Isı Ve Sıcaklık Hakkındaki Kavram Yanılgılarının Günlük Yaşama Etkileri Üzerine Öğretmen Görüşleri

Year 2015, Volume: 10 Issue: 2, 0 - 0, 01.04.2016

Suat Türkoğuz , Kadir Yankayış

Abstract

Bu araştırmada; Fen ve Teknoloji öğretmenlerinin ısı ve sıcaklık konusuna yönelik kavram yanılgılarının günlük yaşam etkisi üzerine görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Veriler, nitel araştırma yöntemlerinden görüşme tekniğiyle toplanmıştır. Katılımcılar 2013-14 akademik yılında Türkiye’nin batısında ve doğusundaki iki ilde çalışan 15 Fen ve Teknoloji öğretmeninden oluşmaktadır. Veriler, içerik analiz tekniğine göre çözümlenerek yorumlanmıştır. Bu araştırmada, literatürde ısı ve sıcaklık konusuna yönelik kavram yanılgılarının öğrencilerde giderilememesi ya da var olmaya devam etmesi durumunda günlük yaşamlarına ne gibi etkilerinin olacağı sorgulanmış ve öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda bu konuya yönelik bazı sorunların olduğu belirlenmiştir. Öğretmenler görüşlerinde, ısı ve sıcaklık konusuna yönelik kavram yanılgılarının öğrencilerde var olması durumunda öğrencilerin sınavlarda, eğitim hayatında, mesleki yaşamlarında başarısız olma, kendilerini ifade etme, konuları günlük yaşantıyla ilişkilendirme gibi sorunlarla karşı karşıya kalacağını ifade etmiştir. Ayrıca öğrencilerin konuya yönelik kavram yanılgılarının devam etmesi durumunda öğrencilerin iletişim açısından, yanlış bilgi aktarma ve küçümsenme gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilecekleri belirtilmiştir.

Keywords

-

References

• Altınyüzük, C. (2008). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilgisi Dersi Kimya Konularındaki Kavram Yanılgıları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Anagün, Ş.S., Ağır, O. ve Kaynaş, E. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Öğrendiklerini Günlük Yaşamlarında Kullanım Düzeyleri. E-Journal of New World Sciences, 5(4), ss. 2216-2225.
• Ayas, A., Karamustafaoğlu, O., Sevim, S. ve Karamustafaoğlu, S. (2001). Fen Bilgisi Öğrencilerinin Bilgilerini Günlük Yaşamla İlişkilendirebilme Seviyeleri. Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu, İstanbul: Maltepe Üniversitesi, ss. 458-462.
• Ayas, A.P. ve Özmen, H. (1998). Asit-Baz Kavramlarının Güncel Olaylarla Bütünleştirilme Seviyesi: Bir Örnek Olay Çalışması. III. Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Trabzon: KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi, ss. 153-159.
• Aydoğan, S., Güneş, B. ve Gülçiçek, Ç. (2003). Isı ve Sıcaklık Konusunda Kavram Yanılgıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), ss.111-124.
• Ayvacı, H. ve Devecioğlu, Y. (2008). Primary School Students’ Connection Levels of Physics Concepts Related to Daily Life. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, ss. 69-79.
• Baran, Ş., Doğan, S. ve Yalçın, M. (2002). Üniversite Biyoloji Öğrencilerinin Öğrenimleri Sırasında Edindikleri Bilgileri Günlük Hayatla İlişkilendirebilme Düzeyleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4, ss. 89-96.
• Bektaş, Ö. ve Bilgili, A. (2010). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi “Osmanlı Kültür ve Medeniyeti” Ünitesinde Geçen Tarih Terimleri ile İlgili Kavram Yanılgıları. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, ss. 119-141.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (3. Basım). Ankara: Pegem a Yayıncılık.
• Callanan, M., Luce, M., Triona, L., Rigney, J., Siegel, D., & Jipson, J. (2013). What Counts as Science in Everyday and Family Interactions?. In LOST Opportunities (pp. 29-48). Springer Netherlands.
• Cohen, L. & Manion, L. (1997). Research Methods in Education. London: Routledge.
• Coştu, B., Ünal, S. ve Ayas, A. (2007). Günlük Yaşamdaki Olayların Fen Bilimleri Öğretiminde Kullanılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), ss. 197-207.
• Damlı, V. (2011). Kavramsal Değişim Yaklaşımına Dayalı Web Tabanlı Öğretimin Üniversite Öğrencilerinin Isı ve Sıcaklık Konusundaki Kavram Yanılgılarını Gidermeye Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demirci, M. ve Sarıkaya, M. (2004). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Isı ve Sıcaklık Konusundaki Kavram Yanılgıları ve Yanılgıların Giderilmesinde Yapısalcı Kuramın Etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: Türkiye (6-9 Temmuz 2004)
• Doğan, S., Kırvak, E. ve Baran, Ş. (2004). Lise öğrencilerinin biyoloji derslerinde edindikleri bilgileri günlük hayatla ilişkilendirebilme düzeyleri. Erzincan üniversitesi eğitim fakültesi dergisi, 6(1): s.57-63
• Driver, R. & Easley, J. (1978). Pupils and Paradigms: A Review of Literature Related to Concept Development in Adolescent Science Student. Studies in Science Education, 5, pp. 61-84.
• Duman, A. (2011). Bazı Eğitim Bilimi Kavramlarına İlişkin Genel Bir Değerlendirme. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(10).
• EARGED, M.E.B. (2009). Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı Pısa 2009 Ön Değerlendirme Raporu. Ankara: M.E.B., Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı.
• Enginar, I., Saka, A. ve Sesli, E. (2002). Lise 2 Ögrencilerinin Biyoloji Derslerinde Kazandiklari Bilgileri Güncel Olaylarla İliskilendirebilme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi. Ankara: Türkiye (16-18 Eylül 2002).
• Enginar, İ., Saka, A. ve Sesli, E. (2002). Lise 2 öğrencilerinin biyoloji derslerinde kazandıkları bilgileri güncel olaylarla ilişkilendirebilme düzeyleri. Ulusal Fen Bilimler ve Matematik Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara, s, 21.
• Er, T.D.; Şen, Ö.F., Sarı, U. ve Çelik, H. (2013). İlköğretim Öğrencilerinin Fen Ve Teknoloji Dersi Bilgilerini Günlük Hayatla İlişkilendirme Düzeyleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2): s.209-216.
• Erdemir, N. ve Bakırcı, H. (2009). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Branşlarına Karşı Tutumlarının Gelişim ve Değişimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(1), ss. 161-170.
• Erickson, G. & Driver, R. (1983). Theories in Action: Some Theoretical and Emprical Issues in the Study of Students’ Conceptual Frameworks in Science. Studies in Science Education, 10, pp. 37-60.
• Eryılmaz, A. ve Sürmeli, E. (2002). Üç-Aşamalı Sorularla Öğrencilerin Isı ve Sıcaklık Konularındaki Kavram Yanılgılarının Ölçülmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi. Ankara: Türkiye (16-18 Eylül 2002).
• Filbeck, D.A. (2005). An Analysis of The Effects of Globalization on The Restructuring of Higher Education in Thailand. Unpublished Doctoral Dissertation, The University of Texas.
• Göçmençelebi, Ş.İ. ve Özkan, M. (2011). Bilimsel Yayınları Takip Eden ve Teknoloji Kullanan İlköğretim Öğrencilerinin Fen Dersinde Öğrendiklerini Günlük Yaşamla İlişkilendirme Düzeyleri Bakımından Karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(1), ss. 287-296.
• Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi Kuramsal ve Pratik Bilgiler. Siyasal Kitabevi: Ankara.
• Güneş, T., Dilek, N.Ş., Demir, E.S., Hoplan, M. & Çelikoğlu, M. (2010). Öğretmenlerin Kavram Öğretimi, Kavram Yanılgılarını Saptama ve Giderme Çalışmaları Üzerine Nitel Bir Araştırma. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications. Samsun: Türkiye (11-13 November 2010).
• Gürel, Z.; Güven, İ. ve Gürdal, A. (2003). Lise öğrencilerinin fizik dersinde öğrendikleri bilgileri hayatta karşılaştıkları olayları Yorumlamada kullanma becerilerinin değerlendirilmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi (18): s. 65-78
• Jara-Guerrero, S. (1993). Misconceptions on heat and temperature. In The Proceedings of the Third International Seminar on Misconceptions and Educational Strategies in Science and Mathematics. Ithaca: Misconceptions Trust.
• KALIPÇI, E., ÖZTAŞ, H. ve ÖZDEMİR, C. (2010). Çevre Mühendisliği Öğrencilerinin Çevre İle İlgili Bilgilerini Günlük Yaşama Uygulayabilme Düzeyleri. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, (5).
• Karakuyu, Y., Uzunkavak, M., Tortop, H., Bezir, N. ve Özek, N. (2008). Sandıklı Çevresi Lise ve Dengi Okul Öğrencilerinin Isı ve Sıcaklık ile İlgili Kavram Yanılgılarının Belirlenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(1), ss. 149-162.
• Kırıkkaya, E.B. ve Güllü, D. (2008). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Isı-Sıcaklık ve Buharlaşma-Kaynama Konularındaki Kavram Yanılgıları. İlköğretim Online, 7(1), ss. 15-27.
• Kıyıcı, F.B. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Günlük Yaşamları İle Bilimsel Bilgileri İlişkilendirebilme Düzeyleri ve Bunu Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kıyıcı, F.B. ve Aydoğdu, M. (2011). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Günlük Yaşamları ile Bilimsel Bilgileri İlişkilendirebilme Düzeylerinin Belirlenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(1), ss. 43-61.
• Kocakülah, M. ve Kocakülah, A. (2002). Ortaöğretim Öğrencilerinin Isı Ve Sıcaklık İle İlgili Kavramsal Yapıları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Ankara: Türkiye (16-18 Eylül 2002).
• Landis, J. & Koch, G. (1977). The Measurement of Observer Agreement for Categorical Data. Biometrics, 33 (1), pp. 159–174.
• Madu, B. C., & Orji, E. (2015). Effects of Cognitive Conflict Instructional Strategy on Students’ Conceptual Change in Temperature and Heat. SAGE Open, 5(3): 1-9.
• Marioni, C. (1989). Aspect of Srudent’s Understanding in Classroom Setting: Case Studies on Motion and Intertia. Physics Education. 24, 273 – 277
• Nakhleh, M.B. (1992). Why Some Students Don’t Learn Chemistry: Chemical Misconceptions. Journal of Chemical Education, 69 (3), pp. 191-196.
• Osborne, R.J. (1983). Science Teaching and Children’s Views of the World. European Journal of Science Education, 5(1), pp. 1-14.
• Öksüz, C. (2010). Seventh Grade Gifted Students’ Misconceptions on “Point, Line And Plane” Concepts. Elemantary Education Online, 9(2), ss. 508-525.
• Önder, I. ve Hürcan, N. (2012). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Fen Ve Teknoloji Dersinde Öğrendikleri Fen Kavramlarını Günlük Yaşamla İlişkilendirme Durumlarının Belirlenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.
• Patton, M. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods (2nd ed.). Newbury Park: CA: Sage Publications.
• Pekdağ, B., Azizoğlu, N., Topal, F. ve Ağalar, A.O. (2013). Kimya Bilgilerini Günlük Yaşamla İlişkilendirme Düzeyine Akademik Başarının Etkisi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(4), ss. 1275-1286.
• Pınarbaşı, T., Doymuş, K., Canpolat, N. ve Bayrakçeken, S. (1998). Üniversite Kimya Bölümü Öğrencilerinin Bilgilerini Günlük Hayatla İlişkilendirebilme Düzeyleri. III. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Trabzon: Türkiye.
• Roychoudhury, A. (2014). Connecting science to everyday experiences in preschool settings. Cultural Studies of Science Education, 9(2), 305-315.
• Seçken, N., Yılmaz, A. ve Morgil, İ. (1998). Öğrencilerin Kimyasal Olay ile Çevre ve Yaşam Arasında Kurdukları İlişkilerin Araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, ss. 37-44.
• Sikder, S., & Fleer, M. (2014). Small Science: Infants and Toddlers Experiencing Science in Everyday Family Life. Research in Science Education, 1-20.
• Şenocak, E., Dilber, R., Sözbilir, M. ve Taşkesengil, Y. (2003). İlköğretim Öğrencilerinin Isı ve Sıcaklık Konularını Kavrama Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, ss. 199-210.
• Taşdemir, A. ve Demirbaş, M. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Gördükleri Konulardaki Kavramları Günlük Yaşamla İlişkilendirebilme Düzeyleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), ss. 124-148.
• Tekkaya, C., Çapa, Y. ve Yılmaz, Ö. (2000). Biyoloji Öğretmen Adaylarının Genel Biyoloji Konularındaki Kavram Yanılgıları. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss. 37-44.
• TTKB, M.E.B. (2005). Fen ve Teknoloji Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• TTKB, M.E.B. (2013). Fen Bilimleri Dersi Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi
• Türnüklü, A. (2000). Eğitim Bilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6(24), ss. 543-559.
• Yağbasan, R. ve Gülçiçek, Ç. (2003). Fen Öğretiminde Kavram Yanılgılarının Karakterestiklerinin Tanımlanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(3), ss. 102-120.
• Yavuz, S. & Büyükekşi, C. (2011). Usage of Concept Cartoons in Teaching of Heat- Temperature Topic. Karaelmas Science and Engineering Journal, 1(2), ss.25-30.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (1999). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yılmaz, K., & Çolak, R. (2011). Kavramlara Genel Bir Bakış: Kavramların ve Kavram Haritalarının Pedagojik Açıdan İncelenmesi. Journal of Graduate School of Social Sciences, 15(1).
• Yiğit, N., Devecioğlu, Y. ve Ayvacı, H. Ş. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi Öğrencilerinin Fen Kavramlarını Günlük yaşamdaki Olgu ve Olaylarla İlişkilendirme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Egitimi Kongresi. Ankara: Türkiye (16-18 Eylül 2002).
• Yiğit, N., Devecioğlu, Y. ve Ayvacı, H. Ş. (2002). İlköğretim Fen Bilgisi Öğrencilerinin Günlük Yaşamdaki Olgu ve Olaylarla İlişkilendirme Düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Yumuşak, A. (2008). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Isı-Sıcaklık, Mekanik ve Elektrik Konularındaki Kavram Yanılgıları ve Nedenlerinin Araştırılması. Milli Eğitim Dergisi, 180, ss. 123-132.
• Yücel, C., Karadağ, E. ve Turan, S. (2013). TIMSS 2011 Ulusal Ön Değerlendirme Raporu. Eskişehir: Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitimde Politika Analizi Raporlar Serisi I, Eskişehir.
• Yürük, N. ve Çakır, Ö. (2000). Lise Öğrencilerinde Oksijenli ve Oksijensiz Solunum Konusunda Görülen Kavram Yanılgılarının Saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, ss. 185-191.