Determination of Childhood and Adult Attention Deficit Hyperactivity Disorder Symptoms in Male Heroin Dependent Patients and Clinical Effects

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 3, 279 - 293, 30.09.2023

Ibrahim Ozturk , Hatice Yardım Özayhan , Tahsin Etli , Başak Demirel , İbrahim Eren

https://doi.org/10.51982/bagimli.1142422

Öz

Objective: We aimed to determine the frequency and clinical effects of childhood and adulthood attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in male heroin-dependent patients, and to evaluate the clinical conditions that may affect the severity of addiction such as aggression, impulsivity, childhood traumas, anxiety sensitivity, anxiety and depression symptoms.
Method: The study was completed with 100 consecutive male volunteers with heroin dependence, who were in the buprenorphine/naloxone stabilization treatment period. Sociodemografic form, Addiction Severtiy Index (ASI), Wender-Utah Rating Scale (WURS), Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS), Barratt Impulsiveness Scale, Version 11 (BIS-11), Diagnostic Interview for ADHD in Adults-2.0 Turkish version (DIVA 2.0-Turksih) , Childhood Trauma Questionnare (CTQ) , Buss-Perry Agression Questionnare (BPAQ), Anxiety Sensitivity Index-3 (ASI-3), Medical Outcomes Study Short Form-36 (SF-36) Health Survey Questionnare, Hamilton Depression Rating Scale (HDRS) and Hamilton Anxiety Rating Scale (HARS) were administered to the participants.
Results: A history of childhood ADHD was found in 30% and a diagnosis of adult ADHD was found in 14% of the participants who were administered the DIVA 2.0-Turkish. While the non-ADHD group had higher scores in the SF-36 social function and mental health domains (48.21±24.56, 52.15±19.05, respectively), had lower scores in the ASI legal and psychiatric status domains (4.69±1.75, 3.11±1.16, respectively). In the regression analysis, total score of the BPAQ was found to be an important variable that affecting four of the six ASI dimensions (employment/support status, legal status, drug use and psychiatric status).
Conclusion: ADHD should be carefully evaluated in heroin-dependent patients. In the treatment of heroin addiction, which is a multidimensional disorder, it would be benefical to specifically address aggression.

Anahtar Kelimeler

Attention deficit hyperactivity disorder, heroin dependence, quality of life

Proje Numarası

yok

Erkek Eroin Bağımlılarında Çocukluk ve Erişkinlik Dönemi Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Belirtilerinin Araştırılması ve Klinik Etkileri

Öz

Amaç: Çalışmamızda erkek eroin bağımlılarında çocukluk ve erişkinlik dönemi dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) sıklığını ve klinik etkilerini araştırmayı bununla birlikte agresyon, dürtüsellik, çocukluk çağı travmaları, anksiyete duyarlılığı, anksiyete ve depresyon belirtileri gibi bağımlılık şiddetini etkileyebilecek klinik durumları değerlendirmeyi amaçladık.
Yöntem: Çalışma, eroin bağımlılığı bulunan, buprenorfin/nalokson stabilizasyon tedavi dönemindeki, ardışık 100 erkek gönüllü ile tamamlanmıştır. Görüşmelerde katılımcılara sosyodemografik veri formu, Bağımlılık Şiddetini Belirleme Ölçeği (BŞBÖ), Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği (WUDÖ), Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS), Barratt Dürtüsellik Ölçeği-11 (BIS-11), Yetişkinlerde DEHB için Tanısal Görüşme Aracı-2.0 Türkçe (DIVA 2.0-Türkçe), Çocukluk Çağı Ruhsal Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ), Buss-Perry Agresyon Ölçeği (AÖ), Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3 (ADI-3), Kısa Form-36 (KF-36), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ) ve Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği (HADÖ) uygulandı.
Bulgular: DIVA 2.0-Türkçe uygulanan katılımcıların, %30’unda çocukluk çağı DEHB öyküsü, %14’ünde ise erişkin DEHB tanısı saptandı. DEHB olmayan grup KF-36 sosyal fonksiyon ve mental sağlık alanlarında daha yüksek puanlara sahipken (48,21±24,56, 52,15±19,05, sırasıyla), BŞBÖ yasal ve psikiyatrik durum alanlarında daha düşük puanlara (4,69±1,75, 3,11±1,16, sırasıyla) sahipti. Regresyon analizinde Buss-Perry Agresyon Ölçeği toplam puanının, altı BŞBÖ boyutundan dördünü (yasal durum, iş/destek durumu, madde kullanımı, psikiyatrik durum) etkileyen önemli bir değişken olduğu bulundu.
Sonuç: Bulgularımız, eroin bağımlılığı olanlarda DEHB’nin dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir. Çok boyutlu bir bozukluk olan eroin bağımlılığının tedavisinde agresyonun özellikle ele alınması yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

eroin bağımlılığı, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, yaşam kalitesi, Attention deficit hyperactivity disorder, heroin dependence, quality of life

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. Cadet JL, Jayanthi S. Epigenetics of addiction. Neurochem Int. 2021;147:105069.
• 2. Dydyk AM, Jain NK, Gupta M. Opioid Use Disorder. In: StatPearls. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; January 28, 2022.
• 3. Cheron J, Kerchove d'Exaerde A. Drug addiction: from bench to bedside. Transl Psychiatry 2021;11(1):424.
• 4. van de Glind G, Van Emmerik-van Oortmerssen K, Carpentier PJ, et al. The International ADHD in Substance Use Disorders Prevalence (IASP) study: background, methods and study population. Int J Methods Psychiatr Res. 2013;22(3):232-244.
• 5. Icick R, Moggi F, Slobodin O, et al. Attention Deficit/Hyperactivity Disorder and Global Severity Profiles in Treatment-Seeking Patients with Substance Use Disorders. Eur Addict Res. 2020;26(4-5):201-210.
• 6. Estévez N, Dey M, Eich-Höchli D, Foster S, Gmel G, Mohler-Kuo M. Adult attention-deficit/hyperactivity disorder and its association with substance use and substance use disorders in young men. Epidemiol Psychiatr Sci. 2016;25(3):255-266.
• 7. Fayyad J, Sampson NA, Hwang I, et al. The descriptive epidemiology of DSM-IV Adult ADHD in the World Health Organization World Mental Health Surveys. Atten Defic Hyperact Disord. 2017;9(1):47-65.
• 8. van der Burg D, Crunelle CL, Matthys F, van den Brink W. Diagnosis and treatment of patients with comorbid substance use disorder and adult attention-deficit and hyperactivity disorder: a review of recent publications. Curr Opin Psychiatry 2019;32(4):300-306.
• 9. Coppola M, Sacchetto G, Mondola R. Craving for heroin: difference between methadone maintenance therapy patients with and without ADHD. Trends Psychiatry Psychother. 2019;41(1):83-86.
• 10. Wickens CM, Kao A, Ialomiteanu AR, Dubrovskaya K, Kenney C, Vingilis E, Erickson P, Kolla NJ, Stoduto G, Soule D, Mann RE. Conduct disorder and attention-deficit/hyperactivity disorder as risk factors for prescription opioid use. Drug Alcohol Depend. 2020 Jun 10;213:108103.
• 11. Demirbaş H, İlhan-Özgür İ, Doğan YB, Canatan A. Reliability and validity of the Turkish version of the Addiction Severity index in male alcohol dependents. Archives of Neuropsychiatry 2014; 51: 216-221.
• 12. Aydemir Ö, Köroğlu E (editörler). Bağımlılık Şiddetini Belirleme Ölçeği. Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. 7. Baskı, Ankara: HYB Basım Yayın, 2014:557-572.
• 13. Öncü B, Ölmez Ş, Şentürk V. Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği Türkçe formunun erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nda geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2005;16(4):252-259.
• 14. Aydemir Ö, Köroğlu E (editörler). Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği. Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. 7. Baskı, Ankara: HYB Basım Yayın, 2014:363-368.
• 15. Doğan S, Öncü B, Varol Saraçoğlu G, Küçükgöncü S. Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS-v1.1): Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2009;10:77-87.
• 16. Kooij JJS, Francken MH. Diagnostisch Interview Voor ADHD-2.0: DIVA-2.0, 2010, DIVA Foundation, Holland. Türkçe çeviri sorumlusu: Mukaddes NM, 2013. http://www.divacenter.eu/Content/VertalingPDFs/DIVA_2_Turks.pdf (04 Aralık 2013’te ulaşıldı).
• 17. Güleç H, Tamam L, Yazıcı-Güleç M, Turhan M, Karakuş G, Zengin M, Stanford MS. Psychometric properties of the Turkish version of The Barratt Impulsiveness Scale-11. Bulletin of Clinical Psychopharmacology 2008;18:251-258.
• 18. Şar V, Öztürk E, İkikardeş E. Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeğinin Türkçe uyarlamasının geçerlilik ve güvenirliği. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2012;32(4):1054-63.
• 19. Evren C, Çınar Ö, Güleç H, Çelik S, Evren B. The Validity and Reliability of the Turkish Version of the Buss-Perry’s Aggression Questionnaire in Male Substance Dependent Inpatients. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2011;24:283-295.
• 20. Mantar A, Yemez B, Alkın T. Anksiyete Duyarlılığı İndeksi-3’ün Türkçe formunun geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2010;21(3):225-34.
• 21. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N, Memiş A. Kısa Form 36 (KF–36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999;12(2), 102-106.
• 22. Aydemir Ö, Köroğlu E (editörler). Kısa Form (KF-36). Psikiyatride Kullanılan Klinik Ölçekler. 7. Baskı, Ankara: HYB Basım Yayın, 2014: 432-439.
• 23. Akdemir A, Örsel S, Dağ İ, Türkçapar H, İşcan N, Özbay H. Hamilton depresyon derecelendirme ölçeği (HDDÖ)’nin geçerliği, güvenirliği ve klinikte kullanımı. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji Dergisi 1996;4(4), 251-259.
• 24. Yazıcı MK, Demir B, Tanriverdi N. Hamilton Anksiyete Değerlendirme Ölçeği, değerlendiriciler arası güvenirlik ve geçerlik çalısması. Türk Psikiyatri Dergisi 1998;9:114-17.
• 25. Gupta S, Bhatia G, Sarkar S, Chatterjee B, Balhara YPS, Dhawan A. Adult attention-deficit hyperactivity disorders and its correlates in patients with opioid dependence: An exploratory study. Indian J Psychiatry 2020;62(5):501-508.
• 26. Lugoboni F, Levin FR, Pieri MC, et al. Co-occurring Attention Deficit Hyperactivity Disorder symptoms in adults affected by heroin dependence: Patients characteristics and treatment needs. Psychiatry Res. 2017;250:210-216.
• 27. Moura HF, Faller S, Benzano D, et al. The effects of ADHD in adult substance abusers. J Addict Dis. 2013;32(3):252-262. 28. Daigre C, Roncero C, Grau-López L, et al. Attention deficit hyperactivity disorder in cocaine-dependent adults: a psychiatric comorbidity analysis. Am J Addict. 2013;22(5):466-473.
• 29. Carpentier PJ, van Gogh MT, Knapen LJ, Buitelaar JK, De Jong CA. Influence of attention deficit hyperactivity disorder and conduct disorder on opioid dependence severity and psychiatric comorbidity in chronic methadone-maintained patients. Eur Addict Res. 2011;17(1):10-20.
• 30. Quintero J, Morales I, Vera R, Zuluaga P, Fernández A. The Impact of Adult ADHD in the Quality of Life Profile. J Atten Disord. 2019;23(9):1007-1016.
• 31. Zhang SY, Qiu SW, Pan MR, et al. Adult ADHD, executive function, depressive/anxiety symptoms, and quality of life: A serial two-mediator model. J Affect Disord. 2021;293:97-108.
• 32. Feelemyer JP, Jarlais DCD, Arasteh K, Phillips BW, Hagan H. Changes in quality of life (WHOQOL-BREF) and addiction severity index (ASI) among participants in opioid substitution treatment (OST) in low and middle income countries: an international systematic review. Drug Alcohol Depend. 2014;134:251-258.
• 33. Flores-García L, Lensing MB, Ytterstad E, Eisemann M. Quality of life in substance use disorder patients with and without attention deficit hyperactivity disorder 12 months after treatment: a naturalistic follow-up study. Atten Defic Hyperact Disord. 2019;11(3):299-310.
• 34. Kokko K, Pulkkinen L. Aggression in childhood and long-term unemployment in adulthood: a cycle of maladaptation and some protective factors. Developmental psychology 2000;36(4):463-72.
• 35. Stathopoulou G, Gold AK, Hoyt DL, Milligan M, Hearon BA, Otto MW. Does anxiety sensitivity predict addiction severity in opioid use disorder? Addict Behav. 2021 Jan;112:106644.
• 36. Algül A, Semiz ÜB, Ateş MA, Başoğlu C, Doruk A, Ebrinç S, Çetin M. Relationship of Substance Use Disorder to Aggression in Male Subjects with Antisocial Personality Disorder. Düşünen Adam: The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 2007;20(3):141-150.
• 37. Coccaro EF, Fridberg DJ, Fanning JR, Grant JE, King AC, Lee R. Substance use disorders: Relationship with intermittent explosive disorder and with aggression, anger, and impulsivity. J Psychiatr Res. 2016 Oct;81:127-32.
• 38. Karadağ F, Uluğ B. Alkol Madde Bağımlılığı Tanı ve Tedavi El Kitabı. Evren C, Ögel K, Uluğ B. (editörler). Alkol Madde Bağımlılığı Tanı ve Tedavi El Kitabı. 1. Baskı, Ankara: Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları, Tuna Matbaacılık, 2012:151-172.
• 39. Yargıç İ, Vardar E. Alkol ve madde kullanım bozukluklarında komorbidite. Psikiyatride Güncel 2014;4(2):140-150.
• 40. Schoenborn CA. Marital status and health: United States, 1999-2002. Adv Data. 2004 Dec 15;(351):1-32.