An evaluation on Nakipzade Mosque with a little known wooden ceiling

Year 2024, Volume: 3 Issue: 2, 149 - 165

Sadakat Safiyye Mumcuoğlu Türker

https://doi.org/10.70700/bjea.1593031

Abstract

From the XVIIIth century to the present day, it is seen that buildings with wooden ceilings have been built intensively in Yozgat mosque architecture. Nakipzade Mosque, which is among these buildings, draws attention with its stone workmanship, especially in its façade design. The mouldings used on the façade, two-colored arch openings and columns with Ionic order capitals constitute the unique architectural elements of the building that distinguish it from other wooden ceiling mosques. In this study, it is aimed to reveal the architectural features of the little-known Nakipzade Mosque and to evaluate its place among similar mosques in Yozgat Center. In this study, the facade survey of Nakipzade Mosque was taken and analyzed by comparative analysis method with similar mosques in close proximity. As a result of the analysis, no structure similar to the stone workmanship of Nakipzade Mosque was found. However, it was determined that there are similarities with Kayyımzade Mosque in terms of façade layout. Elements such as wall construction technique, band moldings and pilasters on the facades clearly distinguish Nakipzade Mosque from other mosques.

Keywords

Yozgat, Nakipzade Mosque, Wooden Ceiling Mosque, Façade, Comparison

Az bilinen ahşap tavanlı Nakipzade Camii üzerine bir değerlendirme

Abstract

XVIII. yüzyıldan günümüze, Yozgat cami mimarisinde ahşap tavanlı yapıların yoğun bir şekilde inşa edildiği görülmektedir. Bu yapılar arasında yer alan Nakipzade Camii, özellikle cephe tasarımında sergilediği taş işçiliğiyle dikkat çekmektedir. Cephede kullanılan silmeler, iki renkli kemer açıklıkları ve iyon düzende başlıklı sütunlar, yapının diğer ahşap tavanlı camilerden ayrışan özgün mimari unsurlarını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, az bilinen Nakipzade Camii’nin mimari özelliklerini ortaya koymak ve Yozgat Merkez’deki benzer camiler arasındaki yerini değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu çalışmada, Nakipzade Camii’nin cephe rölövesi alınmış ve yakın konumdaki benzer camilerle karşılaştırmalı analiz yöntemiyle incelenmiştir. Analizler sonucunda, Nakipzade Camii’ndeki taş işçiliğine benzer bir yapıya rastlanmamıştır. Ancak cephe düzeni açısından Kayyımzade Camii ile benzerlikler olduğu belirlenmiştir. Duvar yapım tekniği, cephelerdeki kat silmeleri ve pilastr gibi unsurlar ise Nakipzade Camii’ni diğer camilerden belirgin bir şekilde ayırmaktadır.

Keywords

Yozgat, Nakipzade Camii, Ahşap Tavanlı Camii, Cephe, Karşılaştırma

References

• VGM Arşivi, Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi, 2024.
• Türk Ocakları Yozgat Şubesi. “Osmanlı Devleti ve Bozok Sancağı”, Yozgat, Umut Matbaacılık, ss. 381-1, 2000.
• Acun, H., “Bozok Sancağı (Yozgat İli)’nda Türk Mimarisi”, Ankara, Türk Tarih Kurumu, ss. 95, 123-124, 142, 667, 2005.
• Daşcı, A., “Yozgat Mihrabları”, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye, 2010.
• Yozgat Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, “Yozgat Kent Tarihi”, Yozgat, Bozok Ofset, ss. 125, 132, 2007.
• Sağıroğlu, Ö. ve Özen Yavuz A., “Yozgat Tarihi Camilerinin İnanç Turizmi Açısından Değerlendirilmesi”, II. Uluslararası Bozok Sempozyumu: Yozgat’ın Turizm Potansiyelleri ve Sorunları Bildiri Kitabı, Cilt II, 04 - 06 Mayıs 2017, ss. 542-552.
• Sayılan, H., “Yozgat İli İnanç Turizmi Potansiyelinin Coğrafi Yönden Değerlendirilmesi”, II. Uluslararası Bozok Sempozyumu: Yozgat’ın Turizm Potansiyelleri ve Sorunları Bildiri Kitabı, Cilt III, 04 - 06 Mayıs 2017, ss. 351-367.
• Sevim, A. ve Karacabey, B., “Yozgat İl Merkezindeki Tarihi Camiler”, Yozgat Tarihi ve Kültürü: Arkeoloji ve Sanat Tarihi, Ankara, Akçağ Basım, Cilt I, 2022, ss. 103-133.
• Yozgat Kültür ve Dayanışma Derneği, “Yozgat Kataloğu 1990”, İstanbul, Vaha Reklam Hizmetleri, ss. 84, 1990.
• Acun, H., “Yozgat ve Yöresi Türk Devri Yapıları”, Vakıflar Dergisi, vol. 13, 635-716, 1981.
• Durukan, A. "Anadolu Selçuklu Sanatında Kadın Baniler." Vakıflar Dergisi, vol 27, 15-36, 1998.