Engineering Responsibility And Ethics

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 444 - 459, 30.04.2023

R. Tuğrul Oğulata

Öz

Engineering is a profession that seeks solutions to the problems and needs of people and societies. As it is known, those who do the engineering profession are called engineers. Engineers aim to make life easier. However, they can be the cause of some problems. The most important reason for this is that engineers do not fully know their professional responsibilities.
In addition, insufficient professional knowledge, mistakes made or wrong decisions can be said.
These reasons can cause engineers to experience ethical problems. For this reason, it is necessary for engineers to learn their responsibilities and professional ethical principles well.

Anahtar Kelimeler

Engineering Responsibility, Ethics, Ethical Dilemmas, Decision Process

MÜHENDİSLİKTE SORUMLULUK VE ETİK

Öz

Mühendislik insanların ve toplumların sorunlarına, ihtiyaçlarına çözüm arayan bir meslektir. Bilindiği gibi mühendislik mesleğini yapanlara mühendis denilmektedir. Mühendisler hayatı kolaylaştırmayı amaçlamaktadırlar. Bununla birlikte bazı sorunların sebebi olabilmektedirler. Bunun en önemli nedeni mühendislerin mesleki sorumluluğunu tam olarak bilmemesidir. İlave olarak yetersiz meslek bilgisi, yapılan hatalar veya verilen yanlış kararlar da söylenebilir. Bu sebepler mühendislerin etik sorunlar yaşamasına neden olabilmektedir. Bu nedenle mühendislerin sorumluluklarını ve mesleki etik ilkeleri iyi öğrenmeleri gereklidir.

Anahtar Kelimeler

Mühendislik Sorumluluğu, Etik, Etik İkilemler, Karar Süreci

Kaynakça

• Alpaslan, Nuray (2011). Mühendislik Tarihi ve Felsefesi Üzerine Bir Araştırma, Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı 1, s.1-10.
• Arslantaş, Hülya (2015). Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliğinde Etik Konular, Kodlar ve Standartlar, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, Cilt:6, Sayı:1 s.47-56.
• Bozkuş, Murat Barış (Mayıs 2016). Tunç Gökhan, İnşaat Mühendisliği ve Etik, 3. Genç Mühendisler Sempozyumu, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Cebeci, Uğur (Mart 2023). Concorde geri döndü, Hürriyet Gazetesi, 22 Temmuz 2001, https://www. hurriyet.com.tr/concorde-geri-dondu-5604 .
• Concorde-Bir Efsanenin Yok Oluşu (Şubat 2023). https://www.goklerdeyiz.net/concorde-bir-efsanenin-yok-olusu/ .
• Concorde Kazası (Mart 2023) https://www.mmo.org.tr/sites/default/ files/645920e395fedad _ek.pdf .
• Dünyada ve Türkiye’de İş Etiği ve Etik Yönetimi (Haziran 2009). Türk Sanayici ve İşadamları Derneği, Yayın No: TÜSİAD/T-2009-06-492.
• Erdoğan, İrfan (2006). Medya ve Etik: Eleştirel Bir Giriş. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 23: s.1-26.
• Ertem, İlker (Mart 2023). TMMOB Mesleki Davranış İlkeleri, Eylül 2004, http://www. ee. bilkent.edu. tr/~ge301/tmmobdavranisbildiri.pdf .
• Erus, Reha (Mart 2023). 200 gramlık titanyum faciası, cnntürk.com, 25.07.2020, https://www. cnnturk.com /yazarlar/guncel/reha-erus/200-gramlik-titanyum-faciasi.
• Evren, Güngör (Mart 2023). Mühendislik Etiği, https://eskiistanbul.imo.org.tr/resimler /dosya _ekler /976b6bfee46d34e_ek.pdf?tipi=2&turu=X&sube=15.
• Eyyubov, Cemal ve Ertekin, Berat (2015). Çelik Köprü Yapım Tekniklerinin Araştırılması ve Optimum Uygulama Yöntemlerinin Seçilmesi, 6. Çelik Yapılar Sempozyumu Bildiriler Kitabı, s.91-104, Eskişehir.
• Faydacılık Nedir? (Mart 2023). http://help.planports.com/Blog/Post/faydacilik-nedir .
• Felaketle Sonuçlanan Mühendislik Hataları, Mühendisler Birliği (Şubat 2023). https://www. muhendislerbirligi.com/2019/12/06/felaketle-sonuclanan-muhendislik-hatalari/ .
• İkilem (Mart 2023). https://tr.wikipedia.org/wiki/İkilem .
• İpbüker, Cengizhan, Göksel, Çiğdem ve Deniz, Rasim (2006). Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Mesleğinde Etik İsterler, HKM Jeodezi, Jeoinfarmasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, Cilt:2, Sayı: 95, s.45-50.
• Kıral, Erkan (2015). Yönetimde Karar ve Etik Karar Verme Sorunsalı, Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, s.73-89.
• Koçan, Gürcan (2015). Etik Değerler ve Mühendislik, GİDB Dergi, Sayı:4, s.33-42.
• Koçyiğit, Mehmet ve Karadağ, Engin (2016). Etik Teorilerine Dayalı Bir “Etik Eğilimler Ölçeği” Geliştirme Çalışması, Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlâkı Derneği, Cilt:9, Sayı:2, s.283-307.
• Oğulata, R. Tuğrul (2021). Mühendislik Etiği. Ankara, Türkiye: Gazi Kitabevi.
• Oğulata R. Tuğrul (2021). Mühendislikte Etik, Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 33(2), s.527-536.
• Onbaşıoğlu, S.U. (2003). Mühendislik Etiği. 1. Basım. İstanbul, Türkiye: Doğa Yayınları.
• Onbaşıoğlu, S.U. (Mayıs 2004). Teknoloji, Etik ve Mühendis Sorumluluğu. I. Ulusal Mühendislik Kongresi, Eski Foça, İzmir.
• Örselli, Erhan (2010). Türkiye’de Toplumsal ve Yönetsel Etik Değerler ile İkilemler: Uygulamalı Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Konya.
• Reshetnikova, Valentina (2008). 1960’lardan Bu Yana Nükleer Silahsızlanma Alanında Yaşanan Gelişmeler, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Sarıçiçek, R. ve Aytekin, M. (June 2019) Etik Teorileri Çerçevesinde Bağımsız Denetim Meslek Etiği. II. International Conference on Emprical Economics and Social Science (ICEESS’ 19); Bandırma, Turkey. s.1179-1189.
• Şen, Mustafa Lütfi (2012). Kamu Görevlileri Etik Rehberi, T.C. Başbakanlık Kamu Görevlileri Etik Kurulu, 3. Basım, Ankara.
• Tacoma Narrows Köprüsü’nün Yıkılışı (Aralık 2020). http://kariyerce.com/tacoma-narrows-koprusunun-yikilisi/ .
• Turgut, Zeynep ve Karan, Oğuz (Mart 2023) Mühendislik Etiği Eğitimi, Gerekliliği ve Yöntemleri, http://www.emo.org.tr/ekler/4b399b31d222e5d_ek.pdf .
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri (Mart 2023). https://sozluk.gov.tr/ .
• Uysal, Uçma T., Türker, M. ve Kurt, G. (2019). Etik ve Etik Kurallar-Muhasebe Meslek Mensupları İçin, Ankara: T.C. Sayıştay Başkanlığı Yayınları No:116.