Hicrî Birinci Asırda Sünnet’in Bağlayıcılığı Meselesinin Kur’ân’la Delillendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 475 - 495, 15.12.2020

Mehmet Yaşar

https://doi.org/10.33460/beuifd.803494

Öz

Kur’an’ın birçok âyeti Hz. Peygamber’e itaat etmeyi emretmekte ve onun konumuna dair işaretler barındırmaktadır. Bu konudaki âyetlerin doğru anlaşılması Sünnet’in bağlayıcılığına dair doğru bir bakış açısının oluşması açısından önemlidir. Bu sebeple de vahyin nâzil olduğu dönemde konuyla ilgili âyetlerin nasıl anlaşıldığı ve Sünnet’in bağlayıcılığına dair yaklaşımın ne olduğunun tespiti önem arz etmektedir. Bu çalışma, hicrî birinci asırda Hz. Peygamber’e itaati emreden âyetlerin nasıl yorumlandığı ve Sünnet’in bağlayıcılığı meselesine nasıl yaklaşıldığını ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda İslam’ın ilk döneminde Müslümanların Sünnet’in kaynak değerine dair yorumları bütünsel bir bakış açısıyla değerlendirilecek ve Kur’ancılık söyleminin o dönemde bir karşılığı olup olmadığı ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kur'ancılık,, Sünnet'in Bağlayıcılığı,, Birinci Asır,, Sahâbe

Kaynakça

• Abdulhâlık, Abdülğanî. Hücciyetü’s-Sünne. b.y.: Metabiü’l-vefa, ts.
• Azamî, Mustafa. Dirâsât fi’l-hadisi’n-nebeviyye ve tarihi tedvînihi. Beyrut: el-Mektebü’l-İslamî, 1980.
• Bağdâdî, Ahmed b. Alî b. Sâbit. el-Kifâye fî ʿilmi’r-rivâye. Medine: el-Mektebetü'l-İlmiyye, ts.
• Bedir, Murteza. “Schacht, Joseph”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 18 Eylül 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/schacht-joseph
• Begavî, Hüseyn b. Mes‘ûd b. Muhammed Ferrâ’. Meʿâlimü’t-tenzîl. nşr. Abdürrezzâk Mehdî. Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî,1420.
• Birışık, Abdülhamit. “Kur’âniyyûn”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 9 Temmuz 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/kuraniyyun
• Birışık, Abdülhamit. Hint Altkıtası Düşünce ve Tefsir Ekolleri. İstanbul: M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Yayınları, 2019.
• Ekinci, Muhammed Salih. Hüccet Değeri ve Tedvin Açısından Sünnet, çev. Metin Yiğit. b.y.: Rağbet Yayınları, 2004.
• Erdoğan, Mehmet. “Hz. Peygamber’in Haram- Helal Kılma Yetkisi”, ed. Bünyamin Erul. İstanbul: Kuramer Yayınları, 2020.
• Güven, Şahin. “Kur’âniyyûn Ekolü -Temsilcileri, Tefsirleri ve Tefsirdeki Yöntemi”. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11 (2001), 385-408.
• Hatiboğlu, Mehmet S. “Goldzıher, Ignaz”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 11 Temmuz 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/goldziher-ignaz#1
• Hüseyin İlahîbahş, Hâdim. el-Kur’âniyyûn ve şübühâtühüm hevle’s-sünne. Arabistan, Mektebetü’s-Sıddîk, 2000, 97.
• İbn Hazm, Alî b, Ahmed Saîd el-Endelüsî. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. thk. Ahmet Şakir. Beyrut: Dârü’l-Âfâki’l-cedîde, 1979.
• İbn Kesîr, İsmail b. Ömer Kureşî. Tefsîrü’l-Ḳurʾâni’l-ʿazîm. nşr, Muhammed Hüseyin Şemsüddîn. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1419.
• Kurtubî, Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferh. el-Câmiʿ li-ahkâmi’l-Kurʾân. nşr. Ahmed el-Berdûnî-İbrâhim Ettafeyyiş Kahire: Dârü’l-kütübi’l-Mısriyye, 1964/1384. Mansur, Ahmet Subhi. el- Hisbe: Dirase usûliyye târihiyye. Merkezü’l-Arabî’l- Mısrî, 1995.
• Mevdudi, Ebu’l-Ala. Sünnet’in Anayasal Niteliği, çev. N. Ahmed Asrar. İstanbul: Çıra Yayınları, 2017.
• Osmânî, Muhammed Tâkî. Sünnet’in Değeri ve Bağlayıcılığı. çev. Mehmet Özşenel İstanbul: M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Yayınları 2019.
• Râzî, Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn. Mefâtîhu’l-gayb. et-Tefsîrü’l-kebîr. Beyrut: Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, 1420.
• Sibâî, Mustafa. es-Sünne ve mekânetühâ fi’t-teşrîʿi’l-İslâmî. Beyrut: el-Mektebetü’l-İslâmî, 1982.
• Süyûtî Abdurrahmân b. Ebî Bekr Celâlüddîn. Miftâhu’l-cenne fi’l-ihticâc bi’s-sünne. nşr. Muhammed Münîr ed-Dımışkî. Kahire: Dâretü't-tıbâ'a el-münîriyye ts. Süyûtî, ed-Dürrü’l-mensûr fi’t-tefsîr bi’l-meʾsûr. Beyrut: Dârü’l-fikr, ts.
• Şâfiî, Muhammed b. İdrîs. er-Risâle. thk. Ahmed Şakir. Mısır: Mektebetü’l-Halebî, 1940.
• Şâtıbî, İbrâhîm b. Mûsâ b. Muhammed. el-Muvâfakāt. nşr. Meşhûr b. Hasan. Dâru İbn Affân, 1417/1997.
• Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmülî el-Bağdâdî. Câmiʿu’l-beyân ʿan teʾvîli âyi’l-Ḳurʾân. Kahire: Müessesetü’r-risâle, 2000/1420.
• Yıldırım, Enbiya. “İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri”. Kutlu Doğum Sempozyumu. (2001., 2003), 155-188.
• Zemahşerî Ebü’l-Kāsım Mahmûd b. Ömer b. Muhammed. el-Keşşâf ʿan hakāʾikı ġavâmiżi’t-tenzîl. Beyrut: Dârü’l-Kitâbi’l-Arabî, 1407.