Okulda Hediye Sürecine İlişkin Yönetici ve Öğretmen Görüşleri

Year 2021, Volume: 54 Issue: 3, 891 - 927, 01.12.2021

İnayet Aydın , Özge Erdemli , Burcu Toptaş , Tuğba Güner Demir

Abstract

Bu araştırmada Türkiye’deki kamu ve özel okullarda öğrenci ve velilerin öğretmenlere hediye verme davranışlarının derinlemesine incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda okullarda öğretmenlere veliler ve öğrenciler tarafından ne tür hediyelerin verildiği, hediyelerin hangi zamanlarda verildiği ve sürecin nasıl düzenlendiği saptanmaya çalışılmıştır. Ayrıca araştırmada öğretmen ve yöneticilerin verilen hediyelere nasıl tepki verdikleri de incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim (fenomenoloji) deseni ile yürütülen bu çalışmada, Türkiye’deki kamu ve özel okullarda görev yapan 14 öğretmen ve 10 yönetici olmak üzere toplam 24 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu aracılığıyla toplanmış ve tümevarımsal içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlere sunulan hediyeler genellikle çiçek, öğrencinin kendi yaptığı ürünler ve takı olarak sıralanmaktadır. Bunların yanında küçük sembolik hediyeler, giyecek, yiyecek, ev eşyası, kırtasiye malzemeleri ve kozmetik ürünler de öğretmenlere hediye olarak verilmektedir. Hediyelerin özellikle Öğretmenler Günü ve mezuniyet törenleri gibi özel günlerde verildiği saptanmıştır. Velilerin öğretmenlere bireysel olarak hediye aldıkları durumlar olsa da genellikle ortak hediye almayı tercih ettikleri görülmüştür. Ortak hediye alımında da çoğunlukla sınıf temsilcisinin süreci örgütlediği ancak son zamanlarda WhatsApp uygulamasının daha yaygın duruma geldiği ortaya konmuştur.

Keywords

Hediye, hediye verme, öğretmenler günü.

The Views of School Administrators and Teachers on the Gift-Giving Process at Schools

Abstract

This study seeks to explore the gift-giving behaviour of school administrators and teachers working in public and private primary schools in Turkey. In this context, it has been determined what kind of gifts are given to teachers by parents and students, when the gifts are given and how the gift-giving process is organized. In addition, the study investigated the views of teachers and administrators towards gifts. This study is designed as a phenomenological qualitative inquiry. The data of this study came from in-depth semi-structured interviews conducted with 14 teachers and 10 school administrators from public and private schools in Turkey by using the interview form developed by researchers. The inductive content analysis is used in data analysis. The results revealed that the gifts given to the teachers are listed as flowers, hand-made products of students, and jewellery. Besides, teachers are also offered small symbolic gifts, clothing, food, household goods, stationery, and cosmetics as gifts. The gifts are offered more often on special occasions, such as Teachers’ Day and graduation ceremonies. Although some parents/students prefer to give gifts to teachers individually, it has also been determined that the majority of them tend to arrange gifts as a whole group of parents. The process of collective gift-giving is largely organized by the class representative, but the WhatsApp application has also become more popular in terms of arranging the gifts.

Keywords

Gift, gift-giving, Teachers’ Day.

References

• Anney, V.N. (2014). Ensuring the quality of the findings of qualitative research: Looking at trustworthiness criteria. Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies (JETERAPS), 5(2), 272-281.
• Aydın, İ. (2019). Akademik etik. Ankara: Pegem Akademi.
• Baxter, J., & Eyles, J. (1997). Evaluating qualitative research in social geography: Establishing ‘rigour’ in interview analysis. Transactions of the Institute of British Geographers, 22(4), 505-525.
• Belk, R.W. (1974). Application and analysis of the behavioural differential inventory for assessing situational effects in consumer behaviour. In Ward S. and Wright. K. (eds.), Advances in consumer research (pp. 370-380). Ann Arbor, Michigan: Association for Consumer Research.
• Bitsch, V. (2005). Qualitative research: A grounded theory example and evaluation criteria. Journal of Agribusiness, 23(1), 75-91.
• Brooks, L. (2018). Thank you is enough': parents discourage festive gifts to teachers. The Guardian. Retrieved from https://www.theguardian.com/education/2018/nov/21/ban-christmas-gifts-for-teachers-says-scottish-parents-group
• Creswell, J.W. (2020). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (5. Baskı). (S.B. Demir ve M. Bütün, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal kitabevi.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2011). Choosing a mixed methods design. Designing and Conducting Mixed Methods Research, 2, 53-106.
• Duran, K. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin mesleki etik davranışları algılama düzeylerinin ve etik ikilemleri çözümlemelerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi.
• Elo, S., Kääriäinen, M., Kanste, O., Pölkki, T., Utriainen, K., & Kyngäs, H. (2014). Qualitative content analysis: A focus on trustworthiness. SAGE Open, 4(1), 1-10. https://doi.org/10.1177/2158244014522633
• Flynn, F. J., & Adams, G. S. (2009). Money can’t buy love: Asymmetric beliefs about gift price and feelings of appreciation. Journal of Experimental Social Psychology, 45(2), 404-409.
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. ECTJ, 30(4), 233-252.
• Hafernik, J.J, Messerschmitt, D.S., & Vandrick, S. (2013). Ethical issues for ESL faculty social justice in practice. Lawrenge Erlbaum Associates, Inc.
• Hsieh, H. F., & Shannon S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qual. Health Res., 15, 1277–1288.
• Holloway, I., & Wheeler, S. (1996). The nature of qualitative research. Qualitative Research for Nurses. Oxford: Blackwell Science. Kandemir, Y. (2015). Devlet okulu öğretmenlerinin özel okullara ilişkin tutumlarının incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Kramer, S. N. (1949). Schooldays: A Sumerian composition relating to the education of a scribe. Journal of the American Oriental Society, 69(4), 199-215.
• Martínez‐Alemán, A. M. (2007). The nature of the gift: Accountability and the professor‐student relationship. Educational Philosophy and Theory, 39(6), 574-591.
• Mauss, M. (2005). Sosyoloji ve antropoloji (Ö. Doğan, Çev.). Ankara: Doğu Batı.
• Millî Eğitim Bakanlığı (2015). Eğitimciler İçin Mesleki Etik İlkeler konulu Genelge. Sayı: 97202150/730.06/6531543.
• Önal, S. (2008). Edebi metinlere yansıyan yönüyle Osmanlı toplumunda hediyeleşme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 103-113.
• Park, S. Y. (1998). A comparison of Korean and American gift‐giving behaviors. Psychology & Marketing, 15(6), 577-593.
• Patico, J. (2002) Chocolate and cognac: Gifts and the recognition of social worlds in Post-Soviet Russia. Ethnos, 67(3), 345-368, DOI: 10.1080/0014184022000031202
• Sakarya, C. I. (2006). Türk kültüründe hediyeleşme geleneği ve hediyeler. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Schmid, W. (2018). Hediye vermek ve hediye almak üzerine (Çev: T. Bora). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Schwartz, B. (1967). The social psychology of the gift. American Journal of Sociology, 73(1), 1-11.
• Sharts-Hopko, N. C. (2002). Assessing rigor in qualitative research. The Journal of the Association of Nurses in AIDS Care (JANAC), 13(4), 84.
• Şeker, A. (2018). Özel günlerde hediye satın alma davranışları: Batman örneği. (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Şen, M. L. (2019). Kamu görevlilerini yoldan çıkaran bubi tuzakları: hediye ve bağışlar. Enderun Dergisi, 3(2), 86-97.
• Taşçı, B. İ. (2012). Türk kamu yönetiminde hediye alma ve verme sorunu. Türk İdare Dergisi, 475, 119-130.
• Tomak, A. & Güney, E. (2014). Gift tradition as a cultural value and exlibris. International Journal of Ex-libris, 1(2), 33-41.
• Türk Dil Kurumu (2020). Hediye. https://sozluk.gov.tr/
• Waggoner, K. (2019). Ethical issues of teachers accepting gifts from students. Retrieved from https://careertrend.com/ethics-in-the-teaching-profession-13654492.html
• Worthington, M. (2013). Differences between phenomenological research and a basic qualitative research design. Retrieved from https://eclass.uoa.gr/modules/document/file.php/PPP436/DifferencesBetweenPhenomenologicalResearchAndBasicQualitativeResearchDesign.pdf
• Yau, O. H., Chan, T. S., & Lau, K. F. (1999). Influence of Chinese cultural values on consumer behavior: a proposed model of gift-purchasing behavior in Hong Kong. Journal of international consumer marketing, 11(1), 97-116.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10th ed.). Seçkin.