İSAK FERERA’NIN AŞİNA SESLER’İNDE VATAN KAVRAMI VE VATANSEVERLİK

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 25, 119 - 128, 30.09.2023

Gaye Belkıs Yeter Şahin

https://doi.org/10.31455/asya.1331229

Öz

Osmanlı’nın toplumsal ve kültürel yapısında yabancıların ve azınlıkların konumu çeşitli çalışmalara konu olmuştur. Bu çalışmada Musevi asıllı Osmanlı vatandaşı şair ve gazeteci İsak Ferera’nın Aşina Sesler adlı eserinde yer alan şiirlerdeki vatani duygular tespit edilmiştir. İsak Ferera, şiirlerini önce Pul, Mecmua-i Edebiye, Musaffer Fen ve Edeb, Malumat ve İrtika gibi dergilerde yayımlamış, daha sonra bu şiirlerini önce Ebr-i Bahar’da (1904) ardından Aşina Sesler adlı eserlerinde (1914) kitaplaştırmıştır. Daha çok Servet-i Fünûn dönemi edebiyatından etkilenerek şiirler yazan Ferera’nın millet ve vatan hassasiyetiyle yazdığı şiirleri dikkate alınırsa şairin vatan sevgisi bu duyguya aşina insanlara, yaşadığı topraklara, geleneklere ve fikirlere sadakat duygusuyla biçimlenmiştir. Muhtemeldir ki Ferera, vatanseverlik hisleriyle kitabının adını Aşina Sesler koymuştur. İsak Ferera, başlangıçta teknik ve tematik yönlerden Servet-i Fünûn sanat anlayışıyla yazdığı şiirlerinin yanı sıra 1908 sonrası şiirlerinde sosyal konulara değinmiştir. Şiirlerinde Osmanlı’yı ve vatanseverliği yücelten İsak Ferera kendisinin Türk toplumu tarafından yabancı görülmemesini, onlardan biri olduğunun bilinmesini arzular. İstiklâl Marşı’nın seçimi için düzenlenen yarışmaya eser gönderen şairler arasında yer alan İsak Ferera’nın, Türk milletinin Kurtuluş Savaşı’nı kazanacağına duyduğu inanç onun millî bir duruş sergilediğini göstermektedir. Şairin Aşina Sesler adlı kitabında yer alan şiirleri böylesi bir hassasiyetle yazılmıştır. Çalışmanın amacı vatan ve millet sevgisinin İsak Ferera’nın şiirlerine hangi yönleriyle yansıdığını tespit etmektir.

Anahtar Kelimeler

İsak Ferera, Aşina Sesler, Vatan ve Millet Sevgisi

THE CONCEPT OF HOMELAND AND PATRIOTISM IN ISAK FERERA’S AŞİNA SESLER

Öz

The position of foreignersand minorities in the social and cultural structure of the Ottoman Empire has been the subject of various studies. In this study, the patriotic feelings in the poems in Aşina Sesler by the poet and journalist İsak Ferera, an Ottoman citizen of Jewish origin, will be analysed. İsakFerera first published his poems in magazines such as Pul, Mecmua-i Edebiye, Musaffer Fen ve Edeb, Malumat and Irtika, and later published them first in Ebr-i Bahar (1904) and then in Aşina Sesler (1914). Ferera, who wrote poems mostly influenced by the literature of the Servet-i Fünûn period, wrote poems with the sensitivity of the nation and the homeland, and his love for the homeland wasshaped by a sense of loyalty to people familiar with this feeling, traditions and ideas. It is likely that Ferera named his book Aşina Sesler because of his patriotic feelings. In addition to the poems he initially wrote with the artistic understanding of Servet-i Fünûn, İsak Ferera touched upon social issues in his poems after 1908. İsak Ferera, who glorifies the Ottoman Empire and patriotism in his poems, wishes that he should not be seen as an outsider by the Turkish society and that he should be recognised as one of them. İsak Ferera, who was among the poets who sent works to the competition organised forthe selection of the National Anthem, shows that he has a national stance with his belief that the Turkish nation will win the War of Liberation. The poet’s poems in Aşina Sesler were written with suchsensitivity. The aim of the study is to determine in which aspects the love of homeland and nation is reflected in İsak Ferera’s poems.

Anahtar Kelimeler

İsak Ferera, Aşina Sesler, Love of Homeland and Nation

Kaynakça

• Atlı, F. (2019). İsak Ferera. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ferera-isak adresinden 21.07.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Baskın, O. (2015). Türkiye’de Azınlıklar: Kavramlar, Teori, Lozan, İç Mevzuat, İçtihat, Uygulama. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ferera, İ (1330/1914). Aşina Sesler. Dersaadet/İstanbul: Kanaat Matbaası.
• Ferera, İ. (1340/1924). Türküm. Servet-i Fünûn, Nr. 1482, 8 Kânûn-ı Sâni. 127.
• Ferera, İ. (1341/1925). Golyat. Servet-i Fünûn, Nr. 1490, 5 Mart, 255.
• Gerez, J. H. (1988). Türk Yahudileri Hakiki Vatandaşlıklarını Türkçe Eser Vermek Suretiyle Göstermelidirler. (Edt. Nesim Benbanaste). Örneklerle Türk Musevi Basınının Tarihçesi. İstanbul: Sümbül Basımevi.
• Güllü, R. E. (2020). Osmanlı Devleti’nde Azınlık Var mıydı? Osmanlı Devleti’nin Gayrimüslim Vatandaşlarının 19. Yüzyılda Değişen Hukuki Statüleri Hakkında Bir Değerlendirme. Bilig, 0(95), 149-176.
• Işık, H. (2007). Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (Cilt 5). Ankara: Elvan Yayınları.
• Kaplan, M. (1998). Şiir Tahlilleri 1, Tanzimat’tan Cumhuriyete. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Karakartal, O. (2006). Tevfik Fikret’in İzinde İki Şair Avram Naon ve İsak Ferera. İstanbul: Eren Yayıncılık.
• Kurt, A. (2009). Tanzimat’tan Günümüze Türk Şiirinde Vatan Temi. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 0(1), 105-137.
• Mignon, L. (2000). Türk Edebiyatı Tarihinin Yazılmamış Bir Sayfası: İsak Ferera Efendi (1883-1933) ve Eserleri. Hece, 4(42), 82-85.
• Mignon, L. Türkçe Yahudi Edebiyatının Doğuş Sancıları: İsak Ferera Efendi ve Mir’ât Dergisi. https://repository.bilkent.edu.tr/server/api/core/bitstreams/cdbb5d26-0d79-4863-b53d-2d491e255b61/content adresinden 21.07.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Rıfat, N. (1999). Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi. C. I. İstanbul: YKY.
• Suavi, A. (1991). Yahudiler ve Türk Milliyetçiliği. Tarih ve Toplum, 0(89), 44-47.
• Şahin, C. (2017). Namık Kemal ve Beşir Fuad’daki Vıctor Hugo Portresi. Turkish Studies, 12(30), 415-431.
• Tuğluk, A. (2015). Türk Edebiyatı’nda Melâl’e Âşina Bir Ön Söz Örneği: İsak Ferera’nın ‘Âşina Sesler Mukaddimesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 129-138.