Skin disorders among construction workers following Hurricane Katrina and Hurricane Rita: an outbreak investigation in New Orleans, Louisiana. Arch Dermatol. 2007 Nov;143(11):1393-8. doi: 10.1001/archderm.143.11.1393
• Gaynor K, Katz AR, Park SY, Nakata M, Clark TA, Effler PV. Leptospirosis on Oahu: an outbreak associated with flooding of a university campus. Am J Trop Med Hyg. 2007 May;76(5):882-5.
• Kawaguchi L, Sengkeopraseuth B, Tsuyuoka R, et al. Seroprevalence of leptospirosis and risk factor analysis in flood-prone rural areas in Lao PDR. Am J Trop Med Hyg. 2008 Jun;78(6):957-61