The Vitaceae family is a vast group of species collectively known as “grapevines”, which exhibit a remarkable diversity in their leaf morphology and flower structure. Members of the family are typically shrubs or woody climbers with tendrils. The Vitaceae family offers a wide range of uses through its rich genetic resources, which are adapted to many regions of the world, from temperate to tropical climates. Climbing ornamental plant forms within the genera Ampelopsis Michx., Cissus L., Parthenocissus Planch. and Tetrastigma (Miq.) Planch. originating from North America, China, Japan and Oceania are used in outdoor landscape planning. The genus Vitis L. stands out in the family with its species that have spread naturally or through adaptation in more than 90 countries around the world. The Vitis species one of the oldest plants in the world, are primarily used for their fruits. On the other hand, grapevines are also used as creeping and climbing ornamentals. This is due to the ability to easily train their stems and shoots, and the decorative differences in leaf shape and color. In addition to selected varieties from the genetic resources within Vitis species, using interspecific hybrids as ornamental vines has become an area of interest in grape breeding studies, particularly in disease and pest resistance. The aim of this study is to present the ornamental value of the Vitis species and interspecific hybrids that are used as ornamental grapevines within the genus Vitis and the ornamental potential of grapevines for the future.
Vitaceae familyası, yaprak ve çiçek yapıları ile farklılık gösteren, tutunma organları olan sülükleri ile sarılıcı ve odunsu gövdeye sahip, ağaç benzeri veya çalı formunda bitkilerin yer aldığı büyük asma ailesidir. Dünya üzerinde ılıman iklim kuşağından tropiklere kadar uzanan geniş bölgelere adapte olmuş zengin genetik kaynaklara sahip olan Vitaceae familyası farklı kullanım değerleri sunmaktadır. Kuzey Amerika, Çin, Japonya ve Okyanusya kökenli Ampelopsis Michx., Cissus L., Parthenocissus Planch. ve Tetrastigma (Miq.) Planch. cinsleri içerisinde yer alan tırmanıcı süs bitkisi formları, dış mekan peyzaj planlamalarında kullanılmaktadırlar. Familyada Vitis L. cinsi, dünya üzerinde 90’dan fazla ülkede doğal ya da adaptasyon yoluyla yayılım göstermiş olan türleri ile öne çıkmaktadır. Dünyanın en eski bitkilerinden olan Vitis türlerinin birincil düzeyde meyvelerinden yararlanılmaktadır. Diğer taraftan asmalar, gövde ve sürgünlerinin kolay şekil almaları, yaprak şekli ve renklerindeki dekoratif farklılıklar nedeniyle sarılıcı ve tırmanıcı süs bitkisi olarak da kullanılmaktadırlar. Vitis türlerinde genetik kaynaklardan seçilmiş varyetelerin yanı sıra, asma ıslahı çalışmalarında, özellikle hastalık ve zararlılara dayanıklılık ıslahı süreçlerinde türler arası melezlerden süs asması olarak yararlanılması ilgi alanı olmaya başlamıştır. Bu derleme çalışmasında, Vitaceae familyasının yalnız Vitis cinsi içerisinde yer alan ve süs asması olarak kullanılan türler ile türler arası melezlerin tanıtılması ve süs asmalarının geleceğe yönelik potansiyelinin irdelenmesi amaçlanmıştır.
Orijinal fotoğraflarını paylaşarak çalışmamıza katkı sunan Dr.Öğr.Üyesi Sevil Cantürk’e (Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü) teşekkür ederiz.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Horticultural Production (Other) |
Journal Section | Derlemeler |
Authors | |
Publication Date | March 25, 2025 |
Submission Date | September 9, 2024 |
Acceptance Date | January 2, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 54 Issue: Özel Sayı 1 |
BAHCE Journal
bahcejournal@gmail.com
https://bahcejournal.org
Atatürk Horticultural Central Research Institute, Yalova 77100 TÜRKİYE
X (Twitter), Linkedin, Facebook, Instagram