A comparative analysis of the leading party programs of Social Democratic Party of Germany and Republican People’s Party of Turkey

Yıl 2014, Sayı: 2, 84 - 112, 01.12.2014

Soner Tauscher

Öz

The past century had been an era of continuous and rapid changes
in social democracy in the World. One of the most obvious example of those
changes happened in Social Democratic Party of Germany (SPD) and this
transformation had influence, at least partially, on Republican People’s Party
in Turkey (CHP) also. One of the most crucial stages of this change had occurred
in the last years of the 1950s. SPD ceased being a party of the working
class only and was entering on the way to be a people’s party by accepting
the Godesberg-Program in 1959. During that time CHP published Declaration
of First Objectives and was demanding social rights beside drastic
changes in the political system. In the sixties SPD included the other classes
of society and began to take the reins of the government. In the same period
CHP was putting into practice the Centre-left politics, so it accepted the working class and tried to be a party that attracted them to it. CHP which was
closed after the coup of the 1980 re-established in 1993 and taking human factor
and civil society in the center of its party politics. This change of mentality
was in compliance with SPD’s social democratic codes from 1989 BerlinProgram.
SPD exhibited more liberal attitude in the economic field and began
to look for ways to tame the globalization and capitalism between 1990 and
2013. Although the CHP takes places within this tendency, it has emphasized
the welfare state and the social rights in the party program since 2008. This
study analyzes the changes of both partys on the basis of their party programs
from sixties to the present. In this study, the party programs and the election
declarations of CHP are analyzed in the context of the SPD programs.

Anahtar Kelimeler

Social Democracy and Change, Centre-left, Social Democratic Party of Germany, Republican People’s Party of Turkey, Anatolian Left.

Cumhuriyet Halk Partisi ve Alman Sosyal Demokrat Partisi’ne Yön Veren Parti Programlarının Karşılaştırmalı Analizi

Öz

Geçtiğimiz yüzyıl sosyal demokraside sürekli ve hızlı değişimlerin ya-
şandığı bir dönem olmuştur. Bu değişimin en bariz örneklerinden biri Almanya
Sosyal Demokrat Partisi (SPD) içerisinde yaşanmış ve bu dönüşümden
kısmi olarak Türkiye’de Cumhuriyet Halk Partisi de (CHP) etkilenmiştir.
Bu değişimin en can alıcı evrelerinden biri 1950’lerin son yıllarında meydana
gelmiştir. SPD 1959 yılında Godesberg programını kabul ederek işçi sınıfına
dayanan bir parti olmaktan çıkıp halk partisi olma yoluna girmekteydi. CHP
ise yayınladığı İlk Hedefler Beyannamesi ile sosyal haklar yanında siyasi sistemde
köklü değişimler talep etmekteydi. Altmışlı yıllarla beraber SPD halkın
diğer tabakalarıyla bütünleşip iktidarı eline almaya başlar. Aynı dönemde
CHP Ortanın Solu politikasını uygulamaya koyarak işçi sınıfını kabul eden
ona dokunmaya çalışan bir parti olma gayretindedir. 1980 darbesinden sonra
kapatılan CHP 1993’te yeniden kurulduğunda parti programının merkezine insan
öğesini ve sivil toplum anlayışını koyuyordu. Bu anlayış değişikliği
SPD’nin 1989 Berlin programındaki sosyal demokrat öğelerle de uyum içindedir.
1990-2013 yılları arasında SPD ekonomik alanda daha liberal bir tutum
sergileyerek küreselleşme ve kapitalizm olgusunu kabul edip onu ehlileştirmenin
yollarını aramaya başladı. CHP bu yönelişin içinde yer almakla beraber
2008 yılında kabul ettiği parti programıyla refah devletini ve sosyal hakları da
ön plana çıkarmaktadır. Bu çalışmada yukarıda kısaca özetlenen iki partinin
altmışların başından günümüze geçirdikleri değişimler parti programları temelinde
incelenmektedir. Bu inceleme yapılırken CHP’nin parti programları ve
seçim bildirileri SPD’nin programları bağlamında analiz edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Demokrasi ve Değişim, Ortanın Solu, Almanya Sosyal Demokrat Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Anadolu Solu