Öğretmen Adaylarının 21. Yüzyıl Becerileri ile Yansıtıcı Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 3, 3079 - 3108

Dilek Kırnık

https://doi.org/10.51460/baebd.1479634

Öz

Küreselleşme, teknolojinin ilerlemesi, iletişim becerilerin artması, üst düzey düşünme becerilerinin kullanımın yaygınlaşması vb. durumlar yaşadığımız yüzyılda öğrenci profillerini değiştirmektedir. Eğitim fakültesinde öğrenim gören sınıf öğretmenliği ve okulöncesi öğretmenliği öğrencileri, görev yapacakları okullarda öğrencilerine yaşadıkları yüzyılda hayatları boyunca kullanacakları temel öğrenmeleri kazandırmak için eğitim almaktadırlar. Yaşamın gerektirdiği becerileri öğrencilerine öğretme amacında olan temel eğitim bölümünde okuyan öğretmen adaylarının öncelikle kendilerinin yirmi birinci yüzyıl becerileri ile tanışmış olmaları ve yansıtıcı düşünme becerilerini geliştirmeleri önemli görülmüştür. Bu çalışmanın genel amacı sınıf öğretmenliği ve okulöncesi öğretmenliğinde okuyan öğretmen adaylarının yirmi birinci yüzyıl becerileri ile yansıtıcı düşünmelerinin incelenmesidir. Bu çalışma Harran Üniversitesi Temel Eğitim Bölümü öğrencileri ile yürütülmüştür. Nicel araştırmanın esas alındığı çalışmada ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. 310 öğrencinin katıldığı çalışmada iki farklı ölçek kullanılmıştır. Araştırma sonucunda temel eğitim bölümü öğrencilerinin çok boyutlu 21. yüzyıl becerilerinin ve yansıtıcı düşünmelerinin cinsiyet ve bölüm özelliklerine göre ölçek boyutlarında anlamlı farklılıklar tespit edilmesine rağmen ölçeklerin toplam puanlarına göre anlamlı farklılık olmadığı; sınıf değişkenine göre tespit edilen anlamlı farklılığın dördüncü sınıf lehine olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

“21. Yüzyıl Becerileri, ” “Yansıtıcı Düşünme”, “Temel Eğitim”, “Sınıf Öğretmenliği” .

Kaynakça

• Altın, M., & Saracaloğlu, A. S. (2018). Yaratıcı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme: benzerlikler-farklılıklar. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 1-9.
• Ananiadou, K., & M. Claro. (2009). 21st century skills and competences for new millennium learners in OECD Countries. OECD Education Working Papers, No. 41, OECD Publishing. Paris. http://dx.doi.org/10.1787/218525261154
• Atalay, N., Anagün, S. S., & Kumtepe, E. G. (2016). Fen öğretiminde teknoloji entegrasyonunun 21. yüzyıl becerileri boyutunda değerlendirilmesi: Yavaş geçişli animasyon uygulaması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 405 424.
• Aydın, M., & Çelik, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 169-181. https://doi.org/10.9779/PUJE611
• Berkant, H. G., & Varki, E. (2022). Öğretmen adaylarının çok boyutlu 21. yüzyıl becerileri ile yaratıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 8(58), 1661-1680.
• Bozkurt, Ş. B., & Çakır, H. (2016). Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme beceri düzeylerinin cinsiyet ve sınıf seviyesine göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 69-82.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Candiff, A. K. (2016). Pushed by pain or pulled by vision: a study on perceptions, socially responsible leadership development, and Shortterm, Faculty-Led İnternational Service-Learning, Capella University Higher Education Administration, Doctoral thesis, United States
• Carey, S. (2017). Meaning of reflective teaching to national board certified teachers. Doctoral Dissertation. Texas State University.
• Crano, W.D., & Brewer, M.B. (2002). Principles and methods of social research. New Jersey, Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Çelebi, M. ve Sevinç, Ş. (2019). Öğretmenlerin 21. yüzyıl becerilerine ilişkin yeterlik algılarının ve bu becerileri kullanım düzeylerinin belirlenmesi. Educational Sciences Proceeding Book, 157(172), 43.
• Çetinkaya, B. Ö., & Alparslan, A. M. (2013). Girişimcilerde bulunması gereken özellikler ile girişimcilik eğitimi: girişimci ve öğrenci görüşleri. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 8, 7-28.
• Çevik, M., & Şentürk C. (2019). Multidimensional 21th century skills scale: Validity and reliability study. Cypriot Journal of Educational Science, 14(1), 11-28.
• Çiçek, R., & Durna, U. (2012). Meslek idealleri ve girişimcilik niyetleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 17-31.
• Çiğdem, H., & Kurt, A. A. (2012). Yansıtıcı düşünme ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 475-493.
• Daud, M., & Husin, Z. (2004). Developing critical thinking skills in computer-aided extended reading classes. British Journal of Educational Technology, 35(4), 477–487.
• Deniz, S., & Filiz, S. B. (2022). 21. yüzyıl becerileri ve tarihi gelişimi. (Editör: Sevil B. Filiz). 21. Yüzyıl Becerilerinin Eğitime Yansımaları. Ankara: Pegem Akademi, 2-38.
• Doğan-Dolapçıoğlu, S. (2007). Sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeylerinin değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Duban, N., & Yanpar-Yelken, T. Y. (2010). Öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri ve yansıtıcı öğretmen özellikleriyle ilgili görüşleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 343-360. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/50607
• Elmalı, Ş., & Balkan Kıyıcı, F. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yansıtıcı düşünme eğilimleri ve yansıtıcı düşünmeye ilişkin düşünceleri. İlköğretim Online, 17(3), 1706-1718. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.466423
• Ersözlü, Z. N. (2008). Yansıtıcı düşünmeyi geliştirici etkinliklerin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersindeki akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ. European Commicion (2018).Key competences for lifelong learning. Key competences for lifelong learning - Publications Office of the EU adresinden alınmıştır.
• Fadel, C. (2008). The partnership for 21st century learning. https://www.oecd.org/site/educeri21st/40756908.pdf
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education (7th Ed.). New York: McGraw-Hill.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson
• Gezer, U. (2015). Sosyal bilgiler dersinde kariyer bilinci geliştirme: öğretmen görüş ve uygulamaları. Yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Göçük, Ş. (2018). Öğretmen adaylarının eleştirel ve yansıtıcı düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Griffin, P., & Care, E. (2015). The ATC21S method. In P. Griffi n & E. Care (Eds.), Assessment and teaching of 21st century skills: Methods and approaches (pp. 3–33). Dordrecht: Springer.
• Günüç, S., Odabaşı, H., & Kuzu, A. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: bir twitter uygulaması. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 436-455.
• Iowa Core (2009). Iowa core curriculum. https://iowacore.gov adresinden erişilmiştir. ISTE (2016a). About ISTE. http://www.iste.org/docs/StandardResources/istestandards_students2016_o nesheet_final.pdf?sfvrsn=0.23432948779836327 adresinden 28.04.2024 tarihinde erişilmiştir.
• ISTE (International Society for Technology). (2016b). The Iste Standards. https://www.iste.org/iste-standards adresinden 28.04.2024 tarihinde erişilmiştir.
• İlbuğa, H. (2022). Okul öncesi öğretmenlerine yönelik 21. yüzyıl becerilerine ilişkin hizmet içi eğitim programının etkililiği. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• İnönü, Y. (2006). Tarih öğretmenlerinin yansıtıcı öğretmen özelliklerine sahiplik düzeyi Van örneği. Yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Javidi, F. (2011). Students' perceptions of early childhood program quality according to the National Association for the Education of Young Children standards. Doctoral thesis, Kuzey Carolina Üniversity, Charlotte.
• Karadağ, M. (2010). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme düzeylerinin değerlendirilmesi (Şanlıurfa ili örneği. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Karakaş, M. M. (2015). Ortaokul sekizinci sınıf öğrencilerinin fen bilimlerine yönelik 21. yüzyıl beceri düzeylerinin ölçülmesi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Karasar, N. ( 2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları
• Kaya, A., Balay, R., & Göçen, A.(2012). Öğretmenlerin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin bilme, uygulama ve eğitim ihtiyacı düzeyleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1303-5134.
• Kayhan, E., Altun, S., & Gürol, M. (2019). Sekizinci sınıf Türkçe öğretim programı (2018)’nın 21. yüzyıl becerileri açısından değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 20- 35. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/aduefebder/issue/51093/607971
• Kayış, A. (2009). Güvenirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (403-419). Ankara: Asil Yayıncılık.
• Kır, D. B. (2024). 21. yüzyıl becerileri bağlamında web tabanlı etkinliklerle dinleme eğitimi üzerine bir araştırma. Doktora tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Kıyasoğlu, E., & Çeviker, A. Ş. (2020). Sınıf öğretmenlerinin 21. yüzyıl öğrenen ve öğreten becerilerini kullanma düzeylerine ilişkin görüşleri nelerdir? e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7, 240-261. doi:10.30900/kafkasegt.689976
• King, P. M., & Kitchener, K. S. (2004). Reflective judgment: Theory and research on the development of epistemic assumptions through adulthood. Educational Psychologist, 39(1), 5-18.
• Kivunja, C. (2014). Do you want your students to be job-ready with 21st century skills? change pedagogies: a pedagogical paradigm shift from Vygotskyian social constructivism to critical thinking, problem solving and siemens' digital connectivism. International journal of higher education, 3(3), 81-91. Kozikoğlu, İ., & Tunç, M. (2020). Ortaokul öğrencilerinin problem çözmeye yönelik yansıtıcı düşünme eğilimleri ile problem çözme becerilerine yönelik algıları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 87–101. https://doi.org/10.17679/inuefd.433824
• Kula, K. Ş., & Saraç, T. (2016). Üniversite öğrencilerinin gelecek kaygısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 227–242.
• Lemke, C. (2022). Engauge 21st century skills: literacy in the digital age. enGauge 21st Century Skills: Digital Literacies for a Digital Age. adresinden alınmıştır.
• Leu, D. J., & Kinzer, C. K. (2000). The convergence of literacy instruction with networked technologies for information and communication. Reading Research Quarterly, 35(1), 108-127.
• MEB (2023). 11153521_21.yy_becerileri_ve_degerlere_yonelik_arastirma_raporu.pdf (meb.gov.tr) adersinden 20.04.2024 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (2016). ETCEP uluslararası kapanış konferansı başladı. ETCEP Uluslararası Kapanış Konferansı başladı adresinden alınmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (MEB EARGED).(2001). 21. yüzyıla Girerken Türk Eğitim Sisteminin İhtiyaç Duyduğu Çağdaş Öğretmen Profili. Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Niles, S. G., & Harris-Bowlsbey, J. (2013). Career Development Interventions in the 21st Century. F. K. Owen. (Çev.). Ankara: Nobel.
• NRC (National Research Council). (2011). Assessing 21st century skills: Summary of a Workshop. Washington, DC: The National Academies Press
• NRC. (2011). Assessing 21st century skills: Summary of a workshop. DC: The National Academies.
• OECD (2005). The future of education and skills: Education 2030. https://www.oecd.org/education/2030/E2030%20Position%20Paper%20 adresinden 22.03.2024 tarihinde erişilmiştir.
• OECD. (2018). The future of education and skills: Education 2030. Retrieved from https://www.oecd.org/education/2030/E2030%20Position%20Paper%20 adresinden 19.04.2024 tarihinde erişilmiştir.
• Özdamar, K. (2002). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1, Eskişehir: Kaan Kitapevi.
• Özer, M. (2021). Sınıf öğretmenlerinin 21.yüzyıl becerilerine yönelik yeterlik algıları ile dijital okuryazarlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• P21 (Partnership for 21st Century Learning). (2019). Framework for 21st Century Learning. p21_framework_brief.pdf (battelleforkids.org) adresinden 19.04.2024 tarihinde erişilmiştir. P21. (2018). Assessment: A 21st Century Skills Implementation Guide. Retrieved from http://www.p21.org/storage/documents/p21-stateimp_assessment.pdf
• Pisapia, J., Pang, N. S. K., Hee, T. F., Lin, Y., & Morris, J. D. (2009). A Comparison of the use of strategic thinking skills of aspiring school leaders in Hong Kong, Malaysia, Shanghai, and the United States: An Exploratory Study. International Education Studies, 2(2), 46-58.
• Rodgers, C. (2002). Defining reflection: Another look at John Dewey and reflective thinking. Teachers College Record, 104(4), 842-866.
• Saavedra, A. R., & Opfer, V. D. (2012). Teaching and learning 21st century skills: Lessons from the Learning Sciences. New York, Asia Society and RAND Corporation.
• Shermis, S. S. (1999). Reflective thought, critical thinking. ERIC Clearing house on Reading English and Communication Bloomington IN, 1-8.
• Silva, E. (2009). Measuring skills for 21st-century learning. Phi delta kappan, 90(9), 630-634.
• Sural, I. (2017). 21st century skills level of teacher candidates. European Journal of Education Studies, 3(8), 530-538 http://dx.doi.org/10.46827/ejes.v0i0.949 21ST CENTURY SKILLS LEVEL OF TEACHER CANDIDATES adresinden ulaşılmıştır.
• Şenel, A., & Gençoğlu, S. (2003). Küreselleşen dünyada teknoloji eğitimi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(12), 45-65.
• Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013) Using multivariate statistics (sixth ed.), Pearson, Boston.
• Tican, C., & Deniz, S. (2018). Pre-service teachers’ opinions about the use of 21st century learner and 21st century teacher skills. European Journal of Educational Research, 8(1), 181-197.
• Trilling, B., & Fadel, C.(2009). 21st century skills learning for life ın our times, Jossey Bass, San Francisco, Türkiye Yeterlilikle Çerçevesi (2015) https://yokak.gov.tr/Common/Docs/Enqa/TYC_teblig_Tr.pdf adresinden alınmıştır.
• Tyree, T. M. (1998). Designing an instrument to measure socially responsible leadership using the social change model of leadership development, Doctoral dissertation, University of Maryland, College Park, Maryland, 12-176.
• Ural, A., & Kılıç, İ. (2013). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Valli, P., Perkkilä, P. ve Valli, R. (2014). Adult pre-service teachers applying 21st century skills in the practice. Athens Journal of Education, 1(2), 115-129.
• Wagner, T. (2008). The Global Achievement Gap: Why Even Our Best Schools Don’t Teach the New Survival Skills Our Children Need, and What We Can Do about It. New York: Basic Books. World Economic Forum (2016). New vision for education: fostering social and emotional learning through technology. https://www3.weforum.org/docs/WEF_New_Vision_for_Education.pdf.
• Yalçın, S. (2018). 21. yüzyıl becerileri ve bu becerilerin ölçülmesinde kullanılan araçlar ve yaklaşımlar. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 51(1), 183-201.
• Yeniay Üsküplü, Z. D. (2019). Eğitim sosyolojisi açısından 21. yüzyıl becerileri Türkiye’de çocuk üniversiteleri modeli. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin yayınevi
• Yi-Chun, H. (2014). Exploring novice designers’ reflective thinking in solving design problems. Doctoral Dissertation. University of Georgia.
• Yorulmaz, M. (2006). İlköğretim I. kademesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin yansıtıcı düşünmeye ilişkin görüş ve uygulamalarının değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Yörük, M. (2023). Öğretmen adaylarının benimsedikleri eğitim felsefeleri ve yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.