HALİDE EDİP’İN ROMAN KAHRAMANI VEHBİ DEDE

Year 2023, Volume: 9 Issue: 2, 317 - 330, 05.02.2024

Kazım Yetiş

Abstract

Bazı roman kahramanları yazardan daha çok tanınır. Feride’yi bir kenara bırakırsak Türk romanında çok tanınan bir kahraman yoktur. Söz konusu edeceğimiz Sinekli Bakkal’ın Vehbi Dede’si çok tanınan bir kahraman değildir. Fakat bazı noktalarıyla üzerinde durulması gereken bir karakterdir. Bunun için biz onu ayrıca ele almak istedik. Vehbi Dede bir Mevlevi dervişidir. O, romanda bir denge unsuru gibidir. Roman kahramanlarının hemen tamamı onu sever ve saygı duyar. Romancı, onu İmam İlhami Efendi’nin, şeriatıin karşısına tekkeyi/tasavvufu çıkarmak istemiştir. Onu bugünün yaygın ifadesi ile İslâm’ın güler yüzü olarak algılamak hiç de yanlış değildir. Hele bir papazken kiliseden ayrılan ve Müslüman olan Peregrini/Osman ile Vehbi Dede’nin konuşmaları önemlidir.

Keywords

Sinekli Bakkal, Vehbi Dede, Rabia, şeriat, tasavvuf, güler yüz, anlayan ve seven, ilâhî aşk, şeytan, Allah, kâinat.

References

• Adıvar, Halide Edip (1943). Sinekli Bakkal. İstanbul: Ahmet Halit Kitapevi, 14. Bas.,
• Ahmet Midhat (1292), Zeyl-i Hasan Mellâh Yahut Sır İçinde Esrar, İstanbul: Kırkambar Matbaası.
• Enginün, İnci (1978). Halide Edip’in Adıvar’ın Eserlerinde Doğu ve Batı Meselesi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını.
• Şahin, Veysel (2014). Bilge Kadının Aynadaki Yüzü Halide Edip Adıvar’ın Romanlarındaki Yapı ve İzlek, Ankara: Akçağ Yayınları.