Ortaokul Kademesinde Kaynaştırma Eğitimi Gören Öğrencilerin Uyum Becerilerine İlişkin Öğrenci Öğretmen, Veli ve Öğrenci Görüşleri: Bir Durum Çalışması

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 34 - 47, 30.06.2020

Rabia Kapucu , Ayşegül Aydoğdu , Aysu Nur Benli

Öz

Araştırmanın amacı, ortaokul kademesinde kaynaştırma eğitimi gören öğrencilerin uyum becerine ilişkin bir devlet okulu programında öğrenci öğretmen, veli ve öğrenci görüşleri üzerine yapılan durum çalışmasıdır. Bu araştırmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntem çerçevesinde bir durum çalışması deseninden yararlanılmıştır. Bir devlet okulunda eğitim gören kaynaştırma öğrencilerinin akademik ve sosyal uyum becerileri branş öğretmenleri, birlikte eğitim gördüğü normal gelişim gösteren akranları ve ebeveynleri gözünden inceleme yapılmıştır. Kaynaştırma eğitimi sürecinde baştan beri yer alan 7 branş öğretmeni, 5 kaynaştırma öğrencisi, 6 normal eğitim gören akranı ve 4 veli katılmıştır. Araştırma sonucunda branş öğretmenlerinin sosyal uyum ve kabul açısından kaynaştırma öğrencileriyle problem yaşamadıkları dile getirirken akademik olarak kendilerini yetersiz hissettiklerini belirtmişlerdir. Aynı araştırmaya katılan normal eğitim gören akranlarının görüşlerine göre kaynaştırma eğitimi gören arkadaşlarını kendilerinden farklı görmediklerini, sosyal olarak uyum içinde olduklarını, akademik olarak öğretmenlerinin sorularına cevap verdiklerini, sadece bazı zamanlarda davranışlarında sıkıntılar yaşadıklarını belirtmişlerdir. Araştırmaya katılan ebeveynler ise kaynaştırma eğitimi gören çocuklarının arkadaşları ve etrafındaki kişiler ile iletişimlerinin iyi olduğunu, sosyal açıdan hiçbir sıkıntı yaşamadığını, kaynaştırma eğitimi hakkında bilgi sahibi olmadığını, gerekli kurum ve kuruluşlar tarafından bilgilendirilmediğini sadece devlet okulunda eğitim gördüğü için güvendiklerini söylemişlerdir. Bu görüşler doğrultusunda branş öğretmenlerine kaynaştırma eğitimi ile ilgili hizmet içi eğitim verilmeli ve aynı zamanda kaynaştırma öğrencilerine de davranış iyileştirme eğitimleri verilmesi gerektiği fikrine ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akademik Uyum, Sosyal Uyum, Kaynaştırma eğitimi

Kaynakça

• Alexandrovna, T. A. (2013). Program support of thinking activity development of primary schoolchildren with cerebral palsy. International Journal of Learning and Teaching, 5(2), 50-54.
• Ataman, A. (2011). Özel eğitime giriş. A. Ataman (Ed.). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitime giriş içinde (s. 19-74). Ankara: Gündüz Eğitim.
• Başgül,Ş., Rışvanlı, B., Başar, G., Topçu, F.(2018). Okul öncesi kaynaşırma öğrencileri ile igili akran, veli ve öğretmen algılarının incelenmesi.erken Çocukluk Eğitimi Çalışma Dergisi, 3(1),17-31.
• Brophy, E. J., Good, L. T., & Nedler, E. S. (1979). Teacher in the preschool. New York: Harper and Row Publishers Inc.
• Büyüköztürk, S., Kılıç Cakmak E., Akgün O.E., Karadeniz, S. & Demirel F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Cagran, B., & Schmidt, M. (2011). Attitudes of Sşovene teachers towards the inclusion of pupils with different types of special needs in primary school. Educational Studies, 37 (2)
• Cavkaytar, A. (2017). Özel Eğitime Gereksinim Duyan Çocuklar ve Özel Eğitim, (Ed.: Diken, İ.H.), Özel Eğitime Gereksinim Duyan Çocuklar ve Özel Eğitim. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Chubon, R. (1982). An analysis of research dealing with the attitudes of professional toward issability. Journal of Rehabilitation, January, February, March, 25-29.
• Combs, R. H., & Harper, J. L.(1967). Effects of labels on attitudes of educator toward handicapped children. Exceptional Children. 33, 399-403.
• Çetinkaya, Ç., & Döner, İ. (2012). Türkiye’de üstün yeteneklilere tanınan hakların incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 2(3), 7-20.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Geliştirilmiş 2. Baskı) , Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gün Şahin, Z., Gürbüz, R. (2016).Kaynaştırma öğrencilerini eğiten ortaokul öğretmenlerinin yeterlilikleri üzerine. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1),138-160.
• Horne, M. D. (1985). Attitudes toward handicapped students: Professional, peer and parent reactions. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
• Jordan, A., Schwartz, E., McGhie-Richmond, D. (2009). Preparing teachers for ınclusive classrooms. Teaching and Teacher Education, 25(4), 535-542.
• Kargın, T., Güldenoğlu, B. ve Şahin, F. (2010). Genel Eğitim Sınıflarındaki Özel Gereksinimli Öğrenciler için Yapılması Gereken Uyarlamalara İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10 (4), 2431-2464
• Metin, Ş.(2013). Türkiye’de okul öncesinde kaynaştırmaya ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi 8(1)
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2014). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. Ankara: MEB Yayınları
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2015). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2014-2015. http://sgb.meb.gov.tr/www/mill-egitim-istatistikleri-orgun-egitim-2014-015/icerik/153
• OECD (1995). Integrating students with special needs into mainstream schools. Paris: OECD Publications.
• Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (573 Sayılı). (1997). 06.06.1997 Tarih ve 23011 Sayılı Resmi Gazete.
• Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. (2006). 31.05.2006 Tarih ve 26184 Sayılı Resmi Gazete.
• Özel Eğitime Muhtaç Çocuklar Kanunu (2916 sayılı).(1983) 15.1.1983 Tarih ve 18192 Sayılı Resmi Gazete.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme Yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Sucuoğlu, B. (2006). Eğitimde kaynaştırma modeli. İlköğretim Eğitimci Dergisi, Kök Yayıncılık, 4, 6-10, Ankara.
• Şahin, F., & Güldenoğlu, B. (2013). Engelliler konusunda verilen eğitim programının engellilere yönelik tutumlar üzerindeki etkisi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 214-239.
• Şahin, Z. G., Gürbüz R. (2016). Kaynaştırma öğrencilerini eğiten orta okul öğretmenlerinin yeterlilikleri üzerine. Adıyaman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 138-160
• Topçu, E. Katılmış, A.(2013). Yarı zamanlı kaynaştırma eğitimi alan ortaokul öğrencilerinin Sosyal bilgiler dersine yönelik düşünceleri.Sakarya University Journal of Education, 3(3),. 48-81
• Villa, A.R., Thousand, S.J. (1995). Creating an inclusive school. Association for Supervision and Curriculm Development. U.S.A., 9, 19-36.
• Yıldırım, A., & Şimşek H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Basım). Ankara: Seçkin Yayıncılık.