Dünyada var olan bitkisel kaynakların giderek azalması, insan nüfusunun artması sonucu beslenme ve gıda ihtiyacının karşılanabilmesi için araştırıcılar üretimi artırıcı yollar ve yöntemler üzerine çalışmalar yapmaktadır. Mevcut çeşitlerde bazı kültürel uygulamalardan; sulama sistem ve metotlarının geliştirilmesi, çapalama, gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadelenin iyileştirilmesi gibi çalışmalarla verim ve kalitede sınırlı artış elde edilmiştir. Bitkilerde verim ve kalitede genetik materyal olan tohuma bağlı ıslah çalışmalarının uygulanması ile üstün nitelikli çeşitlerin geliştirilmesi ile mümkün görünmektedir. Bitki ıslahçıları yeni çeşitlerin ortaya çıkarılmasında, doğada var olan varyasyonlardan ve geliştirdikleri yeni teknik ve yöntemlerden faydalanmaktadırlar. Yeni bir çeşidin ortaya çıkarılmasında ıslahçı klasik ıslah yöntemlerinin başında gelen melezleme ıslahından yararlanabildiği gibi, uzun zaman ve fazla emeği kısaltıcı yeni çeşit elde etmede kullanılan yeni bir yöntem olan mutasyon ıslah yöntemini kullanmaya başlamışlardır. Mutasyon, doğada kendiliğinden gerçekleşebildiği gibi, kimyasal ve fiziksel mutajenler kullanılarak da yapılabilmektedir. Doğada yapay olarak elde edilen mutasyonlar çeşitli ışınlar (Gama ışını, X ışını, Kobalt 60 vd.) gibi çok sayıda fiziksel ya da dietil sülfat, sodyum azide ve etil metal sülfonat (EMS) gibi kimyasalların etkisiyle meydana gelirler. Yeni çeşitlerin geliştirilmesinde sıkça başvurulan mutasyon ıslahında kimyasal mutajenler arasında EMS en etkili ve en yaygın olarak kullanılan mutajen olarak kabul edilmektedir. Bu çalışma ile biber çeşit ıslahında EMS uygulamalarına yönelik yapılan çalışmaların irdelenmesi amaçlanmıştır. Böylece biberde EMS ile mutasyon ıslahına yönelik güncel araştırma sonuçları derlenerek; uygulamaya yönelik protokol oluşturulmaya çalışılmıştır. Geniş çeşit potansiyeline sahip biberde her varyasyona yönelik olarak kullanılan uygulama doz ve süreleri gibi faktörlerin dikkate alınarak gelecekte yapılacak çalışmalara referans olabileceği düşünülmektedir.
Researchers are working on methods to increase production in order to meet the nutritional and food needs as a result of the gradual decrease of the plant resources in the world and the increase in the human population. Some cultural practices in existing varieties; A limited increase in yield and quality has been achieved through practices such as improving irrigation systems and methods, soil mechanization, fertilizing, and control of diseases and pests. The development of high quality varieties possible with the implementation of seed-based breeding studies, which are the genetic material of yield and quality in plants. Plant breeders benefit from the variations existing in nature and using new techniques and methods to develop new varieties. In the emergence of a new variety, the breeder can benefit from hybrid breeding, which is one of the classical breeding methods, and started to use the mutation breeding method, which is a new method used to obtain a new variety that shortens the long time and excessive labor in breeding period. Mutation can occur spontaneously in nature or it can be done by using chemical and physical mutagens. Mutations obtained artificially in nature occur with the effect of many physical such as various rays (Gamma ray, X-ray, Cobalt 60 etc.) or chemicals such as diethyl sulfate, sodium azide and ethyl metal sulfonate (EMS). EMS is accepted as the most effective and common among chemical mutagens in mutation breeding, which is frequently used in the development of new varieties. With this study, it is aimed to examine the studies on EMS applications in pepper cultivar breeding. Thus, by compiling the current research results on mutation breeding with EMS in pepper; an attempt was made to obtain a protocol for implementation. Considering factors such as application doses and time used for each variation of pepper with a wide variety potential, it is thought to be reference for future studies. The observations and experiences of our study that still continued in Dicle University of Agriculture Faculty about EMS applying on pepper will be shared.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Agricultural Engineering (Other) |
Journal Section | Reviews |
Authors | |
Publication Date | November 15, 2024 |
Submission Date | July 3, 2024 |
Acceptance Date | October 7, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |