On Varroosis, The Most Important Ectoparasite of Honey Bees (Apis mellifera)

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 62 - 69, 31.12.2021

Mehmet Özüiçli

Öz

Varroosis bal arılarının hem ergin hem juvenil dönemlerinde ciddi enfestasyonlara neden olur.
Hem ülkemizde hem de Dünya çapında yaygın olarak görülen bir akar hastalığıdır. İlk kez Java
Adası’nda Apis cerana’da tanımlanmıştır. Varroa destructor, V. jacobsoni, V. underwoodi ve V.
rindereri olmak üzere dört tür Varroosis’e neden olur. Hem ergin hem juvenil dönemde bal
arılarının hemolenfi ile beslenirler. Varroosis etkenleri kendilerinden kaynaklı zararlarının
yanında bal arısı kolonilerinde viral etkenlere vektörlük yapması ve sekonder bakteriyel
etkenlere zemin hazırlaması bakımından önemli kayıplara neden olur. Bu etkenlere karşı yılın
belirli sezonlarında yoğun bir şekilde ilaçlama yapılmaktadır. Varroosis bal arısı hastalıkları
içinde mücadelesine en fazla para ayrılan hastalık olarak ortaya çıkmaktadır. Varroosis’e karşı
mücadele bazen kullanımı yasak olan ilaçlarla ya da legal ilaçların kontrolsüz ve yüksek doz
uygulanması ile sürdürülmektedir. Buna bağlı olarak başta bal olmak üzere önemli diğer arı
ürünleri; polen, propolis, arı sütünde önemli düzeylerde ilaç kalıntısı şekillenmektedir. Eğer bu
ürünler tüketime sunulursa halk sağlığı açısından ciddi sorunlar ortaya çıkmaktadır. Ülkemize
ilk kez 1976 yılında Bulgaristan’dan giriş yapan bu hastalık 1982 yılına kadar 600 bin koloninin
yok olmasına neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Varroosis , Honey bees , Diagnosis , Control

Kaynakça

• [1] Özüiçli M, Aydın L (2018) Türkiye Bal Arılarında Ciddi Tehlike; Nosemosis. Journal of Reserach in Veterinary Medicine 37 (2) 151-157.
• [2] Aydın L (2011) The Current Status of Varroosis in Turkey and Its control. The 2nd beekeeping Conference Israel-Turkey. 6-10th February, Kfar Menahen Israel.
• [3] Anderson DL, Trueman JWH (2000) Varroa jacobsoni is more than one species. Experimental Applied Acarol 24: 165-189.
• [4] Warrit N, Hagen TAR, Smith DR, Cakmak I (2004) A Survey of Varroa destructor Strains on Apis mellifera in Turkey. J. Apic. Res 43 (4) 190-191.
• [5] Aydın L, Güleğen E, Çakmak İ, Girişgin O (2007) The Occurrence of Varroa destructor Anderson and Trueman, on Honey bees (Apis mellifera) in Turkey. Turk. J. Vet. Anim. Sci 31 (3) 189-191.
• [6] Anderson DL, Fuchs S (1988) Two Genetically Distinct Populations of Varroa jacobsoni with Contrasting Reproductive Abilities on Apis mellifera. J. Apic. Res 37: 69-78.
• [7] Zeybek H (1991) Arı Hastalıkları ve Zararlıları. T.K.B Hayvan Hastalıkları Araştırma Müdürülüğü. s:96, Etlik, Ankara.
• [8] Zhang Z (2000) Notes of Varroa destructor (Acari: Varroidae) Parasitic on Honeybees in New Zealand. Syz. App. Acarol 5: 9-14.
• [ 9] Webster TC, Delaplane KS (2001) Mites of the Honey bee. Dadant and sons publish p: 280.
• [10] Çakmak İ, Aydın L, Güleğen E, Wells H (2003) Varroa (Varroa destructor) and Tracheal Mite (Acarapis woodi) Incidence in the Republic of Turkey. J. Apicult. Res 42 (4): 57-60.
• [11] Aydın L (2005) Varroa destructor’un Kontrolünde Yeni Stratejiler. Uludağ Arıcılık Dergisi 5 (2): 59-62.
• [12] Coffey MF (2007) Parasites of Honeybee. Agriculture fisheries and food of Amer p: 165.
• [13] Çetin, M (2010) Balarısı Kolonilerinde Varroa destructor’un Kontrolünde Bitkisel, Kimyasal ve Biyoteknik Uygulama Yöntemlerinin Karşılaştırılması. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniv. Fen. Bil. Enst. s: 74.
• [14] Aydın L (2013) Veteriner Hekimliğinde Parazit Hastalıkları. In: Aydın, L. (Ed.), Bal Arılarının Paraziter Hastalıkları ve Zararlıları. 1.th edition, pp:1347-1352, Türkiye Parazitoloji Derneği Yayını, No: 24, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir.
• [15] Camazine S (1986) Differential Reproduction of the Mite Varroa jacobsoni on Africanized and European honey bees (Hymenoptera: Apidae). Annals of the Entomological Society of America 79: 801.
• [16] Aydın L (2012) Varroa İlaçları ve Kontrol Programı. International III. Muğla Beekeeping and Pine Honey Congress. 1-4 Kasım, Muğla-Turkey.
• [17] Sammataro D, Avitabile A (2004) The Beekeeper’s Handbook. 3.th edition, Cornell University, p: 396.
• [18] Muz MN, Muz D (2008) Occurrence and Genetic Analysis of DWV (Deformed Wing Virus), ABPV (Acute Bee Paralysis Virus), and VDV-1 (Varroa destructor-1 Virus) in the Turkey. Apimedica and Apiquality International Conference, University of Rome, Italy.
• [19] Muz D, Muz MN (2009) Survey of the occurrence of Deformed Wing Virus and multiple parasites of queens (Apis mellifera L.) in apiaries with collapsed colonies in Hatay, Turkey. Journal of Apicultural Research 48 (3), 204-208.
• [20] Shimunaki H, Knox DA (2000) Diagnosis of Honey bee Disease. USA Depert. Agri. No: 690, pp: 22-27.
• [21] Çakmak İ, Çakmak S, Fuchs S, Yeninar H (2011) Bal arısı Kolonilerinde Varroa Bulaşıklık Seviyesinin Belirlenmesinde Pudra Şekeri ve Deterjan Yönteminin Karşılaştırılması. UU. Bee. J 11: 63-68.
• [22] Aydın L, Çakmak İ, Güleğen E, Korkut M (2003) Güney Marmara Bölgesi Arı Hastalıkları ve Zararlıları Anket Sonuçları. Uludağ Arıcılık Dergisi 3 (1): 37-40.
• [23] Çakmak I, Aydın L, Wells H (2006) Walnut Leaf Smoke Versus Mint Leaves in Conjunction with Pollen Traps for Control of Varroa destructor. Bulletın of THE Veterinary Institute in Pulawy 50 (4): 477-479.
• [24] Girişgin O, Selçuk Ö, Aydın L, Çakmak S (2012) Doğal Enfeste Bal Arılarında Bazı Kimyasal İlaçların Varroosis’e Karşı Etkinlikleri. International III. Muğla Beekeeping and Pine Honey Congress.1-4 Kasım, Muğla Turkey.
• [25] Girişgin O, Aydın L (2010) Varroa destructor ile Doğal Enfeste Bal arılarında Organik Asitlerin Kullanımı ve Etkinliği. Kafkas Ün. Veteriner Fak. Derg 16 (6): 941-945.
• [26] Oruç HH, Hranitz JM, Sorucu A, Duell M, Çakmak I " et al." (2012) Determination of Acute Oral Toxicity of Flumethrin in Honey Bees. J. Econ. Entomol 105 (6):1890-4.
• [27] Amrine J, Noel B, Mallow H, Stasny T, Skidmore R (2004) Using of Essential Oils for Honey Bee Mite Control West Virginia. Univ. Ext. Service.
• [28] Girişgin O, Çakmak İ, Çakmak SS, Aydın L (2007) Varroa’ya Karşı Ardıç Katranı Dumanı Etkili mi? Uludağ Arıcılık Dergisi 7 (4): 132-134.
• [29] Aydın L, Şenlik B, Girişgin O (2009) Varroa destructor ile Doğal Enfeste Balarısı Kolonilerinde Obeson’un (Thymol) Akarisit Etkisi. Uludağ Arıcılık Dergisi 9 (2): 72-75.
• [30] Kütükoğlu F, Girişgin O, Aydın L (2012) Varroacidal Efficacies of Essential Oils Extracted from Lavandula officinalis, Foeniculum vulgare and Laurus nobilis in Naturally Infested Honeybee (Apis mellifera L.) Colonies. Turk. J. Vet. Anim. Sci 36 (5): 554-559.
• [31] Barel S, Zilberman D, Aydın L, Girişgin O, Efrat H "et al." (2011) Distribution of Coumaphos Residues in Turkish-Israel Hives: A Collaborative Study. Uludağ Arıcılık Dergisi 11 (2): 47-50.
• [32] Duell M, Apted T, Hall N, Bates-Albers L, Zuniga E, "et al." (2011) Lethal and Sublethal Effects of Flumethrin (VAROSTOP (R)) on the Anatolian Honey Bee in the Republic of Turkey. Integrative and Comparative Biology 51 (1), 185.