Otantik Liderlik, Kolektif Etkinlik ve Performans İlişkisi

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 36, 393 - 415, 20.09.2023

Hakan Güvener , Emine Ayhan

https://doi.org/10.33692/avrasyad.1314850

Öz

Sağlık sektöründe ekip performansının artırılmasında otantik liderlik ve kolektif etkinlik etkili unsurlar olabilir. Bu çalışmada otantik liderlik, kolektif etkinlik ve performans arasındaki etkileşimin araştırılması ve otantik liderliğin performansa etkisinde kolektif etkinliğin aracılık rolünün olup olmadığının belirlemesi amaçlanmıştır. Araştırma, sağlık hizmetleri sektöründe yapılmıştır. Bu çalışmanın sağlık sektöründe yapılmasının nedeni, emeğin ve uzmanlaşmanın üst düzeyde olduğu bu sektörde, etkin liderliğin ve üst düzey ekip performansının, insan sağlığına doğrudan etkisinin olmasıdır. Dolayısıyla araştırmada elde edilen bulgular karar vericilere, literatüre ayrıca doğrudan veya dolaylı olarak insan sağlığına fayda sağlayabilir. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak e-anket yöntemi kullanılmıştır. Rastlantısal örnekleme metotlarından biri olan, basit rastgele örnekleme yöntemi ile Gaziantep ilinde kamu ve özel sağlık kuruluşlarında görev yapan 291 sağlık çalışanından veri sağlanmıştır. Oluşturulan model, kurulan yapısal eşitlik modeliyle sınanmıştır. Çalışmada otantik liderliğin hem kolektif etkinliği hem de ekip performansını pozitif olarak etkilediği görülmüştür. Kolektif etkinlik ile ekip performansı arasında güçlü ve olumlu düzeyde bir etkileşim bulunmaktadır. Araştırmada otantik liderliğin performansa etkisinde kolektif etkinliğin aracılık rolünün olduğu görülmüştür. Ekip performansının geliştirilmesinde bu hususun dikkate alınması gerekmektedir. Yöneticilerin otantik liderlik yaklaşımlarına kolektif etkinliği de dâhil etmesinin ekip performansını daha da geliştirebileceği unutulmamalıdır. Literatürde otantik liderlik, kolektif etkinlik ve performans etkileşiminin bir bütün olarak ele alındığı çok az çalışma bulunmaktadır. Araştırmacıların farklı sektörlerde ve farklı bölgelerde bu alanda çalışma yapmalarının literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca diğer liderlik tiplerinin de hem kolektif etkinliğe hem de performansa etkisinin araştırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Otantik Liderlik, Kolektif Etkinlik, Ekip Performansı, Yapısal Eşitlik Modeli, Sağlık Sektörü

Destekleyen Kurum

YOKTUR

Proje Numarası

YOKTUR

Teşekkür

YOKTUR

The Relationship Between Authentic Leadership, Collective Efficacy and Performance

Öz

Authentic leadership and collective efficacy can be influential in increasing team performance in the healthcare sector. In this study, it was aimed to investigate the interaction between authentic leadership, collective efficacy and performance and to determine whether collective activity has an mediating role in the impact of authentic leadership on performance. The research was carried out in the health services sector. The reason why this study is carried out in the health sector is that effective leadership and high-level team performance have a direct impact on human health in this sector, where labour and specialisation are at a high level. Therefore, the findings obtained in the research may benefit decision makers, literature, as well as human health directly and indirectly. In this research, the e- survey method was used as a data collection tool. Data was provided from 291 health workers working in public and private health institutions in Gaziantep province with the simple random sampling method, which is one of the random sampling methods. The model created was tested with the structural equality model established. In the study, it was seen that authentic leadership positively affected both collective efficacy and team performance. There is a strong and positive level of interaction between collective activity and team performance. In this study, it was also seen that collective activity has an mediating role in the impact of authentic leadership on team performance. This issue needs to be taken into account in improving team performance. It should be noted that executives' inclusion of collective efficacy in authentic leadership approaches can further improve team performance. There are few studies in the literature in which authentic leadership, collective efficacy and performance interaction are considered as a whole. It is thought that the researchers working in this field in different sectors and different regions will contribute to the literature. It is also recommended to investigate the impact of other types of leadership on both collective efficacy and performance.

Anahtar Kelimeler

Authentic Leadership, Collective Efficacy, Team Performance, Structural Equity Model, Health Sector

Proje Numarası

YOKTUR

Kaynakça

• Akkavuk, Efil İsmail. 2003. ‘Ekip Bazlı Performans Yönetimi Sistemleri ve Bir Model Önerisi.’ Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Akman, Vedat, Hanoğlu, Merve, Kızıl, Cevdet. (2015). ‘Liderlik ile Personel Performansı Arasındaki İlişki Üzerine BDR Şirket İncelemesi.’ Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 14(52):130-145. Akyürek, Muhammet İbrahim. 2020. ‘Otantik Liderlik: Bir Alanyazın Taraması.’ Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama 3(3):99-109.
• Alilyyani, Bayan, Wong, Carol, Cummings, Greta. 2018. ‘Antecedents, Mediators, and Outcomes of Authentic Leadership in Healthcare: A Systematic Review.’ International Journal of Nursing Studies 83:34-64. Avolio, Bruce J, Gardner, William L. 2005. ‘Authentic Leadership Development: Getting to the Root of Positive Forms of Leadership.’ The Leadership Quarterly 16(3):315-338. Aydoğdu, Tuğçe, Özgener, Şevki. 2022. ‘Etik Liderlik ve Çalışan Sessizliğinin Ekip Performansına Etkisinde İşyeri Maneviyatının Aracı Rolü.’ Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Aytekin, Mehmet, Güvener, Hakan. 2022. ‘Kolektif Etkinlik, Katılımcılık Duygusu ve Ekip Karar Kalitesinin Ekip Performansına Etkisi.’ İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi 7(17):68-89. Bandura, Albert. 1986. Social Foundations of Thought and Action. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Bandura, Albert. 1995. Exercise Of Personal and Collective Efficacy in Changing Societies. In A. Bandura (Ed.), Self-efficacy in Changing Societies. Cambridge, England: Cambridge University Press. Bandura, Albert. 1997. Self-Efficacy: The Exercise of Control. New York: W. H. Freeman Bandura, Albert. 2000. ‘Exercise of Human Agency Through Collective Efficacy.’ Current Directions in Psychological Science 9(3): 75-78.
• Brannick, Michael T, Prince, Carolyn. 1997. An Overview Of Team Performance Measurement. Team Performance Assessment And Measurement, 15-28. 1st edition, NewYork:Psychology Press. Baykal, Elif. 2017. ‘Otantik Liderlik ve Pozitif Çıktıları: Pozitif Örgütsel Davranış Bakış Açısı.’ Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 3(3):42-64.
• Çıraklı, Ümit, Çelik, Yusuf, Beylik, Umut. 2015. ‘Etkili Ekip Çalışmasının Sağlıktaki Önemi ve Faydaları: Bir Literatür Çalışması.’ Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2(3):140-146.
• Delgado Piña, MI, María Romero Martínez, A, Gómez Martínez, L. 2008. ‘Teams in Organizations: A Review on Team Effectiveness.’ Team Performance Management: An International Journal 14(1/2):7-21. Dionne, Shelley D, Yammarino, Francis J, Atwater, Leanne E, Spangler, William D. 2004. ‘Transformational Leadership and Team Performance.’ Journal of Organizational Change Management 17(2):177-193. Dirik, Hasan Fehmi, İntepeler, Şeyda Seren. 2019. ‘Geçmişten Günümüze Otantik Liderlik ve Sağlık Alanına Yansımaları.‘Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 2(6):164-170. Doolen, Toni L, Hacker, Marla E, Van Aken, Eilen M. 2003. ‘The İmpact of Organizational Context on Work Team Effectiveness: A Study of Production Team.’ IEEE Transactions on Engineering Management 50(3):285‐96.
• Driskell, James E, Salas, Eduardo. 1992. ‘Collective Behavior and Team Performance.’ Human Factors 34(3):277-288.
• Edwards, Bryan D, Day, Eric Anthony, Arthur, Winfred, Jr, Bell, Suzanne T. 2006. ‘Relationships Among Team Ability Composition, Team Mental Models, And Team Performance.’ Journal of Applied Psychology 91(3):727–736.
• Gardner, William L, Karam, Elizabeth P, Alvesson, Mats, Einola, Katja. 2021. ‘Authentic Leadership Theory: The Case For And Against.’ The Leadership Quarterly 32(6):101495. George, Bill, Sims, Peter, McLean, Andrew N, Mayer, Diana. 2007. ‘Discovering Your Authentic Leadership.’ Harvard Business Review 85(2):129.
• Guzzo, Richard A, Shea, Gregory P. 1992. Group Performance and Intergroup Relations in Organizations, in Dunnette, M. and Hough, L. (Eds), Handbook of Industrial and Organizational Psychology, Chicago: McNally. Güvener, Hakan, Gümüş, Abdulkadir. 2021. ‘Taşerondan Kadroya Geçişin Örgütsel Bağlılık Düzeyine Etkisi: Bir Üniversite Hastanesi Örneği.’ Gaziantep Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(2):112-136. Johnson, Sara L. 2019. ‘Authentic Leadership Theory and Practical Applications in Nuclear Medicine.’ Journal of Nuclear Medicine Technology 47(3):181.
• Jung, Donk I, Sosik, John J. 2003. ‘Group Potency and Collective Efficacy.’ Group & Organization Management 28(3):366–391.
• Kandemir, Hamza, Özdaşlı, Kürşat. 2019. ‘Olumlu İnformel İletişimin Personel Güçlendirme Aracılığı İle İş Yeri Mutluluğuna Etkisi: Araştırma Görevlileri Üzerine Bir Araştırma.’ Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(18):242-258.
• Karacaoğlu, Korhan, Satır, Fatma. 2019. ‘Çalışanların Otantik Ve Hizmetkâr Liderlik Algılamalarının, Performansları Üzerindeki Etkileri: Kayseri Organize Sanayi Bölgesinde Bir İşletme Uygulaması.’ Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (53):87-111. Kılınç, Kadriye Özkul, Öztürk, Havva. 2019. ‘Hemşirelikte Otantik Liderlik.’ Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 1(6):55-63.
• Lee, Tae Wha, Ko Yu Kyung. 2010. ’Effects of Self-Efficacy, Affectivity and Collective Efficacy On Nursing Performance of Hospital Nurses.’ Journal of Advanced Nursing 66(4):839–848. Lin, Chieh-Peng, Chen, Kuang-Jung, Liu, Chu-Mei, Liao, Chiu-Hui. 2019. ‘Assessing Decision Quality and Team Performance: Perspectives of Knowledge Internalization and Resource Adequacy.’ Review of Managerial Science 13(2):377-393.
• Little, Beverly L, Madigan, Robert M. 1997. ‘The Relationship Between Collective Efficacy and Performance in Manufacturing Work Teams.’ Small Group Research 28(4):517–534. Lyubovnikova, Joanne, Legood, Alison, Turner, Nicole, Mamakouka, Argyro. 2017. ‘How Authentic Leadership Influences Team Performance: The Mediating Role of Team Reflexivity.’ Journal of Business Ethics 141:59-70. Mishra, Pallabi, Datta, Biplab. 2011. ‘Perpetual Asset Management of Customer-Based Brande Quity-The Pam Evaluator.’ Current Research Journal of Social Science 3(1):40. Özdamar, Kazım. 2002. Paket Programlarla İstatistiksel Veri Analizi-1. 4.Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi. Parker, Louise E. 1994. ‘Perceived Self- and Collective-Efficacy at the Workplace.’ Journal of Applied Social Psychology 24:43-59.
• Paskevich, David M, Brawley, Lawrence R, Dorsch, Kim D, Widmeyer, W. Neil. 1999. ‘Relationship between Collective Efficacy and Team Cohesion: Conceptual and Measurement Issues.’ Group Dynamics: Theory, Research, and Practice 3(3):210–222.
• Rosenthal, Elizabeth. 1997. ‘Social Networks and Team Performance.’ Team Performance Management 3(4):288-294.
• Saygılı, Meltem, Özer, Özlem. 2020. ‘Sağlık Çalışanlarında Ekip Çalışması Tutumlarının İncelenmesi.’ Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11(27):444-454. Salcinovic, Benjamin, Drew, Michael, Dijkstra, Paul, Waddington, Gordon, Serpell, Benjamin G. 2022. ‘Factors Influencing Team Performance: What Can Support Teams in High-Performance Sport Learn From Other Industries? A Systematic Scoping Review.’ Sports Medicine-Open 8(1):1-18. Sampson, Robert J. 2017. ‘Collective Efficacy Theory: Lessons Learned and Directions for Future Inquiry.’ Taking Stock 149-167.
• Sağlık Bakanlığı (SB). ‘Sağlık Bakanlığı 2020 Yılı Sağlık Personelinin Sektörlere ve Unvanlara Göre Dağılımı.’ https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/43399,siy2020-tur-26052022pdf.pdf?0. (Erişim Tarihi:01.02.2023). Smith, Jessica G, Morin, Karen H, Wallace, Leigh E, Lake, Eileen T. 2018. ‘Association of the Nurse Work Environment, Collective Efficacy, and Missed Care.’ Western Journal of Nursing Research 40(6):779-798. Stajkovic, Alexander D, Lee, Dongseop, Nyberg, Anthony J. 2009. ‘Collective Efficacy, Group Potency, and Group Performance: Meta-Analyses Of Their Relationships, and Test Of A Mediation Model.’ Journal of Applied Psychology 94(3):814–828.
• Stewart, Greg L, Barrick, Murray R. 2000. ‘Team Structure and Performance: Assessing The Mediating Role of Intrateam Process and the Moderating Role of Task Type.’ Academy of Management Journal 43(2):135‐48. Tabak, Akif, Polat, Mustafa, Coşar, Serkan, Türköz, Tolga. 2012. ‘Otantik Liderlik Ölçeği: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması.’ ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources 14(4):89-106. Tata, Jasmine, Prasad, Sameer. 2004.’Team Self‐Management, Organizational Structure, and Judgments of Team Effectiveness.’ Journal of Managerial Issues 16( 2):248‐65. Ünsal, Esra. 2020. ‘İlaç Sektöründe Satış Ekiplerinin Yönetici, Ekip, Müşteri Etkileşiminin İş Performansına Etkisinde Hedef Baskısının Aracılık Rolü’. Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Wagner, Herbert, Finkenzeller, Thomas, Würth, Sabine, Von Duvillard, Serge P. 2014. ‘Individual and Team Performance in Team-Handball: A Review.’ Journal of Sports Science & Medicine 13(4): 808. Walumbwa, Fred O, Avolio, Bruce J, Gardner, William L, Wernsing, Tara S, Peterson, Suzanne J. 2008. ‘Authentic Leadership: Development and Validation of A Theory-Based Measure.’ Journal of Management 34(1): 89-126.
• Whitehead, Gordon. 2009. ‘Adolescent Leadership Development: Building A Case For An Authenticity Framework.’ Educational Management Administration & Leadership 37(6):850. Xiong, Hui-Bing, Fang, Ping. 2014. ‘Authentic Leadership, Collective Efficacy, and Group Performance: An Empirical Study in China.’ Social Behavior and Personality: An International Journal 42(6):921-932. Yeşilaydın, Gözde, Hancıoğlu, Yasemin. 2021. ‘Authentic Leadership İn Health Employees: A Systematic Review.’ Chaos, Complexity and Leadership 2020: Application of Nonlinear Dynamics from Interdisciplinary Perspective: 225-238.