Semavi Ve Pagan Dinlerde Ortak Özellik Olarak Kurban’ın Resim Sanatı İçerisindeki Yeri (Hz.İsmail/Hz.İshak’ın Kurbanı ve İphigeneai’nın Kurbanı)

Year 2016, Issue: 36, 0 - 0, 25.10.2016

Yüksel Göğebakan

Abstract

Öz

İnsanoğlu tarih sahnesine çıktığından beri yaşadığı bölgenin coğrafi ve iklimsel şartlarına karşı bir yaşam mücadelesi vermiş, günlük yaşam biçimini bu şartlara göre şekillendirmeye çalışmıştır. Kurak iklimlerin yapısına göre farklı, yağışlı iklimlerin yapısına göre ise daha farklı özelliklere sahip mimari yapılanmalar ve yaşam biçimleri bu şekillenmenin bir neticesi olarak ortaya çıkmıştır. Bu durum, aslında insan yaşamında bir yönüyle kültürün varlık göstermesi ve şekillenmesine neden olmuş, netice olarak da iklimsel ve coğrafi yapıya göre bir kültürel yapı oluşturmuştur. Tüm toplumlar açısından ortak özellikler gösteren bu oluşumlar beraberinde inanç sistemlerini ve olayları çözümleme ve yorumlama biçimini de ortaya çıkarmıştır. Her ne kadar iklimsel ve coğrafi unsurlar toplulukların kültürel yapısının şekillenmesinde önemli rol oynamış olsa da, topluluklar, birçok konuda benzer düşünceler ve dolayısıyla da inanç sistemleri geliştirmişlerdir. Bu inanç sistemlerinde yaşanan gelişim ve değişimi belirleyen unsurlardan birisi de evrenin gizemli yapısıdır. Nitekim evrenin bilinmezliği yeryüzünün hemen hemen her bölgesinde insanlar üzerinde bir endişe ve korku oluşmasına neden olmuş, insanlar, özellikle de doğal afetler ve iklimsel tahribatlar sonunda hep bir üst gücün varlığına inanmışlar ve bu üst güçle de barış halinde kalmayı yeğlemişlerdir. İşte bu zorunlu barışçıl tavır beraberinde bir itaati de getirmiş ve bu itaat belirli bir ibadet anlayışının da oluşmasına neden olmuştur. İşte kurban ibadeti tüm toplumlarda yaratana karşı insanoğlunun teslimiyetinin bir neticesi olarak gelişmiştir. Bu gelişmenin yansıtıldığı en önemli göstergelerden birisi de resim sanatıdır.  Nitel araştırma tekniğiyle yürütülmüş ve literatür taraması modeli kullanılarak yapılan bu çalışmada, ortak özellik olarak görülen kurban olayının pagan ve semavi dinlerdeki ele alınış biçimleri resim sanatına ait örneklerle ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda aynı olayın farklı inanç sistemlerinde birkaç küçük değişiklikle birlikte benzer özellikler gösterdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler: Kurban, Pagan Dinlerde Kurban, Semavi Dinlerde Kurban Resim Sanatında Kurban