SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ALGILADIĞI YETERLİK: DRAMA YÖNTEMİNİN KULLANILDIĞI BİR ÖZ BELİRLEME UYGULAMASI

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 22, 311 - 332, 15.06.2020

Merve Gül Seçgin , Şükran Calp

https://doi.org/10.33692/avrasyad.663091

Öz

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarına öz belirleme kuramı temelli psikolojik ihtiyaçlardan “yeterlik” ile ilgili örnek yaşantılar sunmak ve öğretmen adaylarının kendileriyle ilgili algıladıkları yeterlik durumunu olumlu yönde geliştirmektir. Bu yolla doyurulan yeterlik ihtiyacının, beraberinde “iyi olma” halini getireceğiyle ilgili sezinleme yapılmasını sağlamak, ikincil bir hedeftir. Çalışma kapsamında söz konusu amaçlara ulaşmak maksadıyla öz-belirleme kuramı temelli atölyelerden oluşan 6 haftalık bir eylem planı uygulanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırmasına göre desenlenen çalışmanın katılımcıları, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sınıf Eğitimi Anabilim Dalında eğitim gören 13 öğrencidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu soruları ve günlükler kullanılmış, veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Çalışma sonucunda öğretmen adaylarının onlara uygulanan eylem planı sayesinde yeteneklerini keşfetme fırsatı elde ettiği ve kendilerini tanıma konusunda kişisel özellikleriyle yüzleşerek özgüven geliştirdiği görülmüştür. Drama yönteminin kullanılmasının da etkisiyle öğretmen adaylarında iş birliği yapma becerisinin geliştiği gözlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yaratıcı drama, Öz belirleme kuramı, yeterlik

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı drama, yeterlik, Öz belirleme kuramı

Kaynakça

• Baldwin, P. (2009). School Improvement Through Drama, New York: Network Continuum.
• Başçı, Z., & Gündoğdu, K. (2011), Öğretmen Adaylarının Drama Dersine İlişkin Tutumları ve Görüşleri: Atatürk Üniversitesi Örneği, İlköğretim Online, 10(2), s. 454-467.
• Calp, Ş. (2013). Algılanan Akademik Yeterlik ve Algılanan Özerklik Desteğinin Özerk Akademik Motivasyon ve Akademik Başarıyla İlişkisi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Calp, Ş. & Bacanlı, H. (2017). Algılanan Akademik Yeterlik ve Özerklik Desteğinin Özerk Akademik Motivasyon ve Akademik Başarıyla İlişkisi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40): 300-317.
• Çayır-Akkocaoğlu, N. & Gökbulut, Ö. Ö. (2015), Yaratıcı Drama Yöntemi ile Öğretmen Yeterliklerinden Kişisel Gelişim Üzerine Nitel Bir Çalışma, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), s. 252-270.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “What” and “Why” of Goal Pursuits: Human Needs and the Self-Determination of Behavior. Psychological Inquiry, 11: 227-268.
• Deci, E. & Ryan, R. (1985). Intrinsic Motivation and Self-Determination in Human Behavior. New York: Plenum Press.
• Dehaan, C. R., Hirai, T., & Ryan, R. M. (2016). Nussbaum’s Capabilities and Self-Determination Theory’s Basic Psychological Needs: Relating Some Fundamentals of Human Wellness. Journal of Happiness Studies, 17(5), s. 2037–2049.
• Doğan, T. & Eryılmaz, A., (2012). Akademisyenlerde İşle İlgili Temel İhtiyaç Doyumu ve Öznel İyi Oluş. Ege Akademik Bakış, 12(3), s. 383-389.
• İlhan, T., & Özbay, Y., (2010). Yaşam Amaçlarının ve Psikolojik İhtiyaç Doyumunun Öznel İyi Oluş Üzerindeki Yordayıcı Rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), s. 109-118.
• Kara, Y., & Çam, F. (2007), Yaratıcı Drama Yönteminin Bazı Sosyal Becerilerin Kazandırılmasına Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, s. 145-155.
• Karaosmanoğlu, G., & Adıgüzel, Ö. (2017). Yaratıcılık Engellerinin Yaratıcı Drama ile Fark Edilmesine Yönelik Bir Araştırma, Yaratıcı Drama Dergisi, 12(1), s. 87-104.
• Kasser V. M. & Ryan R. M. 1999. The relation of psychological needs for autonomy and relatedness to health, vitality, well-being and mortality in a nursing home. Journal of Applied Social Psychology, 29:935–54
• Namdar-Oğuz, A. & Çamadan, F. (2016), Yaratıcı Drama Uygulamalarının Öğretmen Adaylarının Sosyal Becerilerine Etkisi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(3), s. 557–575.
• Ryan, R. M. & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78.
• Schmuck P., Kasser T. & Ryan R. M. 2000. The relationship of well-being to intrinsic and extrinsic goals in Germany and the U.S. Social Indicators Research, 50:225–41
• Sheldon K. M. & Elliot A. J. 1999. Goal striving, need satisfaction, and longitudinal wellbeing: the self-concordance model. Journal of Personality and Social Psychology, 76:482–97
• Tanrıseven, I., & Aykaç, M.(2013), Üniversite Öğrencilerinin Yaratıcı Dramanın Kişisel Ve Mesleki Yaşantılarına Katkısına İlişkin Görüşleri, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12): 330-348.
• Türkdoğan, T. & Duru, E., (2012). Üniversite Öğrencilerinde Öznel İyi Oluşun Yordanmasında Temel İhtiyaçların Karşılanmasının Rolü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), s. 2429-2446.
• Wilson, P. M., Rodgers, W. M., Blanchard, C. M., & Gessell, J. (2003). The relationship between psychological needs, self-determined motivation, exercise attitudes, and physical fitness. Journal of Applied Social Psychology, 33(11): 2373–2392.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Arastirma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yu, S., Levesque-Bristol, C. & Maeda, Y. (2018). General Need for Autonomy and Subjective Well-Being: A Meta-Analysis of Studies in the US and East Asia. Journal of Happiness Studies, 19(6): 1863–1882.