Armenian Vandalism against Islamic Heritage in the City of Iravan

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 4, 2361 - 2372, 22.09.2024

Nazim Mustafa

Öz

The city of Irevan is one of the ancient scientific, cultural and religious centers of Azerbaijan. In 1827, when Russia occupied Irevan, there were 8 mosques in the city. In 1918, 7 mosques were functioning in Irevan. Built in 1766 by Huseynali Khan, the Khan of Irevan, Goy Masjid was used as a historical museum during the Soviet era. In 1990, Armenians demolished the only Demirbulagh mosque, which functioned until 1989. Currently, Armenians are presenting Goy Masjid, which was built at the expense of Iran, to the world as a “Persian mosque”.

Anahtar Kelimeler

West Azerbaijan, Armenia, Irevan, Tepebashi, Demirbulag, Mosques

İrəvan Şəhərində İslam İrsinə Qarşı Erməni Vandalizmi

Öz

İrəvan şəhəri Azərbaycanın qədim elm, mədəniyyət və dini mərkəzlərindən biri olmuşdur. 1827-ci ildə Rusiyanın İrəvan şəhərini işğal edən zaman şəhərdə 8 məscid mövcud olmuşdur. 1918-ci ildə İrəvanda 7 məscid fəaliyyət göstərmişdir. İrəvan xanı Hüseynəli xanın 1766-cı ildə tikdirdiyi Göy məsciddən Sovet hakimiyyəti illərində Tarix muzeyi kimi istifadə edilirdi. 1989-cu ilədək fəaliyyət göstərən yeganə Dəmirbulaq məscidini ermənilər 1990-cı ildə yer üzündən silmişlər. Hazırda İranın vəsaiti hesabına təmir edilən Göy məscidi ermənilər “fars məscidi” kimi dünyaya təqdim edirlər.

Anahtar Kelimeler

Qərbi Azərbaycan, Ermənistan, İrəvan, Təpəbaşı, Dəmirbulaq, məscidlər

Kaynakça

• Akopyan, T. KH. (1971). Istoriya Yerevana: (1500-1800). Izdatel'stvo Yerevanskogo universiteta.
• Arutyunyan, V. M., Asratyan, M. M., Melikyan A. A. (1968). Yerevan. Izd-vo literatury po stroitel'stvu. Moskva.
• Azərbaycan Respublikası Dövlət Arxivi, fond 3026, siyahı 1, iş 261.
• Azərbaycandakı tarixi abidələrin milli qeydiyyatı. 2001.
• Azimbekov, I. (1928). Musul'manskiye nadpisi Tiflisa. Erivani i Nakhichevani.
• Bournoutian, G. A. (1997). The khanate of Erevan under Qajar rule 1795-1828. Mazda Publishers in association with Bibliotheca Persica. Cullen, R, (1991, 15 aprel). A Reporter at Large, ROOTS, The New Yorker.
• de Vaal, T. (2005). Chernyy sad. Armeniya i Azerbaydzhan mezhdu mirom i voynoy. Moskva.
• dokumenty Matenaarana P. i Kupchiye, I.I. (1968). Vypusk pervyy (XIV-XVI vv.). Sostav len AD Papazyanom. Yerevan, 55.
• Dubois, D. M. F. (1839). Voyage autour du Caucase, chez les Tcherkesses et les Abkhases, en Colchide. en Géorgie, en Arménie et en Crimée.
• Əhmədli, N. (2018). İrəvan əyalətinin kameral təsviri (I C). Bakı.
• Gakstgauzen Avgust. (1857). Zakavkazskiy kray. Sanktpeterburg.
• Izvestiya Imperatorskoy Arkheologicheskoy Komissii. (1912).Vypusk 46. S.Peterburg.
• İrəvan xanlığı. (2010). Rusiya işğalı və ermənilərin Şimali Azərbaycan torpaqlarına köçürülməsi. Azərbaycan nəşriyyatı.
• Lynch, H. F. B. (1901). Armenia, travels and studies (Vol. 1). Longmans, Green, and Company.
• Pamyatnaya knizhka Erivanskoy gubernii (1092). Izd. Irivansk. guba stat kom. - Erivan', 1902-1914. - Red. knizhki za 1902, 1904, 1906 - A. I. Marchenko, za 1908, 1910, 1912 - V. E. Vasil'yev.
• Shopen, I. (1852). Deyatel'nost' oyedineniya Rossiyskoy imperii: Soch. I. Shopena, stat. sovetnik, sovetnik. pred. Upr. po dokhodam i neschastnomu sluchayu. pogibshim Arm. oblast'. Tip V. Imp. Akad. nauk.
• Yerevantsi, S. (1958). Jambr. Vostochnaya literatura.
• http://shabat.am/article/14690/14690.html
• http://www.gov.am/u_files/file/kron/ArmeniaPR2_en.pdf.
• http://www.iatp.am/old_yerevan.
• https://www.coe.int/t/dg4/education/minlang/report/PeriodicalReports/ArmeniaPR2_en.pdf