BASIC PRINCIPLES OF INTERNATIONAL LEGAL PROTECTION OF COPYRIGHTS

Year 2024, Volume: 2 Issue: 2, 154 - 171, 24.01.2025

Mustafa Ateş

https://doi.org/10.69800/blr.1546753

Abstract

The Berne Convention for the Protection of Literary and Artistic Works dated 1886 is the first agreement regarding the rights of the author. The convention signed in Rome in 1961 is the first international law text regarding related rights. TRIPS, signed in 1994, includes all intellectual property rights. The WIPO Internet Agreements on copyrights and performances and phonograms, adopted in 1996, aim to ensure more effective protection of the copyrights of the owners of works and related rights against the conveniences created by digital technologies and the internet. The main goal of international agreements is to ensure strong legal protection of the copyrights of those who are not citizens of that state in the territories where the state party is sovereign. For this reason, they set minimum standards in the field of intellectual property rights. Thanks to the principles contained in international treaties and agreements, citizens of foreign states can be protected better than, and sometimes above, the protection provided by the national legislation of the state where their rights are violated. The principles that ensure this are "national treatment", "automatic protection" and "independence of protection". It is possible to add another principle to these under the title of "minimum rights". In this symposium statement, the protection of copyrights recognized in Rome Convention, TRIPS and WIPO Internet Agreements, especially the Berne Convention, in accordance with the said principles and how this protection is realized are briefly touched upon.

Keywords

international conventions on copyright, principle of national treatment, principle of automatic protection, independence of protection, minimum rights principle

TELİF HAKLARININ MİLLETLERARASI HUKUKÎ HİMÂYESİNİN TEMEL PRENSİPLERİ

Abstract

1886 tarihli Edebiyat ve Sanat Eserlerinin Korunması Hakkında Bern Sözleşmesi eser sahibinin haklarıyla ilgili ilk sözleşmedir. Roma’da 1961 yılında imzalanan sözleşme bağlantılı haklarla ilgili ilk milletlerarası hukuk metinleridir. 1994 yılında imzalanan TRIPS fikri mülkiyet haklarının tamamını içerir. 1996 yılında kabul edilen telif hakları ve icralar ve fonogramlarla ilgili WIPO İnternet Anlaşmaları ise, dijital teknolojiler ve internetin ortaya çıkardığı kolaylıklara karşı eser ve bağlantılı hak sahiplerinin telif haklarının daha etkili himâyesinin teminini amaçlar. Milletlerarası sözleşmelerin temel hedefi, taraf devletin hükümran olduğu topraklarda, o devletin vatandaşı olmayanların telif haklarının hukukî himâyesinin sağlanmasıdır. Bunun için fikrî haklar alanında asgarî standartlar koyarlar. Milletlerarası antlaşma ve sözleşmelerle yer alan prensipler sayesinde yabancı devlet vatandaşları, hakların ihlâl edildiği devletin ulusal mevzuatının o devlet vatandaşına sağladığından daha iyi ve bazen de onların da fevkinde himâyeye mazhar olabilmektedir. Bunu sağlayan prensipler “ulusal işlem”, “otomatik koruma” ve “korumanın bağımsızlığı” ilkesidir. Bunlara “asgari haklar” başlığı altında bir başka prensibi de ilave temek mümkündür. Bu tebliğde özellikle Bern Konvansiyonu esas olmak üzere, Roma, TRIPS ve WIPO İnternet Antlaşmalarında tanınan telif haklarının sözkonusu prensipler uyarınca himâyesi ve bu himâyenin nasıl gerçekleştiğine özetle temas edilmektedir.

Keywords

telif haklarına dair milletlerarası anlaşmalar, ulusal işlem prensibi, otomatik koruma prensibi, korumanın bağımsızlığı prensibi, asgari haklar prensibi

References

• Ateş M., ‘Fikrî Haklar ve Bağlantılı Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmeler ve Türkiye’, Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim (Adalet Yayınevi 2016) 515-552 (“Uluslararası Sözleşmeler”).
• Ateş M., ‘Copyright and Related Rights Protection Under the TRIPs Agreement’, Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim (Adalet Yayınevi 2016) 585-601.
• Ateş M., Fikrî Haklara İlişkin Hukukî İşlemler (2. basım, Seçkin Yayınevi 2023). (“Hukukî İşlemler”).
• Ateş M., Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Hakların Kapsamı ve Sınırlandırılması (Seçkin Yayınevi 2003) (“Kapsam ve Sınırlar”).
• Ateş M., ‘Fikir ve Sanat Eserlerinde Tescil, Tevdi ve İşaret Koyma gibi Formalitelerin Hukukî Mahiyeti’ Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim (Adalet Yayınevi 2016) 485-511.
• Ateş M., ‘Fikrî Hakların Anayasal Himâyesi Üzerine Notlar” Prof. Dr. Burhan Kuzu’nun Anısına Armağan (Oniki Levha Yayıncılık 2023) 921-956.
• Ateş M., ‘Taklit ve Korsan Malların Uluslararası Ticareti ve GATT-TRIPs Anlaşmasının Bu Ticaretin Önlenmesine İlişkin Hükümleri” Fikir ve Sanat Hukukuna Dair Makalelerim (Adalet Yayınevi 2016) 605-666 (“Taklit ve Korsan”).
• Blakeney M., The International Protection of Industrial Property: From the Paris Convention to the TRIPS Agreement (WIPO/IP/CAI/1/03/2 2003).
• Dombkowski C., ‘Simultaneous Internet Publication and the Berne Convention” (2013) 29 (4) Santa Clara High Tech. L.J. 643, 643-674.
• Fitzgerald B., Xiaoxiang Shi S., Foong C. and Pappalardo K., “Country of Origin and Internet Publication: Applying the Berne Convention in the Digital Age” (2011) Nigerian Institute of Advanced Legal Studies Journal of Intellectual Property 38-73.
• Gervais D., The TRIPS Agreement: Negotiating History (Sweet & Maxwell 2012).
• Loewenheim U., ‘The Principle of National Treatment in the International Conventions Protecting Intellectual Property” in Liber Amicorum and Joseph Straus (eds), Patents and Technological Progress in a Globalized World (Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2009), 593-599.
• Ricketson S. and Ginsburg J. J., International Copyright and Neighbouring Rights - The Berne Convention and Beyond, Vol. I & II (2nd edn, Oxford University Press 2006).
• Ricketson S., The Bern Convention for the Protection of Literary and Artistic Works: 1886-1986 (Kluwer 1987).
• Stewart S. M, International Copyright and Neighbouring Rights, (2nd edn, Butterworths 1989).
• Tekinalp Ü., Fikrî Mülkiyet Hukuku (5. basım, Vedat Kitapçılık 2012).
• Vaver D., ‘The National Treatment Requirements of the Berne and Universal Copyright Conventions [Part 1]”, (1986) 17 (5) International Review of Industrial Property and Copyright Law 577-607.
• WIPO, Guide To The Berne Convention For The Protection Of Literary And Artistic Works (Paris Act, 1971) (Geneva 1978).