ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞAM MERKEZLERİ İLE PSİKOLOJİK İYİ OLUŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 1, 27 - 42, 31.12.2020

Kasim Tatlılıoğlu

Öz

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞAM MERKEZLERİ İLE PSİKOLOJİK İYİ OLUŞLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Özet
Bu araştırmada, üniversite öğrencilerinin yaşam merkezleri ile psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın kapsamını Bingöl Üniversitesi öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma, 2011-2012 bahar dönemi eğitim-öğretim yılında, Bingöl Üniversitesi’nin farklı bölümlerinde öğrenim gören 116 (%57) kız, 88 (%43) erkek olmak üzere toplam 204 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Katılımcılar; Bingöl Üniversitesi’nin, Ziraat Fakültesi, Fen-Edebiyat Fakültesi ve İlahiyat Fakülteleri’nde öğrenim görmektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerin 91’i birinci sınıf, 79’u ikinci sınıf ve 34’ü ise üçüncü sınıfta öğrenimini sürdürmektedir. Katılımcılar, random yöntemiyle seçilmiştir. Öğrencilere, araştırmanın değişkenlerinden olan psikolojik iyi-oluşu ölçmek için, Ryff (1989) tarafından geliştirilmiş 84 maddelik “Psikolojik İyi-olma Ölçeği” uygulanmıştır. Ayrıca bu ölçekle beraber katılımcılara, Bacanlı (1997) tarafından geliştirilen “Sosyo-ekonomik Düzey Ölçeği” uygulanmıştır. Üniversite öğrencilerinin aylık harcama miktarlarına göre farklılıklar elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS Statistics 20.00 programı kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; Betimsel istatistik ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre; yaşam merkezleri farklı olan üniversite öğrencilerinin; “özerklik”, “çevresel hâkimiyet”, “bireysel gelişim”, “diğerleriyle olumlu ilişkiler”, “yaşam amaçları” ve “öz-kabul” puan ortalamaları arasındaki farkı belirlemek amacıyla yapılan varyans analizi sonucunda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür.

AN EXAMINATION OF THE RELATIONSHIPS BETWEEN LIFE CENTER AND PSYCHOLOGICAL WELL BEING OF UNDERGRADUATES: THE SAMPLE OF BINGOL UNIVERSITY

Abstract
In this research, the relation between undergraduates’ life center and their psychological well being was examined. The scope of the research consists of Bingöl University students. The research was conducted on 204 undergraduates including 116 (%57) females, 88 (%43) males who were studying on different departments of Bingol University during 2011-2012 spring semester. Participants were studying in Faculty of Agriculture, Arts and Sciences Faculty, Theology Faculty of Bingol University. 91 of participants were juniors, 79 of them were sophomores and 34 of them were third graders. The participants were chosen randomly. To scale psychological well-being which was one of the variants, 84-item "Psychological well-being scale" developed by Ryff (1989) was applied on the undergraduates. "Socio-economic status scale" developed by Bacanlı (1997) was also applied on the participants. SPSS Statistics 20.00 Programme was used to analyze the datas. Descriptive statistics, F Test and one-way Anova were used to examine the datas. According to the research data, analysis of variance puts that there has been observed no statistically dramatic difference between the average “autonomy”, “environmental mastery”, “personal development”, “positive relations with other“, “life goals points”, “life purposes” and “self-acceptance” of university students with different wellness centers.
Key words: Undergraduates, life center, psychological well-being, socio-economic status.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencisi, yaşam merkezi, psikolojik iyi oluş

Teşekkür

Teşekkür ederim.

Kaynakça

• Akın, A. (2008). Scales of Psychological Well-Being: A Study of Validity and Reliability. Educational Science: Theory & Practice, 8(3), 721–750.
• Bacanlı, H. (1997). Sosyal ilişkilerde benlik: Kendini ayarlamanın psikolojisi. İstanbul: MEB yayınları.
• Balcı, F. (2011). Psikolojik ve Öznel İyi Olma Hali ile Dini inançlar Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cenkseven, F. (2004). Üniversite Öğrencilerinde Öznel ve Psikolojik iyi Olmanın Yordayıcılarının İncelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Cenkseven, F. & Akbaş, T. (2007). Üniversite Öğrencilerinde Öznel ve Psikolojik İyi Olmanın Yordayıcılarının İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 43-65.
• Cenkseven, F. & Sarı, M. (2009). Öğretmenlerde Özne İyi Olmanın Yordayıcıları Olarak Okul Yaşam Kalitesi ve Tükenmişlik. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9 (3), 1223-1236.
• Çeçen, R. & Cenkseven, F. (2007). Üniversite Öğrencilerinde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Psikolojik İyi Olma. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 109-118.
• Doğan, T. (2013). Beş Faktör Kişilik Özellikleri ve Öznel İyi Oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 5-64.
• Gülaçtı, F. (2009). Sosyal Beceri Eğitimine Yönelik Programın Üniversite Öğrencilerinin, Sosyal Beceri, Öznel ve Psikolojik İyi Olma Düzeylerine Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Huppert, F. A. (2009). Psychological Well-being: Evidence Regarding its Causes and Consequences. Applied Psychology: Health and Well-Being. 1(2), 137–164.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Araştırma Eğitim Danışmanlık Ltd.
• Karasar, N. (1995). Araştırmalarda Rapor Hazırlama. Ankara: Alkım Yayınları.
• Kuzucu, Y. (2006). Duyguları Fark Etmeye ve İfade Etmeye Yönelik Bir Psikoeğitim Programının, Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Farkındalık Düzeylerine, Duyguları İfade Etme Eğilimlerine, Psikolojik ve Öznel iyi Oluşlarına Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keyes, M.L.C., Smotkin, D. & Ryff, D.C. (2002). Opptimizing Well-Being: The Empirical of Two Tradition. Journal of Personality and School Psychology, 82 (6), pp. 1007-1022.
• Kuyumcu, B. & Güven, M. (2012). Türk ve İngiliz Üniversite Öğrencilerinin Duygularını Fark Etmeleri ve İfade Etmeleri ile Psikolojik İyi Oluşları Arasındaki İlişki. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (GEFAD), 32(3), 589-607.
• Özen, Y. (2010). Kişisel Sorumluluk Bağlamında Öznel ve Psikolojik iyi Oluş. (Sosyal Psikolojik Bir Değerlendirme). Dicle Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi (e-dusdeb), 2(4), 46-58.
• Özen, Ö. (2005). Ergenlerin Öznel İyi Oluş Düzeyleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On Happiness and Human Potentials: A Review of Research on Hedonic and Eudaimonic Well-being. Annual Review of Psychology, 52, pp. 141-166.
• Ryff , C. D. (1989a). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069- 1081.
• Ryff, C. D. (1989b). Beyond Ponce de Leon and Life Satisfaction: New Directions in Quest of Successful Againg. International Journal of Behavioral Development, 12, pp. 35-55.
• Ryff, C.D. (1995). Psychological Well-Being in Adult Life. Current Directions in Psychological Science, 4(4), 99-104.
• Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The Structure of Psychological Well-being Revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, pp. 719–727.
• Ryff, C. D. & Singer, B. (1996). Psychological Well-being: Meaning, Measurement, and İmplications for Psychotherapy Research. Psychotherapy and Psychosomatics, 65, pp. 14-23.
• Samman, A. (2007). Psychological and Subjective WellBeing: A Propoasal Internationally Comparable Indicators. Oxford Poverty & Human Development Initiative) Working Paper Series, (OPHDI), Oxford.
• Telef, B.B. (2013). Psikolojik İyi Oluş Ölçeği: Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384.
• Telef, B. B., Uzman, E. & Ergün, E. (2013). Öğretmen Adaylarında Psikolojik İyi Oluş ve Değerler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 1297-1307.
• Troy B., Janet R. Bezner, Mary E. Drablas, Robert J. Zambarano & Mary A. Steinhardt (2000). Conceptualization and Measurement of the Spiritual and Psychological Dimensions of Wellness in a Collage Population. Journal of American College Health, 48, pp. 165-173.