VAN ÂŞIKLIK GELENEĞİ ARAŞTIRMALARININ TARİHİ

Year 2021, Volume: 9 Issue: 27, 541 - 553, 16.06.2021

Abdulselam Arvas

Abstract

Türk âşıklık geleneği, Anadolu sahasında ozan-baksı kültürü üzerine inşa olan ve tarihî
kökenleri çok eski dönemlere giden bir edebiyat şubesidir. Van âşıklık geleneği ise bu edebiyat
şubesinin, başlangıçtan bu yana, özgün bir parçasını teşkil etmektedir. Tespitlerimize göre,
Vanlı âşıklara ve yöredeki âşıklık geleneğine yönelik çalışmalar yarım asırdan beridir
yapılmaktadır. Bu kapsamda, mezkûr araştırma hazırlanırken, başta Van Valiliği ve Van
Belediyesi gibi resmî kurumların yayın organları olmak üzere çeşitli tezler, yerel dergiler, yerel
gazete arşivleri gibi kaynaklar taranmıştır. Neticede Van âşıklık geleneği hakkında yapılan
çalışmaların tez, makale, bildiri, kitap, kitap bölümü, gazete haberi tarzında yayınlar olduğu
tespit edilmiştir. Bu çalışmalar, temelde popüler ve bilimsel olmak üzere iki başlık altında
incelenebilirdi, ancak bu makalede söz konusu yayınlar daha detaylı bir tasnifle ele alınmıştır.
Bu manada söz konusu çalışmalar “Yerel Gazete ve Dergilerdeki Yayınlar”, “Yayınlanmış
Makale ve Bildiriler”, “Üniversitelerde Hazırlanan Tezler” ve “Konu Hakkında Kitap ve Kitap
Bölümleri” gibi başlıklar altında incelenmiştir. Böylece Van âşıklık geleneği ve temsilcilerine
yönelik şu ana kadar yapılan çalışmalar hem derli toplu bir biçimde makalede sunulmuş hem de
bunların eleştirel ve kronolojik bir bibliyografyası hazırlanmıştır. Kısaca, bu makalede Van
âşıklık geleneği araştırmalarının tarihi ele alınmış, ancak yapılan araştırmalardan hareketle
Ercişli Emrah hariç, Vanlı âşıkların bilim dünyasında yeterince ilgi görmediği tespit edilmiştir.

Keywords

Van, âşıklar, âşıklık geleneği, kronoloji.

References

• ADIYAN, Abdurrahman, (2017), Dem Meclisi, İstanbul: İbrişim Yayınları.
• ALPTEKİN, Ali Berat ve SAKAOĞLU, Saim, (2002), Ercişli Emrah Bibliyografyası, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• ARTUN, Erman, (1996), Günümüzde Adana Âşıklık Geleneği ve Âşık Feymanî, Adana: Adana Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yayınları.