Cilt: 5 Sayı: 2, 29.12.2023

Yıl: 2023

AMAÇ

Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi, Balkan dilleri ve edebiyatlarıyla alakalı bilimsel konu ve sorunları irdeleyen ve bu konularda öneriler getiren özgün araştırma makalesi, derleme makalesi, kitap eleştirisi ve çeviri niteliğindeki çalışmaları, Türk ve dünya literatürüne ve bilim dünyasına kazandırmayı hedefler. Tanımlanan nitelikte çalışmaları olan bilim insanlarının, çalışmalarını mümkün olan en hızlı şekilde bilim dünyasına sunmaları için adil bir zemin oluşturmayı amaçlar. 


KAPSAM

Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nde, Balkan dilleri ve edebiyatlarını bilimsel bir bakış açısıyla ele alan, bu iki temel alandaki sorunlara çözüm önerileri getiren yazılara yer verilir. İçerik ve biçim bakımından yayın ilkelerine uygun, özgün kuramsal yazılar, araştırma yazıları, belgeler ve yorumlar, uygulamalar veya uygulamaya dönük yazılar, değerlendirme yazıları ve kitap eleştirileri dergimizde yayınlanmak üzere sunulabilir. Deneme, ödev, haber, duyuru ve benzeri çalışmalar kabul edilmez.

BALKANİSTİK DİL VE EDEBİYAT DERGİSİ YAZIM KURALLARI


1. Başlık: Makale başlığı, sayfaya ortalanmış, Palatino Linotype yazı karakteri ile 12 punto, kalın, büyük harflerle yazılmalıdır.
Başlığın uzunluğu 15 kelimeyi aşmamalıdır. Başlıklar makalenin içeriğini ve konu alanını yansıtmalıdır.


2. Yazar ad(lar)ı ve adres(ler)i: Yazar(lar)ın ad(lar)ı ilk harfi büyük müteakip harfler küçük ve soyad(lar)ı büyük harflerle olmak üzere başlığın altında sağa yaslı şekilde, koyu harflerle, Palatino Linotype yazı karakteri ile 10 punto yazılmalıdır. Önce ve sonrasında 12 nk boşluk bırakılmalıdır. Yazar(lar)ın unvan(lar)ı, görev yaptığı kurum(lar), haberleşme ve e-posta adres(ler)i ile ORCID numaraları dipnot (*) şeklinde sayfa altında belirtilmelidir.


3. Öz: Makalenin başında, konuyu kısa biçimde ifade eden ve en az 125 en fazla 300 kelimeden oluşan Türkçe öz bulunmalı; Palatino Linotype yazı karakteri ile 9 punto, kalın, büyük harflerle ÖZ şeklinde yazılmalıdır.


4. Anahtar Kelimeler: Özün altında en az 3 en fazla 7 sözcükten oluşan anahtar kelimeler verilmeli, Palatino Linotype yazı karakteri ile 9 punto yazılmalıdır.


5. İngilizce Başlık: Makalenin İngilizce başlığı Türkçe anahtar kelimelerden sonra 12 nk boşluk bırakılıp koyu ve büyük harflerle, Palatino Linotype yazı karakteri ile 11 punto yazılmalıdır.


6. Abstract: İngilizce başlıktan sonra özün İngilizcesi koyu ve büyük harflerle ABSTRACT şeklinde verilmeli, Palatino Linotype yazı karakteri ile 9 punto yazılmalıdır.


7. Keywords: İngilizce özün altında anahtar kelimelerin İngilizcesi verilmeli, Palatino Linotype yazı karakteri ile 9 punto yazılmalıdır.


8. Ana Metin: A4 boyutunda kâğıtlara, MS Word programında, Palatino Linotype yazı karakteri ile 11 punto, 1,15 satır aralığıyla yazılmalıdır. Paragraflar 1 cm içeriden başlamalıdır.
Sayfa üst kenarı 5 cm, sağ ve sol kenarlar 4 cm, alt kenar 3 cm olacak şekilde boşluk bırakılmalı ve sayfalar numaralandırılmamalıdır.
Dergiye gönderilen makalelerde Türk Dil Kurumu Yazım Kılavuzu’na (kısaltmalar dâhil) uyulmalıdır.
Çalışma 35 sayfayı geçmeyecek biçimde olmalıdır.
Paragraf başlarında tab tuşu, paragraf aralarında enter tuşu kullanılmamalıdır. Kelime aralarında, nokta ve virgül işaretlerinden sonra bir karakter boşluk bırakılmalıdır.


9. Bölüm Başlıkları: Makalede, düzenli bir bilgi aktarımı sağlamak üzere ana, ara ve alt başlıklar kullanılabilir. Her düzey başlıkta sözcüklerin ilk harfi büyük yazılmalı, kalın ve düz olmalıdır.


10. Dipnot: Göndermeler, metin içinde gösterilmelidir. Dipnot, sadece açıklamalara ihtiyaç duyulduğu takdirde kullanılmalıdır. Açıklama maksadıyla verilen dipnotlar Palatino Linotype yazı karakteri ile 8 punto büyüklüğünde yazılmalıdır.


11. Alıntı ve Göndermeler: Doğrudan alıntılar tırnak içinde verilmelidir. Metin içinde göndermeler, parantez içinde APA 6 (American Psychological Association) standartlarına uygun olarak yazılmalıdır.
Metin içi göndermeler için örnek: (Tanpınar, 2003: 154).
İki yazarlı esere gönderme yapılırken: (Enginün ve Kerman, 2011: 203).
Metin içinde gönderme yapılan yazarın adı veriliyorsa kaynağın yalnızca yayın tarihi yazılmalıdır:
Ahmet Hamdi Tanpınar (2003: 456), Ahmet Mithat Efendi’nin üslubunun meddah hikâyelerinin...
Üç veya daha fazla yazarlı esere örnekteki gibi atıf yapılır: (Kaplan vd. 1974: 35).
Yayım tarihi olmayan eserlerde ve yazmalarda sadece yazarın soyadı, yazarı belirtilmeyen ansiklopedi vb. eserlerde ise eserin adı yazılmalıdır.


12. Kaynakça: Kaynakça APA 6 (American Psychological Association) standartlarına uygun olarak verilmelidir. Kaynakça başlığı metnin sonunda ilk harfi büyük olacak şekilde, koyu ve düz olarak, Palatino Linotype yazı karakteri ile 10 punto büyüklüğünde iki yana yaslanarak yazılmalıdır. Künyeler yazarların soyadına göre alfabetik olarak düzenlenmeli, 1 cm paragraf girintisi verilerek iki yana yaslanmalıdır.
Eğer yazar adı yoksa eser adı esas alınmalıdır.
Bir yazarın aynı yıl yayımlanmış birden fazla eseri kullanılmışsa eser adları alfabetik sırasına göre “2008a”, “2008b” şeklinde sıralanır.


Tek yazarlı kitap:
TANPINAR, Ahmet Hamdi (2003), 19 uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
ACAROĞLU, M. Türker (2016), Türkçeden Bulgarcaya Geçen Kelimeler Sözlüğü, İstanbul: Trakya Üniversitesi Yayınları.
Kitabı çeviren, derleyen, yayıma hazırlayan ya da editörlük yapan varsa adına yazar ve eser bilgisinden sonra yer verilmelidir:
MCCARTHY, Justin, (1995), Ölüm ve Sürgün, Bilge Umar (Çev.), İstanbul: İnkılâp Kitabevi.


İki yazarlı kitap: İki yazarlı kaynaklarda adı önce yazılmış yazarın soyadı bilgisi ile başlanır:
ENGİNÜN, İnci, KERMAN, Zeynep (2011), Yeni Türk Edebiyatı Metinleri 1, İstanbul: Dergâh Yayınları.


Kaynağın üçten fazla yazarı varsa ilkinin büyük harfle soyadı ve küçük harfle adı, sonra vd. ya da ve diğerleri kısaltması kullanılmalıdır:
KAPLAN, Mehmet vd. (1974), Yeni Türk Edebiyatı Antolojisi I, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.


Kitap bölümü: Kitap ve dergi adları italik yazılmalı; makale, kitap bölümü gibi kaynaklar tırnak içinde gösterilmelidir:
SOYADI, Adı (Yıl), “Bölümün başlığı”, Kitabın Adı (İtalik), Şehir: Yayınevi, sayfa aralığı.
ERCİLASUN, Ahmet B. (2017), “Dîvânû Lugâti’t-Türk Hakkında”, Prof. Dr. Necmettin Hacıeminoğlu Hatıra Kitabı, Ali İhsan Öbek vd. (Ed.), İstanbul: Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, 149-156.


Ansiklopedi Maddeleri:
KARPAT, Kemal (1992), “Balkanlar”, İslâm Ansiklopedisi, C. 5, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı, 25-32.


Dergi makalesi:
SOYADI, Adı (Yıl), “Makalenin başlığı”, Derginin adı (İtalik), Cilt (Sayı), sayfa aralığı.
MORAN, Berna (1978), “Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü”, Birikim, 37, 44-54.
HACIEMİNOĞLU, Necmettin (1983), “Gönüllerde Yaşayan Âkif”, Türk Edebiyatı, 113, 13.


Tezler:
SOYADI, (Adı) (Yıl), Tezin Tam Başlığı (İtalik), Tezin Hazırlandığı Kurum, Tezin Türü, Şehir.
HACIEMİNOĞLU, Necmettin (1963), Kutb’un Hüsrev ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Yayımlanmış Doktora Tezi, İstanbul.


İnternet alıntısı:
SOYADI, Adı (Yıl), “Başlık”, internet adresi, (Erişim Tarihi)
MİLLAS, Herkül (2005), “Türk ve Yunan Edebiyatında Mübadele-Benzerlikler ve Farklar”, http://www.herkulmillas.com/tr/hm-makaleleri/kitaplardaki-makaleler/186-tuerk-ve-yunan-edebiyatnda-muebadele-benzerlikler-ve-farklar-.html, (Erişim Tarihi: 20 Mayıs 2020)

ETİK İLKELER VE YAYIN POLİTİKASI

Yayın Politikası
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi, teknolojik gelişmelere bağlı olarak sınırların ortadan kalktığı günümüz dünyasında araştırmacıların ve okuryazarların birbirini daha yakından tanıması konusunda en önemli iki ögeyi, dili ve edebiyatı bir araya getirerek milletler, kültürler ve bireyler arasında bir köprü kurmak ve bu amaç doğrultusunda hazırlanmış uluslararası düzeydeki bilimsel çalışmaları kamuoyuna duyurmak ilkesiyle yayımlanmaktadır.

Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi'ne gönderilen çalışmalarda alana yapılacak katkı, özgünlük, yeni ve dikkate değer görüşlerin ortaya konması gibi temel şartlar aranmaktadır. Balkan dilleri ve edebiyatlarıyla ilgili yazar ve yapıtları tanıtan yazılara yer verilir.

Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nin yazım dili Türkçe ve İngilizcedir. Ancak derginin Balkan coğrafyasına yönelik olması nedeniyle özellikle Balkan dillerinde yazılmış makalelere de yer verilmektedir.

Telif Hakkı Devri
Makalelerin Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nde yayımlanabilmesi için, daha önce başka bir yerde yayımlanmamış veya yayına kabul edilmemiş olması gerekir. Bilimsel bir toplantıda sunulmuş bildiriler, bu durum belirtilmek koşuluyla kabul edilebilir.

Makale(ler) ile ilgili tüm sorumluluk yazar(lar)a aittir. Taahhütname Formu, tüm yazarlara ait bilgiler eksiksiz doldurulduktan sonra çıktı alınmalıdır. Form tüm yazarlar tarafından ıslak olarak imzalandıktan sonra taratılarak (fotoğraf çekimi kabul edilmez) sisteme yüklenmelidir.

Yazar, makalesini Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’ne gönderdiği ve Taahhütname Formu’nu sisteme yüklediği andan itibaren telif haklarını dergimize devrettiğini taahhüt etmiş olur. Taahütname Formu’nun sisteme yüklenmediği durumlarda makale değerlendirmeye alınmaz ve yayınlanmaz.

İntihal/Benzerlik Raporu
Araştırmalar etik kurallara uygun olarak hazırlanmalı ve metin içinde yapılan atıflar mutlaka belirtilmelidir. Yazarlar yardımcı programlardan (Ithenticate, Turnitin vb.) faydalanarak benzerlik (intihal) raporu alır. Kabul edilebilir benzerlik oranı üst sınırı % 20'dir.

Makale Kabulü ve Değerlendirme Süreci
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi'ne gönderilen yazılar, öncelikle dergi ilkelerine uygunluk açısından incelenir. Yazım kurallarına uyulmadığı takdirde yazarla iletişime geçilip gerekli düzenlemeleri yapması istenir. Yayın Kurulu, gönderilen yazıları doğrudan reddetme hakkına sahiptir. Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi bir alan dergisi olduğu için derginin amaç ve kapsamına uymayan yazılar değerlendirmeye alınmaz.
Dergimiz ortak yazarlı makale kabul etmektedir. Ortak yazarlı makalelerde yazarlık katkı oranları açık olarak belirtilmelidir. Katkı oranı en yüksek olan yazar ilk sırada yer alır. Diğer isimler katkı oranına göre sıralanır.
Değerlendirme için uygun bulunan araştırma ve derleme makalesi, kitap eleştirisi, çeviri niteliğindeki çalışmalar, ilgili alanda iki hakeme gönderilir. Hakemlerin gönderilen daveti kabul etmeleri için 7 gün, daveti kabul eden hakemlere makaleyi değerlendirmeleri için 21 gün süre verilir. Dergimizde çift taraflı kör hakemlik uygulaması yürütülmektedir. Hakemlerin kimlikleri hakkında yazarlara, yazarların kimlikleri hakkında da hakemlere bilgi verilmez. Hakemlerin isimleri gizli tutulur ve raporlar beş yıl süreyle saklanır. Yayın Kurulu, hakem raporlarını inceleyerek nihai kararı verir. Hakem değerlendirmesi sonucunda kabul edilen makaleler yayınlanmak üzere sıraya alınır.
Hakemler tarafından düzeltme talep edilmesi durumunda yazara bilgi verilir ve çalışmanın revize edilip tekrar gönderilmesi talep edilir ve revizyonu kabul etmesi için 3 gün süre verilir. Düzeltme verilen makaleler için yazar(lar) tarafından revize edilmiş çalışma 14 gün içerisinde sisteme eklenmelidir. Düzeltme yapılmaması durumunda makale reddedilir.
Makale değerlendirme süreci (makalenin hakemlere gönderilmesi, hakemlerin daveti kabul etmesi, hakemlerin makeleyi değerlendirmesi, revizyon süresi) yaklaşık 45 gündür.
Çalışmanın nihai kabul kararı alması durumunda son düzeltmeler için yazarına gönderilmekte ve “bu şekliyle yayınlanabilir” onayı alınmaktadır. Süresinde onay göndermeyen yazar(lar)ın çalışması son hâliyle yayınlanır ve tüm sorumluluk yazar(lar)a aittir.
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi editör, alan editörleri ve yayın kurulu üyelerinin yazılarına da yer verebilir. Ancak bu tip hâllerde değerlendirme sürecinde editör veya alan editörleri yer almaz.

Editörlük ve Hakem Değerlendirme Süreci
1. Makalenin editör sekretaryası tarafından ön incelemesi,
2. Makalenin editör kurulu tarafından kontrolü,
3. Makalenin dergi formatına uygunluğunun kontrolü,
4. İntihal/Benzerlik raporu değerlendirmesi,
5. Taahhüt formunun incelenmesi,
6. Hakem değerlendirme sürecinin başlatılması amacıyla hakem davetinin gönderilmesi,
7. Hakem değerlendirme raporları doğrultusunda yazara bildirim yapılması,
8. Yazardan gelen revize edilmiş makalenin kontrolü ve hakemlere yönlendirilmesi,
9. Hakemlerin ikinci değerlendirme sonucunun yazara bildirilmesi,
10. Yazarın makalenin nihai hâlini göndermesi,
11. Editör tarafından son intihal ve benzerlik raporunun alınması,
12. Makalenin değerlendirme sürecinin tamamlanması,
13. Makalenin DOI numarasının alınması,
14. Dizgi ve mizanpajı yapılan makalenin yazardan son onayının alınması,
15. Makalenin yayınlanması.

Makale Geri Çekme Süreci
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nin yayın politikaları doğrultusunda yazarların ve Yayın Kurulunun, yayın sürecindeki çalışmaların geri çekilmesiyle ilgili sorumlulukları aşağıda yer almaktadır:
Yazarlar, yayımlanmış, hakem sürecinden geçerek kabul edilmiş, erken görünüme alınmış ya da değerlendirme aşamasındaki çalışmalarıyla ilgili geri çekme işlemlerini dergi editörüyle birlikte gerçekleştirmelidir.
Değerlendirme aşamasındaki bir çalışmanın geri çekilmesi için yazarlar, Geri Çekme Formu’nu doldurup her bir yazarın ıslak imzasıyla imzalanmış ve taratılmış hâlini dergi editörlüğüne elektronik posta yoluyla ya da DERGİPARK dergi yönetim sistemi üzerinden iletmelidir. Yazarlar bu durumdaki çalışmalarını, Yayın Kurulu tarafından onaylanmadıkça, başka bir dergiye değerlendirme için gönderemezler. Yayın Kurulu geri çekme bildirimini inceleyerek en geç 15 gün içerisinde dönüş sağlar.
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi Yayın Kurulu yayımlanmış, erken görünümdeki veya değerlendirme aşamasındaki bir yazıya dair telif hakkı ya da etik olmayan bir durum şüphesinin oluşması hâlinde çalışma hakkında incelemelerde bulunabilir. Kurul, inceleme sonucunda değerlendirme aşamasındaki bir yazıda telif haklarına ya da araştırma etiğine uygun olmayan bir durum tespit ettiği takdirde yazıyı değerlendirmeden geri çekebilir ve inceleme sonucunu yazara bildirir.
Yayın kurulu, yayımlanmış veya erken görünümdeki bir çalışmada telif haklarına ya da araştırma etiğine uygun olmayan bir durum tespit etmesi hâlinde aşağıdaki geri çekme ve bildirim işlemlerini gerçekleştirir.

1. Elektronik ortam üzerinden erişilen çalışma başlığının önüne "Geri Çekildi:" ibaresi eklenir.
2. Elektronik ortam üzerinde yer alan Öz ve Tam Metin bağlantıları yerine çalışmanın geri çekilme gerekçeleri, varsa yazarların bağlı olduğu kurum ve kuruluşların konu hakkındaki bildirimleri ile birlikte yayımlanır.
3. Geri çekme tarihinden itibaren yayımlanacak ilk sayının elektronik ve basılı kopyasının içindekiler listesine "Geri Çekildi: Çalışma Başlığı" şeklinde eklenir, birinci sayfasından başlamak koşuluyla geri çekme nedenleri ve buna kaynak gösterilen orijinal alıntıları kamuoyu ve araştırmacılarla paylaşılır.
4. Yukarıda sıralanan geri çekme bildirimleri derginin dizinlendiği kurum ve kuruluşlar ile Millî Kütüphane Başkanlığına dizin sistemleri ve kataloglara kaydedilmesi için iletilir.

Makale Geri Çekme: Hakem değerlendirme süreci başlatılmış bir çalışma yazar tarafından geri çekilemez. Dergi Yayın Politikamız gereği ancak yazar tarafından gerekçeli dilekçe gönderilmesi durumunda Editör Kurulu tarafından geri çekme konusu karara bağlanır.

Açık Erişim Politikası
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi; bilimsel araştırmaları halka ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyerek, içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır.

Arşivleme
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi LOCKSS arşivleme sistemini kullanmaktadır.

Gizlilik Beyanı
Bu dergi sitesindeki isimler ve elektronik posta adresleri derginin belirtilen amaçları doğrultusunda kullanılacaktır. Diğer amaçlar veya başka bir bölüm için kullanılmayacaktır.

Ücret Politikası
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nde yayınlanan makaleler için yazarlardan makale işlem ücreti talep edilmez. Yazara telif ücreti ödenmez.
Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nin makaleleri için değerlendirme yapan hakemlere telif ücreti ödenmez.

Yayın Etiği ve Yayında Suistimal Beyanı
Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nin yayın etiği ve yayın politikası bildirgesi, TR Dizin’in 2020 yılından itibaren geçerli olmak üzere, bilimsel süreli yayıncılıkta etik güvence oluşturmak amacıyla, Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on Publication Ethics, 2011) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda, “Code of Conduct and Best-Practice Guidelines for Journal Editors” kuralları esas alınarak hazırlanmıştır. Bu doğrultuda aşağıdaki hususlara uyulmalıdır:

Editörler ve Yayın Kurulunun Görevleri
Tarafsızlık ve Editoryal Bağımsızlık

Editörler, gönderilen makaleleri yazarların ırkı, etnik kökeni, cinsiyeti, cinsel yönelimi, vatandaşlığı, dinî inancı, siyaset felsefesi veya kurumsal bağlantısını dikkate almaksızın, yalnızca akademik değerlerine (önem, özgünlük, çalışmanın geçerliliği, netlik) ve derginin kapsamına uygunluğu temelinde değerlendirir.
Düzenleme ve yayınlama kararları, derginin kendisi dışındaki hükûmet veya diğer kurumların politikaları tarafından belirlenmez. Editör, derginin tüm editoryal içeriği ve bu içeriğin yayınlanma zamanlaması üzerinde tam yetkiye sahiptir.

Gizlilik
Editörler ve editoryal personel, gönderilen bir makale hakkında herhangi bir bilgiyi sorumlu yazar, hakemler, potansiyel hakemler, diğer editör yardımcıları ve yayıncı dışında hiç kimseyle paylaşamaz.

Beyan ve Çıkar Çatışmaları
Editörler; yazarlar, editörler ve hakemler arasında olabilecek herhangi bir çıkar veya rekabet çakışmasına olanak vermemelidir.
Editörler ve yayın kurulu üyeleri, gönderilen bir makalede yer alan yayınlanmamış bilgiyi, yazarların açık yazılı izni olmadan kendi araştırma amaçları için kullanamaz. Yazının ele alınması sonucunda editörler tarafından elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulur ve kişisel menfaatler için kullanılamaz. Editörler, gönderilen makalelerle bağlantılı yazarlar, şirketler veya kurumlardan herhangi biri ile rekabetçi, işbirlikçi veya diğer ilişkilerden/bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmaları varsa; makaleleri değerlendirmekten kaçınır. Bunun yerine, yayın kurulunun başka bir üyesinden makaleyi ele almasını ister.

Yayın Kararları
Editörler, gönderilen tüm makalelerin alanında uzman en az iki hakem tarafından değerlendirmesini sağlar. Editör, söz konusu çalışmanın geçerliliği, araştırmacılar ve okuyucular için önemi, hakemlerin yorumları, telif hakkı ihlali ve intihal ile ilgili yürürlükte olan yasal gerekliliklere dayanarak dergiye gönderilen yazılardan hangilerinin yayınlanacağına karar vermekle sorumludur. Editör, bu kararı verirken diğer editörler veya hakemlerle görüş alışverişinde bulunabilir.

Hakemlerin Görevleri
Editoryal Kararlara Katkı

Hakem değerlendirmesi, editoryal kararlar vermede editörlere yardımcı olur ve yazarlarla yapılan editoryal iletişimler aracılığıyla yazarların makalelerini desteklemektedir. Hakem değerlendirmesi, resmî bilimsel iletişimin temel bir bileşenidir ve bilimsel çalışmaların merkezinde yer alır.

Dakiklik
Bir makale için hakemlik daveti gönderilen kişi, araştırmayı inceleme konusunda kendini yetersiz hissederse veya belirlenen süre içinde incelemesini tamamlayıp göndermesinin mümkün olmayacağını düşünüyorsa, derhâl editörleri bilgilendirmeli ve alternatif hakemlerle iletişime geçilebilmesi için inceleme davetini reddetmelidir.

Gizlilik
İncelenmek üzere kabul edilen tüm yazılar gizli belgelerdir ve bu şekilde ele alınmalıdır. Editör tarafından yetkilendirilmedikçe yazılar (ki bunu yalnızca istisnai ve özel durumlarda yapacaktır) başkalarına gösterilmemeli veya başkalarıyla tartışılmamalıdır. Bu husus inceleme davetini reddeden hakemler için de geçerlidir.

Objektiflik Standartları
Değerlendirmeler objektif olarak yapılmalı ve gözlemler, yazarların makaleyi geliştirmek için kullanabilecekleri destekleyici argümanlarla açıkça formüle edilmelidir. Yazarların kişisel olarak eleştirilmesi uygun değildir.

Kaynakların Gösterimi
Hakemler değerlendirmek üzere atandıkları yazılarda, yazar tarafından atıf yapılmamış ilintili yayınları belirtmelidir. Daha önceki yayınlarda yer almış olan herhangi bir gözlem, türev veya görüş, ilgili alıntı ile birlikte sunulmalıdır. Ayrıca hakemler, incelemekte olduğu yazı ile diğer (yayınlanmış veya yayınlanmamış) herhangi bir yazı arasındaki önemli bir benzerlik veya örtüşme durumunda editörleri bilgilendirmelidir.

Beyan ve Çıkar Çatışmaları
Hakemlik için davet edilen kişinin, eğer makaleyle bağlantılı yazarlar, şirketler veya kurumlardan herhangi biri ile rekabetçi, işbirlikçi veya diğer ilişkiler/ bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışması söz konusu ise bu durumla ilgili editörleri derhâl bilgilendirmeli ve alternatif hakemlerle iletişime geçilebilmesi için inceleme davetini reddetmelidir.
Gönderilen bir makalede yer alan yayınlanmamış materyal, yazarların açık yazılı izni olmadan bir hakemin kendi araştırmasında kullanılamaz. Hakemlik yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve hakemin kişisel avantajı için kullanılmamalıdır. Bu durum, hakemlik davetini reddedenler için de geçerlidir.

Yazarların Görevleri
Raporlama Standartları

Orijinal araştırmanın yazarları, yapılan çalışmanın ve sonuçların doğru bir açıklamasını sunmalı ve ardından çalışmanın önemi hakkında nesnel bir tartışma yapmalıdır. Makale, başkalarının çalışmayı tekrar edebilmelerine izin verecek düzeyde yeterli ayrıntı ve referansları içermelidir. Derleme makaleleri, doğru, objektif ve kapsamlı olmalı, editoryal ‘görüş’ veya bakış açıları aynı şekilde açıkça tanımlanmalıdır. Hileli veya kasıtlı yanlış beyanlar etik dışı davranış teşkil eder ve kabul edilemezdir.
Sosyal bilimler dâhil olmak üzere tüm bilim dallarında yapılan araştırmalar için ve etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
Makalelerde Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir.

Veri Erişimi ve Saklama

Yazarlardan, editör incelemesi için makaleleriyle birlikte çalışmalarının ham verileri istenebilir ve yazarlar mümkünse verileri kamuya açık hâle getirmeye hazır olmalıdır. Yazarlar, her hâlükârda, katılımcıların gizliliğinin ve tescilli verilere ilişkin yasal hakların korunabilmesi şartıyla, bu tür verilerin yayınlandıktan sonra en az 10 yıl boyunca diğer yetkin profesyoneller tarafından erişilebilir olmasını sağlamalıdır.

Orijinallik ve İntihal
Yazarlar, tamamen orijinal eserler yazıp gönderdiklerinden, başkalarının çalışmalarını ve/veya sözlerini kullanmışlarsa da buna uygun şekilde atıfta bulunduklarından emin olmalıdır. Makalede bildirilen eserin niteliğinin belirlenmesinde etkili olan yayınlara da atıfta bulunulmalıdır. İntihal, bir başkasının makalesini yazarın kendi makalesiymiş gibi “geçirmekten”, başka birinin makalesinin önemli kısımlarını (atıfta bulunmadan) kopyalamaya, başka kelimelerle ifade etmeye veya başkaları tarafından yürütülen araştırmaların sonuçlarını kullanmaya kadar birçok biçimde olabilmektedir. Tüm intihal türleri etik olmayan yayıncılık davranışı oluşturur ve kabul edilemez.

Çoklu, Yinelenen, Gereksiz veya Eşzamanlı Başvuru/Yayın
Aynı araştırmayı anlatan makaleler birden fazla dergide veya birincil yayında yayınlanmamalıdır. Bu nedenle, yazarlar daha önce başka bir dergide yayınlanmış bir makaleyi değerlendirmeye göndermemelidir. Bir makalenin aynı anda birden fazla dergiye gönderilmesi etik olmayan yayıncılık davranışıdır ve kabul edilemez. Bazı makale türlerinin (klinik kılavuzlar, çeviriler gibi) birden fazla dergide yayınlanması, belirli koşulların yerine getirilmesi şartıyla bazı durumlarda haklı görülebilir. İlgili dergilerin yazarları ve editörleri, birincil belgenin aynı verilerini ve yorumunu yansıtması gereken ikincil yayını kabul etmelidir. Birincil referans metni, ikincil yayında mutlaka belirtilmelidir.

Makale Yazarlığı
İçerik için kamusal sorumluluk alabilmeleri gerektiğinden, yalnızca aşağıdaki yazarlık kriterlerini karşılayan kişiler makalede yazar olarak listelenmelidir: (i) çalışmanın konseptine, tasarımına, yürütülmesine, veri toplamasına veya analizine/ yorumlanmasına önemli katkılarda bulunmuş; ve (ii) taslağı hazırlamış veya önemli entelektüel içerik için eleştirel olarak revize etmiş; ve (iii) makalenin son hâlini görüp onaylamış ve yayınlanmak üzere gönderimini kabul etmiş olmalıdır. Makalede bildirilen çalışmaya önemli katkılarda bulunan (teknik yardım, yazım ve düzenleme yardımı, genel destek gibi) ancak yazarlık kriterlerini karşılamayan kişiler yazar olarak listelenmemelidir. Kendilerinden yazılı onay alınması şartıyla bu kişiler makalenin teşekkür bölümünde isim olarak belirtilmelidir. Sorumlu yazar, tüm uygun ortak yazarların (yukarıdaki tanıma göre) yazar listesine dâhil edilip uygun olmayanların dâhil edilmediğinden emin olmalı ve tüm ortak yazarların makalenin son hâlini görüp onayladığını ve yayınlanmak üzere sunulmasını kabul ettiğini doğrulamalıdır.

Beyan ve Çıkar Çatışmaları
Yazarlar, sonuçları veya makaledeki yorumlarını etkileyebilecek herhangi bir çıkar çatışmasını mümkün olan en erken aşamada (beyan formunda başvuruyla birlikte ve makalede bir cümleyle belirterek) bildirmelidir. Açıklanması gereken olası çıkar çatışmalarına örnek olarak, hizmet karşılığı ücret, eğitim hibeleri veya diğer fonlar, üyelik, istihdam, danışmanlık, hisse sahipliği veya diğer öz sermaye çıkarları ve ücretli uzman tanıklığı veya patent gibi finansal olanların yanı sıra, lisans düzenlemeleri, kişisel veya profesyonel ilişkiler, bağlantılar, bilgi veya makalede tartışılan konu veya materyallerle ilişkili finansal olmayanlar da verilebilir. Çalışma için tüm mali destek kaynakları (hibe numarası veya varsa diğer referans numarası) açıklanmalıdır.

Kaynakların Belirtilmesi
Yazarlar, ilgili diğer çalışmaları uygun şekilde kaynak gösterdiğinden emin olmalı ve ayrıca rapor edilen çalışmanın niteliğini belirlemede etkili olan yayınlara atıfta bulunmalıdır. Özel olarak elde edilen bilgiler (üçüncü şahıslarla yapılan görüşmelerden, yazışmalardan veya tartışmalardan) ilgili kaynaktan açık yazılı izin alınmadan kullanılamaz veya rapor edilemez. Yazarlar, makalelerin hakemliği veya hibe başvuruları gibi gizli hizmetlerin sağlanması sırasında elde edilen bilgileri, bu hizmetlere dâhil olan çalışmanın yazar(lar)ının açık yazılı iznini almadıkça kullanmamalıdır.
Yazarlar, geçerli telif hakkı sözleşme ve yasalarına uymalıdırlar. Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
Dergimizde tablo, ölçek, şekil ya da diğer her türlü alıntılar gibi telifli materyal ancak geçerli izin ve telif onayı ile yayımlanır ve bu sorumluluk yazar(lar)a aittir. Yazar(lar); başka yazarlara, katkı sağlayıcılara ya da kaynaklara uygun bir biçimde atıf yapmalı ve ilgili kaynakları belirtmelidir.

Hakem Değerlendirmesi
Yazarlar, editörlerin ham veri, açıklama ve etik onayı kanıtı, hasta onayları ve telif hakkı izinlerine ilişkin taleplerine derhâl yanıt vererek, hakem değerlendirme sürecine katılmak ve tam olarak iş birliği yapmakla yükümlüdür. İlk olarak “revizyon” kararı verilmesi durumunda yazarlar, hakemlerin yorumlarına sistematik olarak, madde madde ve zamanında yanıt vermeli, makalelerini verilen son tarihe kadar revize ederek dergiye yeniden göndermelidir.

Yayınlanmış Eserlerdeki Temel Hatalar
Yazarlar, kendi yayınlanmış çalışmalarında önemli hatalar veya yanlışlıklar fark ettiklerinde, derhâl derginin editörlerini veya yayıncısını bilgilendirmekle ve makaleyi bir yazım/dizgi hatası biçiminde düzeltmekle veya makaleyi geri çekmek için onlarla iş birliği yapmakla yükümlüdürler. Editörler veya yayıncı, yayınlanan bir çalışmanın önemli bir hata veya yanlışlık içerdiğini, üçüncü bir şahıs tarafından öğrenirse, makale yazarları ilgili makaleyi derhâl düzeltmek veya geri çekmek veya dergi editörlerine makalenin doğruluğuna dair kanıt sağlamak yükümlülüğündedir.

Feragatname (Disclaimer)
Editörler ve yayın kurulu, dergide yayınlanan makalenin içeriğinden ve yazarların ifade ettiği fikir ve görüşlerden sorumlu değildir. Yazıların orijinalliği, redaksiyonları ve hataların sorumluluğu tamamen yazarların sorumluluğundadır. Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi’nde incelenmek ve yayınlanmak üzere gönderilen tüm yazılar, özgünlük, etik konular ve faydalı katkılar için çift kör hakemli incelemeye tabi tutulur. Hakemlerin kararları, bir yazının dergide yayımlanması adına tek araçtır ve nihaidir.

Kaynaklar
Committee on Publication Ethics (COPE). (2011, March 7). Code of Conduct and Best-Practice Guidelines for Journal Editors. Retrieved from http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf

Balkanistik Dil ve Edebiyat Dergisi açık erişimli bir dergidir ve yazarlarından, hakemlerinden ve okurlarından ücret talep etmez.