Uluslararası Tehlikeli Atık ve Kimyasallar Politikalarında Güncel Gelişmeler

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 11, 10.05.2019

Evren Sapmaz Veral

Öz

Uluslararası atık ve kimyasallar rejimi, ilk başta
ayrı olarak oluşturulmuş, ancak sebep oldukları risklere ve sorunların
ortaklığı paralelinde tek bir rejime dönüştürülme çalışmaları başlatılmıştır.
Tehlikeli atık ve kimyasallar alanında uluslararası düzenlemeler
incelendiğinde, süreçlerin yönetiminde BM Zirvelerinde belirlenen hedeflerin
yol gösterici olduğu görülmekte, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin
süreçlere ilişkin yaklaşımlarında ise belirgin bir farklılık dikkat çekmektedir.
Bu derlemede, uluslararası tehlikeli atık ve kimyasallar rejimi altında küresel
ve bölgesel ölçekli düzenlemeler ele alınarak Basel, Stockholm, Rotterdam ve
Minemata Sözleşmelerinin gelişim süreçleri incelenmiş, aynı zamanda bu alanda son
yıllarda başlatılan sinerji çalışmaları ve küresel detoks hareketi incelenen
diğer konular olmuştur.  Son dönemdeki
çabaların olumlu olduğu ve Birleşmiş Milletler 2030 Sürdürülebilir Kalkınma
Gündemindeki hedefleri yerine getirmeye de hizmet ettiği; ancak mevcut ekonomik
düzende etkilerinin oldukça sınırlı olabileceği değerlendirilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Tehlikeli Atık ve Kimyasallar Politikaları, Küresel Detoks Hareketi

Kaynakça

• Anonymous 2018a. Report of the United Nations Conference on Human Environment. http://www.un-documents.net/aconf48-14r1.pdf
• Anonymous 2018b. Basel Convention. www.basel.int.
• Anonymous 2018c. Protocol on the Prevention of Pollution of the Mediterranean Sea by Transboundary Movements of Hazardous Wastes and their Disposal. http://www.sviva.gov.il/subjectsEnv/InternationalRelations/international-Conventions/Marine_coast/BarcelonaConvention/Documents/mul38155.pdf
• Anonymous 2018d. Agenda 21. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/Agenda21.pdf
• Anonymous 2018e. International Code of Conduct on the Distribution and Use of Pesticides. http://www.fao.org/3/a-i3604e.pdf
• Anonymous 2018f. Rotterdam Convention. www.pic.int.
• Anonymous 2018g. Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants. www.pops.int.
• Anonymous 2018h. Minamata Convention. http://www.mercuryconvention.org/
• Anonymous 2018i. Report of the World Summit on Sustainable Development. http://www.un.org/jsummit/html/documents/summit_docs/131302_wssd_report_reissued.pdf
• Anonymous 2018j. Basel Rotterdam Stockholm Multilateral EnvironmentalAgreements (BRSMEAS) Blog. http://www.brsmeas.org.
• Anonymous 2018k. .http://www.who.int/news-room/detail/06-03-2017-the-cost-of-a-polluted-environment-1-7-million-child-deaths-a-year-says-who
• Anonymous 2018l. Sustainable Development Goals. https://www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-development-goals/
• Anonymous 2018m. GEF News- Detox Outcomes. https://www.thegef.org/news/detox-outcomes-additional-chemicals-listed-new-partnership-household-waste-established-mandate.
• Brundtland, G. H. 1987. Our Common Future, World Commission On Environment And Development (WCED). https://www.cambridge.org/core/journals/environmental-conservation/article/our-common-futurecall-for-action/65808D6676E07552EF891DF31C3DF7A1. Erişim Tarihi: 10.05.2018
• DeSombre, E. R. 2006. Global Environmental Institutions. Routledge: 129-155. London ve New York.
• Ford, L.H. 2005. Challenging Global Environmental Governance of Toxics. s: 308-325. Editör: D. L.Levy ve P. J. Newell. The Business of Global Environmentall Governance. MIT Press, Boston.
• Kiss, A. ve Shelton, D. 2007. Guide To International Environmental Law. Brill.
• Langlet, D. 2009. Prior Informed Consent and Hazardous Trade: Regulating Trade in Hazardous Goods at the Intersection of Soverignity. s: 74-78. Free Trade and Environmental Protection. Kluwer Law International, London.
• Nanda, V. ve Pring, G. R. 2012. International Environmental Law and Policy for the 21st Century. Martinus Nijhoff Publishers: 461-484. Londra ve Boston. Özkaya S. Tehlikeli Atıklar ve Çevre. Dışişleri Bakanlığı, http://www.mfa.gov.tr/tehlikeli-atiklar-ve-cevre.tr.mfa, Erişim: 26.08.2016.
• Öztürk, E. 2016. Tehlikeli Kimyasalların Yönetimine İlişkin Uluslararası Uygulamaların Türkiye’ye Yansımaları. Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Selin, H. 2014. Global Politics and Policy on Hazardous Chemicals. s: 259-283. Editör: R.S. Axelrod ve S. D. VanDeveer. The Global Environment: Institutions, Law and Policy. CQ Press.
• Wilkening, K. ve Thrift, C., Canada’s Foreign Policy on Persistent Organic Pollutants The Making of an Environmental Leader. s: 136-151. Editör: P. Harris. Environmental Change and Foreign Policy. Routledge.