Öz
Bu çalışmada, sağlık hizmetine ayrılan sağlık kaynağı göstergeleri Çok Nitelikli Karar Verme yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi ile ele alınmıştır. Veriler, 2010-2020 yılları arasında İstatistik Yıllığı ve TÜİK Haber Bültenlerinde yer alan verilerle elde edilmiştir. Çalışma kapsamında eş derecede öneme sahip oldukları varsayılan kriterler ele alınmış olup, AHP analizleri bu varsayım doğrultusunda yapılmıştır. Yöntemlerin uygulama aşamasında Microsoft Excel programından yararlanılmıştır. Araştırma tasarımı yapılırken konu ile ilgili daha önceden literatürde yapılan çalışmalar referans alınarak belirlenmiş 10 ana kriterin, 5 uzman tarafından değerlendirilmesi ve bu değerlendirme doğrultusunda en fazla önem derecesine sahip kriter/kriterlerinin ne olduğu sorusuna cevap aranmıştır. Uzman sayısı daha önceki çalışmalar referans alınarak belirlenmiştir. Sağlık hizmetlerine ayrılan kaynak kriterlerinin önem derece ağırlıklarının belirlenmesi ve ilgili kaynakların optimum kullanımına yönelik önerilerde bulunmak bu çalışmanın temel amacıdır. Sağlık Kaynağı kriterlerinin daha önce AHP yöntemi ile ağırlıklandırılmasının yapılmaması bu çalışmanın özgün niteliğidir. Analiz bulgularına bakıldığında Türkiye’nin sağlık kaynağı açısından zengin ve gelişmiş bir ülke seviyelerine ulaşmak için, mevcut kaynakların daha fazla toplam sağlık harcamalarına yönlendirilmesi gerektiği gibi ilave kaynaklara da ihtiyacı bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ağır,H.; Tıraş,H.H. (2018). Türkiye’de Harcama Türlerinin Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 15, (2), 643-670.
- Atasever, Mehmet (2014). Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Finansmanı ve Sağlık Harcamalarının Analizi 2002-2013 Dönemi, Bakanlık Yayın No: 983, Ankara, s.293
- Akdur, R. (2000). Sağlık Hizmetleri ve Sınırlı Kaynakların Dağıtımı (Tartışılması Gereken Sorular). Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi, Cilt 8(1), 38-45.
- Bekmezci, M. (2018). Sağlık kurumlarında tedarik ve malzeme yönetimi. II. International Applied Social Sciences Congress, 714–717.
- Burns, L.R., DeGraaff, R.A., Danzon, P.M., Kimberly, J.R., Kissick, W.L., ve Pauly, M.V. (2002). The Wharton School study of the health care value chain. The health care value chain: producers, purchasers and providers. San Francisco: Jossey-Bass, 3-26.
- Çelik, Y. (2011). Türkiye Sağlık Harcamalarının Analizi ve Sağlık Harcama Düzeyinin Uygunluğunun Değerlendirilmesi. Sosyal Güvenlik Dergisi, Cilt 1, (1), 0 – 0.
- Dünya Sağlık Örgütü (WHO)., 1948.
- Dünya Sağlık Örgütü (WHO)., 2022.
- Gülhan, Y. ve Coşkun, S. (2017). TS EN 15224 healthcare service - the comparison of quality management system to other quality systems in healthcare. Pressacademia, 4(3), 410-416.
- Hayran O, Sağlık Yönetimi Yazıları, SAGEYA Yayınları, ISBN:978-605-88828-9-8, Ankara, s.10 38-40, 115-116, 2012.
- Orhaner, E. (2006). Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Finansmanı ve Genel Sağlık Sigortası. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi(1), 1-22.
- Özkara, Y. (2006). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Hasta Memnuniyetinin Sağlık Ekonomisindeki Yeri ve Önemi: Bir Uygulama, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Antalya, Türkiye.
- Özcan, Y. (2013). Sağlık kurumları yönetiminde sayısal yöntemler. (Ş. Kavuncubaşı ve S. Yıldırım, Çev.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Paksoy, S. (2017). Çok Kriterli Karar Vermede Güncel Yaklaşımlar. Adana: Karahan Kitabevi.
- Saaty, T. L. (1980). The Analytic Hierarchy Process: Planning Priority Setting. Wiley StatsRef: Statistics Reference Online
- Sağlık Bakanlığı Faaliyet Raporu. (2011). Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından yayınlanmıştır. Erişim T: 20.03.2022
- Sağlık Bakanlığı Faaliyet Raporu. (2012). Sağlık Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı tarafından yayınlanmıştır. Erişim T: 20.03.2022
- Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (TCSB), Sağlığın Teşviki ve Geliştirilmesi Sözlüğü, Ankara, s.10, 2011.
- Tengilimoğlu, D. ve Yiğit, V. (2013). Sağlık işletmelerinde tedarik zinciri ve malzeme yönetimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- TÜİK Haber Bülteni (2020), Sağlık Harcamaları İstatistikleri, Haber Bülteni, Sayı: 37192. TÜİK (2022), www.tuik.gov.tr Erişim T: 20.03.2022
- Uslu, Y. (2021). TOPSIS ve VIKOR Yöntemleri Kullanılarak OECD Ülkelerinin Sağlık Kaynağı Göstergeleri Açısından Karşılaştırılması. OPUS International Journal of Society Researches, 18 (44), 7668-7692 . DOI: 10.26466/opus.96118
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Ekonomisi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 9 Ağustos 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 3 Sayı: 1 |
