Öğretmen Görüşleriyle Değerler Eğitimi Odaklı Eğitim Denetimi

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 35 - 52, 31.12.2017

Tuncay Yavuz Özdemir , Mukadder Boydak Özan , Metin Akgün

Öz

Bu çalışmada Türk
eğitim sisteminde eğitim denetimi etkinliklerinin değerler eğitimi bağlamında değerlendirilmiştir.
Bu nitel çalışmaya 15 farklı ilköğretim okulunda görev yapan toplam 176
öğretmenin katılmıştır.  Veri toplama
aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu
kullanılmıştır. Katılımcı görüşleri içerik analizi tekniğiyle analiz
edilmiştir. Katılımcı görüşleriyle öncelikle eğitim denetiminde değerler
eğitimine ne denli yer verildiği belirlenmiştir. 101 katılımcı bu bağlamda
eğitim denetiminin yapılmadığını, 50 katılımcı ise yeterli düzeyde
yapılmadığını belirtmiştir. Değerler eğitimi odaklı bir eğitim denetimi
yapılması durumunda katılımcılar, toplumsal ve öğrenci merkezli kazanımların
yanı sıra eğitim sisteminin de kazanımlarının olacağını ifade etmişlerdir. Aksi
takdirde topluma olumsuz yansımaların olacağı, değerlerden uzak kalacak
nesillerin yetiştirileceği ve örgütsel hedeflerden uzaklaşılacağı noktalarında
görüşler belirtilmiştir. İstenen düzeyde değer kazanımının sağlanması için,
kitle iletişim araçlarının etkin bir şekilde kullanılmasının, değer kazanımı
odaklı denetimin gerçekleştirilmesinin, uygulayıcılara ışık tutacak akademik
çalışmalara ağırlık verilmesi ile uygulayıcılara yönelik eğitim ve seminerlerin
verilmesinin önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

değerler eğitimi, eğitim denetimi, maarif müfettişi

Kaynakça

• Acat, M., B. ve Aslan, M. (2011). Okulların Karakter Eğitimi Yetkinliği Ölçeği (OKEYÖ), Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 9, No. 21, 7-27.
• Adler, A. (2000). Okulda güç eğitilebilir çocuklar, 2. Baskı, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Arpacı, M. (2014). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Meslek Bilgisi Derslerine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 12, No. 28, 7-45, Aralık 2014.
• Aslan, R. (2007). Öğretmen görüşlerine göre ilköğretim birinci basamaktaki öğrencilerin temel bilgi, beceri ve değerleri kazanma düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aydın, M. Z. (2010). “Okulda Çalışan Herkesin Görevi Olarak Değerler Eğitimi”, http://www.sanliurfaegitim.net/index.php?view= article&catid=72%3Amakaleler&id=225%3Aokulda-calian-herkesn-goerev-olarak-deerlertm&format=pdf&option=comcontent& Itemid=125 (Erişim Tarihi: 06.11.2012).
• Aydın, M. (2014). Çağdaş Eğitim Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Balay, R. Kaya, A. (2014). Eğitim Fakültesinde Okuyan Öğretmen Adaylarının Ahlaki Değer Yönelimleri. Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 12, No. 28, 7-45, Aralık 2014.
• Başar, H. (2004). Okulda Denetim. Yüksel Özden (Ed.), Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı, Ankara: Pegem A Yayınları.
• Başçiftçi, F. Yanpınar, O. ve Ergül, O. (2012). “Öğretmen Adaylarının Değer Yargılarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi: Selçuk Üniversitesi Örneği”, Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, Cilt:3, Sayı: 4.
• Baydar, P. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Sosyal Bilgiler Programında Belirlenen Değerlerin Kazanım Düzeyleri ve Bu Süreçte Yaşanılan Soruların Değerlendirilmesi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Bursalıoğlu, Z. (2005). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. PegemA Yayıncılık, Ankara.
• Denzin, N. K.,& Lincoln, Y. S. (2000). Handbook of Qualitative Research. London: Sage Publications.
• Dilmaç, B. (2007). “Bir Grup Fen Lisesi Öğrencisine Verilen İnsani Değerler Eğitiminin İnsani Değerler Ölçeği ile Sınanması”, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.50a3f430eef5b5.65006250 (Erişim Tarihi: 06.11.2012) Huitt, W. (2004). Values. Educational Psychology Interactive. Valdosta, GA: Valdosta State University. http://www.edpsycinteractive. org /topics/affect/values.html (Erişim Tarihi: 07.11.2012).
• Kadushin, A. E. (1992). Supervision in Social Work. New York: Columbia University Press.
• Kılıç, A. Aktan, O. (2015). İlköğretim Okulları İçin Tavsiye Edilen 100 Temel Eserde Vurgulanan Değerler. Elementary Education Online, 14(1), 243‐275, 2015.
• Konan, N, Aslan, M, Bozanoğlu, B. Ve Çetin, R. B. (2016). Ders Denetiminin Okul Müdürlerince Yapılmasına İlişkin Maarif Müfettişi Görüşleri, VIII. Uluslararası Eğitim Denetimi Kongresi Bildiriler Kitabı, 30-45.
• MEB; (2007). “Sosyal Bilgiler Dersi İlköğretim 4. – 5. Sınıf Programı” 13.05.2007 www.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
• MEB; (2016). İlkokul / Ortaokul Rehberlik VE Denetim Rehberi. Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Denetim Başkanlığı [http://tkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_11/14010033_ilkokul_ortaokul_rehberlik_ve_denetim_rehberi_2016.doc] adresinden alınmıştır. [Erişim Tarihi: 07.02.2017]
• Memduhoğlu, H. B. (2012). Öğretmen, yönetici, denetmen ve öğretim üyelerinin görüşlerine göre Türkiye’de eğitim denetimi sorunsalı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 135-156.
• Miles, M.B. ve Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis. Sage Publication, London.
• Morse, J.M., Mayan, M., Spiers, J., Barrett, M., & Olson, K. (2002). Verification strategies for establishing reliability and validity in qualitative research. International Journal of Qualitative Methods, 1, 1-19.
• Nolan Jr, James, and Linda A. Hoover. Teacher supervision and evaluation. John Wiley and Sons, 2011.
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2001). Örgütsel davranış. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. Baskıdan Çeviri), (Çev. Ed.: M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi
• Rizzo, J.,F.(2004) “Teachers’ and Supervisors’ Perceptions of Current and Ideal Supervision and Evaluation Practices.” Doctoral Dissertation.Graduate School of the University of Massachusetts , School of Education.
• Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 135-155.
• Schwartz, S. & Sagie, G. (2000). Value consensus and importance: a cross-national study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(4). 465–497.
• Şahin, T., & Katılmış, A. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Değerler Eğitimi Öz-Yeterlilikleri. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi. Cilt 2, Sayı 1.
• Tahiroğlu, M., Yıldırım, T. ve Çetin, T. (2010). “Değer Eğitimi Yöntemlerine Uygun Geliştirilen Çevre Eğitimi Etkinliğinin, İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumlarına Etkisi”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 30.
• Taymaz, H. (2005). Eğitim Sisteminde Teftiş, Kavramlar, İlkeler, Yöntemler, Pegema Yayıncılık: Ankara.
• Tezcan, M. (1997). Eğitim Sosyolojisi, Ankara: Bilim Yayıncılık.
• Tokdemir, M. A. (2007). “Tarih Öğretmenlerinin Değerler ve Değer Eğitimi Hakkındaki Görüşleri”, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Türk, İ. (2009). “Değerler Eğitiminde Saygı”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Twycross, A., & Shields, L. (2005). Validity and reliability-what’s it all about? Part3 issues relating to qualitative studies. Paediatric Nursing, 17, 36.
• Uzunkol, E. & Yel, S. (2016). Hayat Bilgisi Dersinde Uygulanan Değer Eğitimi Programının Özsaygı, Sosyal Problem Çözme Becerisi ve Empati Üzerine Etkisi. Eğitim ve Bilim. Vol 41 (2016) No 183 pp.:267-292.
• Ünal, A. ve Üzüm, S. (2014). Eğitim denetçilerinin yeterlikleri ve yetiştirilme. Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 4(7), 50-82.
• Yazıcı, K. (2006). “Değerler Eğitimine Genel Bir Bakış”, Türklük Bilimi Araştırmaları, 9.
• Yeşil, R. ve Aydın, D. (2007). “Demokratik Değerlerin Eğitiminde Yöntem ve Zamanlama”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 11, Sayı: 2, Ağustos.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yiğittir, S. ve Öcal, A. (2010). “İlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Değer Yönelimleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24.
• Yiğittir, S. ve Öcal, A. (2011). “Lise Tarih Öğretmenlerinin Değerler ve Değerler Eğitimi Konusundaki Görüşleri”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13 (20).