Tokat Müzesinden Bir Grup Altın Kolye

Year 2020, Volume: 24 Issue: 3, 1473 - 1487, 30.09.2020

Ali Yalçın Tavukçu Sümeyra Göral

Abstract

Takılar, ait oldukları kültürlerin izlerini taşımakta ve o kültüre ait önemli bilgiler vermektedir. Antik Dönemde Pontus Bölgesinin iç kısımlarında bulunan Tokat ve çevresinde çok sayıda antik kent bulunması nedeniyle, birçok eser ve takı Tokat Müzesi’nde sergilenmektedir. Tokat Müzesi’nde yer alan altın takıların bir kısmı kolyelerden oluşmaktadır. Bu çalışmada müsadere, satın alma ya da kurtarma kazıları sonucunda Tokat Müzesi’ne kazandırılmış kolyelerin biçim özellikleri bakımından sınıflandırılarak tanıtılması amaçlanmıştır. Müzedeki kolyeler Anadolu ya da Anadolu dışından ele geçmiş ve çeşitli müzelerde yer alan benzer örneklerle karşılaştırılarak tarihlendirilmiştir.

Keywords

Tokat Müzesi, Altın, Takı, Pendant

A Group of Gold Necklaces from Tokat Museum

Abstract

Jewellery carries the traces of the cultures they belong to and give important information about that culture. Due to the fact that there are many ancient cities in Tokat and its surrounding in the inter part of Pontus region, many artefacts and jewellery are exhibited in Tokat Museum. Some of the gold jewellery in the Tokat Museum consist of necklaces. In this study, it is aimed to classify the necklaces that were brought to Tokat Museum as a result of confiscation, purchase or rescue excavations by classifying them in terms of their form features. The necklaces in de museum were recovered from Anatolia or outside Anatolia and were compared with similar examples in various museums.

Keywords

Tokat Museum, Gold, Jewelry, Pendant

References

• Arslan, S. (2012). Anadolu Medeniyetlerinde Kullanılan Takıların Günümüz Seramik Sanatında Yeniden Yorumlanması, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydın Tavukçu, Z. (2007). Parion Nekropolü 2005 Yılı Buluntuları, (Yayımlamış Doktora Tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ayter, A. (1996). Kuyumculuk Meslek Bilgisi ve Mücevherat Sanatı. (Birinci Baskı). İstanbul: Asgold Kuyumculuk AŞ. Yayınları.
• Bingöl, I. (1999). Antik Takılar, Ankara: Anadolu Medeniyetler Müzesi Yayınları.
• Childe, V. G. (1946). Doğunun Prehistoryası, Ankara.
• Çatal, G. (2009). Antik Anadolu Madenciliği, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demir, J. S. (2008) Gaziantep Arkeoloji Müzesinde Sergilenen Yüzükler ve Yüzük Taşları, (Yayımlamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir: Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dili, Ş. (2011). Anadolu'da Antik Çağ Altın ve Gümüş Takı Buluntuları: Araştırmaların Aşaması Hakkında Bir Değerlendirme, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eker, K.-Eker, F. (2016). Tokat Müzesi’ndeki cam Kaplar, Camın 3D Modelleme Uygulamaları, Saarbrücken.
• Eralp, N. (1993). Tarih Boyunca Türk Toplumunda Silah Kavramı ve Osmanlı İmparatorluğunda Kullanılan Silahlar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Ergenekon, C. (1980). Telkari Gümüş İşlemeciliğinde Kullanılan Araç ve Gereç ve Teknikler, Ankara: Kız Meslek Yüksek Okulu Yayını.
• Erginsoy, Ü. (1978). İslam Maden Sanatının Gelişmesi. (Birinci Baskı), İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Eroğlu, E. M. (2013). Ege Üniversitesi Etnografya Müzesinde Bulunan Takıların Teknik ve Tasarım Özelliklerinin İncelenmesi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İzmir:
• Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Eruz, F. ( 1993). Konuşan Maden: Tombak ve Gümüş Madeni Eserler Koleksiyonu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ethem, M. Y. (1990). A’dan Z’ye Kıymetli ve Yarı Kıymetli Taşlar (Süs Taşları), Ankara: Teknik Yayınevi.
• Fırat, Y. (2010). Mardin İli Gümüş Telkari Kadın Takıları, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi),Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gerdan, Y. (2007). Takı ve Takı Tasarımının Eğitimdeki Yeri ve Önemi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Göral, S. (2019) Tokat Müzesi’ndeki Grek ve Roma Dönemi Altın Takıları, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güzel, P. (2010). Van İlindeki Savatlı Gümüş Takılar, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Higgins, R.A. (1961). Greek and Roman Jewellery, University of California Press, London.
• Kaplan, K. (2003). Türkiye ‘de Kuyumculuk ve Altın, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Karagöz, M. (2013). Topkapı Sarayı Müzesi ve Türk ve İslam Eserleri Müzesinde Bulunan Osmanlı Dönemine Ait Takılarının İncelenmesi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Koçar, N. (2011). Roma Dönemi Takıları Üzerine Bir Analiz: Antalya Müzesi Roma Dönemi Takıları Örneği, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Konuk, K. - Arslan, M. (2000). Anadolu Antik Yüzük Taşları ve Yüzükleri, Ankara: Yüksel Erimtan Koleksiyonu.
• Kökkılıç, Ö. (2010) Anadolu Medeniyetlerinde Takının Kullanılması, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Köroğlu, G. (2004). Anadolu Uygarlıklarında Takı, Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları, İstanbul.
• Kuşoğlu, M. Z. (1991). Türk Sanatında Güherse, İstanbul: İlgi Yayınları.
• Kuşoğlu, M. Z. (1994). Kuyumculuk Ansiklopedisi, 5. cilt. İstanbul.
• Marshall, F.H. (1969). Catalogue Of The Jewellery Greek Etruscan And Roman in the Departments Of Antiq- uities British Museum, Newyork Petropolitan Musem, Londra Victoria and Albert Museum, Londra.
• Meriçboyu, Y. A. (2000). ‟Anadolu Eski Çağında Takıların Dili”, Sanat, Kültür, Antika, Çağlar Boyunca Takı ve Mücevher Sayı:17, Portakal Sanat ve Kültür evi, s. 20, İstanbul.
• Meriçboyu, Y. A. (2001). Antikçağ’da Anadolu Takıları, İstanbul: Akbank Kültür ve Sanat Kitapları 69.
• Minaz, Ö. (2013). Truva Dönemi Takıları ve Günümüze Yansımaları, İstanbul: Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ogden, J. (1953). ”Jewellery Of The Ancient World, Bulletin of the Rdyal Ontario Museum of Archaeology University of Toronto.
• Ogden, J. (1982). Jewellery of the Ancient World, Trefoil Books Ltd, Londra.
• Ogden, J. (1992). İnterpreting The Past, Ancient Jewellery, University of California Press; First Edition edition.
• Oktay, B. (2008). “Taş Çağı’ndan Tunç Çağı’na Anadolu’da Maden Sanatın Gelişimi ve Kullanımı”, Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi.
• Özgülnar, N. (2007). Perge Kazılarında Bulunmuş Takılar, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Peker, P. (2013). Erken Tunç Çağı Anadolu Takıları, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
• Richter, G.M.A. (1956). Engraved Gems, The Metropolitan Museum of Art Bulletin.
• Sokullu, Ö. (2003). Antik Dönem Ege Kültüründe Takı Sanatı- İzmir Arkeoloji Müzesi Takı Koleksiyonundan Örnekler, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü.
• Solak, S. (2010). Çağdaş Takı Sanatında Porselen Malzeme Kullanımı, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şaman, N. (2013). Çağlar Boyu Takı ve Kalite Yönünden Değerlendirilmesi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şenocaklı, N. - Şenocaklı, E. (2008). Mücevherlerin Sırları, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Tarhan, Ç. M. (2009). Urartu Maden Teknolojisi, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Telli, E. (2009) Mardin Altın Telkari İşçiliği, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler, Enstitüsü.
• Temizocak, Y. (1988). Türk Kuyumculuğunun Dünü ve Bugünü. I. Ulusal Sanat Sempozyumu, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları.
• Timur, V. (2011). Van Müzesi’ndeki Urartu Bilezikleri, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Türe, A. (2005). Takının Öyküsü, İstanbul: Goldaş Kültür Yayınları.
• Türe A.- Savaşçın Y. (1986) "Anadolu Takıları ve Roma Takıları" Antika, Mayıs, 8-14, 11-20.
• Türe, A. Savaşçın, Y. (1986), “Takı Malzemeleri ve Teknikleri V”, Antika Dergisi, Cilt.2, s. 15.
• Türe, A. Savaşçın, Y. (2002). Anadolu Antik Takıları, İstanbul: Goldaş Kültür Yayınları -2.
• Türe, A. (2004). Takılar ve Süs Taşlarında Sembollerin Dili, İstanbul: Goldaş Kültür Yayınları.
• Vıtıello, L. (1995). Modern Teknik ve Pratik Kuyumculuk, Hazırlayan: Ulvi Şeker, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Yıldırım, Ü. (2009). Antik Dönemde Kadın ve Süslenme, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldız, G. (2007). Takı ve Takı Tasarımının Eğitimdeki Yeri ve Önemi. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), Ankara : Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.