ÇALIŞAN KADINLARIN EN BÜYÜK SINAVI: İŞ-AİLE YAŞAMI DENGESİ(ZLİĞİ) VE KADIN SAĞLIĞINA ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 184 - 193, 31.12.2017

HALE NUR Seval

Öz

Kadının
çalışma hayatına girmesi ile birlikte ev ve ailede sahip olduğu rollere, iş ile
ilgili yeni roller eklenmiştir. Kadın artan rolleri nedeniyle sorumluluklarını
yerine getirmede uyum sorunları yaşamaya başlamıştır. Roller arasındaki
dengenin sağlanamaması sonucunda gelişen durum, “iş-aile
dengesizliği/çatışması” olarak tanımlanmaktadır. İş ve ailenin gerektirdiği her
iki alanda da rol beklentilerinin çok fazla olması, ayrıca bu beklentileri
karşılamada destek ve kaynakların yetersiz kalması sonucunda iş-aile dengesi
bozulmakta ve çatışma yaşanmaktadır. İş-aile dengesinin bozulduğu durumlarda kişisel,
ailevi, ilişkisel ve iş alanında sıkıntılar yaşanmaktadır. Bu sıkıntılara daha
çok kadın maruz kalmakta, kadınları bireysel, ailesel ve toplumsal alanda olumsuz
etkilemektedir. Bunların sonucu olarak kadın sağlığının etkilenmemesi
düşünülemez. Bu etkiyi tespit edebilmek için çalışmada öncelikle kadının
çalışma hayatındaki yeri ve iş-aile yaşamı çatışması kavramı ele alındıktan
sonra iş-aile yaşamı çatışması kavramı çalışan kadınlar açısından irdelenecek
ve kadın sağlığına etkileri ortaya konacaktır.

Anahtar Kelimeler

Çalışan kadın, iş-aile dengesi, iş-aile dengesizliği, kadın sağlığı

THE BIGGEST CHALLENGE FOR WORKING WOMEN: WORK-FAMILY (IM)BALANCE AND ITS EFFECTS ON WOMEN HEALTH

Öz

With the entry of the woman
into the working life, new roles have been added for them, about work and
family life. Due to the increasing role of women, compliance problems have
begun to emerge without fulfilling their responsibilities. This situation,
which arises as a result of the unbalance between the roles, is defined as
"work-family imbalance/conflict". The role expectancy is too much for
both the workplace and the community, as well as the inadequacy of support and
resources in meeting these expectancies, the work-family balance is distorted
and conflict is occurring. When the work-family balance deteriorates, personal,
familial, relational and business problems are experienced. This stress, with
more women being exposed, affects the lives of women negatively in the
individual, familial and social environment. As a result, it is unimaginable
that women's health is not affected. In order to determine this effect, the
concept of work-family conflict will be examined from the perspective of
working women and the effects on women's health will be revealed.

Anahtar Kelimeler

Working women, work-family balance, work-family imbalance, women's health

Kaynakça

• A. KIZILGÖZ, Ö. (2012), Kadınların İşgücüne Katılımının Belirleyicileri: Ekonometrik Bir Analiz. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13(1), 88-101.
• ADAK, N. (2007), Kadınların İkilemi: İş ve Aile Yaşamı. Sosyoloji Dergisi(Ülgen Oskay’a Armağan Özel Sayısı), 137-152.
• ARSLAN, M. (2012), İş-Aile ve Aile-İş Çatışmalarının Kadın Çalışanların İş Doyumları Üzerindeki Etkisi. Birey ve Toplum Dergisi, 2(3), 99-113.
• AYCAN, Z. ve ESKİN, M. (2005), Relative Contributions Of Childcare, Spousal Support, And Organizational Support İn Reducing Work–Family Conflict For Men And Women: The Case Of Turkey. Sex roles, 53(7), 453-471.
• AYCAN, Z., ESKİN, M., ve YAVUZ, S. (2007), Hayat Dengesi: İş, Aile Ve Özel Hayatı Dengeleme Sanatı. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• CARNICER, M., SANCHEZ, A., PEREZ, M., ve Jimenez, M. (2004),Work-Family Conflict İn A Southern European Country: The İnfluence Of Job - Related And Non-Related Factors. Journal of Managerial Psychology, 19(5), 466-489.
• CLARK, S. (2000), Work/Family Border Theory: A New Theory of Work/Family Balance. Human Relations, 53, 747-770.
• ÇAKIR, Ö. (2008), Türkiye'de Kadının Çalışma Yaşamından Dışlanması. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (31), 25-47.
• ÇARIKÇI, İ., ÇİFTÇİ, M., ve DERYA, S. (2010), İş-Aile Yaşam Çatışması: Türkiye'deki Kadın Yönetciler Üzerine Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2(2), 53-65.
• DEMİRBİLEK, T. (2004), Vardiyalı Çalışmanın Kadının Aile ve Sosyal Yaşamı Üzerine Etkisi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 77-98.
• DURSUN, S. ve İŞTAR, E. (2014), Kadın Çalışanların Yaşamış Oldukları İş Aile Yaşamı Çatışmasının İş ve Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(3), 127-137.
• DUXBURY, L. ve HIGGINS, C. (2001), Work-Life Balance İn The New Millennium: Where Are We? Where Do We Need to Go? Ottawa: Canadian Policy Research Networks.
• ETİLER, N. (2015), Çalışan Kadınlar İle Ev Kadınlarının Sağlık Durumu Üzerine Bir Analiz. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 17, 37-47.
• FRONE, M., RUSSELL, M., ve BARNES, G. (1996), Work–Family Conflict, Gender, And Health-Related Outcomes: A Study Of Employed Parents İn Two Community Samples. Journal of Occupational Health Psychology, 1(1), 57-69.
• FRONE, M., RUSSELL, M., ve COOPER, L. (1992), Prevalence of Work‐Family Conflict: Are Work and Family Boundaries Asymmetrically Permeable? Journal of Organizational Behavior, 13(7), 723-729.
• FRONE, M., RUSSELL, M., ve COOPER, L. (1997), Relation of Work–Family Conflict To Health Outcomes: A Four‐Year Longitudinal Study of Employed Parents. Journal Of Occupational And Organizational Psychology, 70(4), 325-335.
• GERÇEK, M. ve ELMAS Atay, S. (2015), Çalışanların İş-Yaşam Dengesi İle Kariyer Tatmininin, İşten Ayrılma Niyetine Etkisi. KAÜ İİBF Dergisi, 6(11), 67-86.
• GÖNÜLLÜ, M. ve İÇLİ, G. (2001), Çalışma Yaşamında Kadınlar: Aile ve İş İlişkileri. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 81-100.
• GRANDEY, A. ve CROPANZANO, R. (1999), The conservation of resources model applied to work–family conflict and strain. Journal of Vocational Behavior, 54(2), 350-370.
• GREENHAUS, J. ve BEUTELL, N. (1985), Sources of Conflict Between Work and Family Roles. Academv of Management Review, 10(1), 76-88.
• GUEST, D. E. (2002), Perspectives On The Study of Work-Life Balance. Social Science Information, 41(2), 255-279.
• GUTEK, B. ve KOSS, M. (1993), Changed women and changed organizations: Consequences of and coping with sexual harassment. Journal of Vocational Behavior, 42(1), 28-48.
• GUTEK, B., SEARLE, S., ve KLEPA, L. (1991), Rational Versus Gender Role Explanations For Work-Family Conflict. Journal of Applied Psychology, 76(4), 560-568. International Labour Organization (ILO). (2012), Global Employment Trends 2012. Cenevre: International Labour Office.
• KAKICI, H., EMEÇ, H., ve ÜÇDOĞRUK, Ş. (2007), Türkiye'de Çalışan Kadınların Çocuk Bakım Tercihleri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi (5), 20-40.
• KINNUNEN, U. ve MAUNO, S. (1998), Antecedents And Outcomes Of Work-Family Conflict Among Employed Women And Men İn Finland. Human Relations, 51(2), 157-177.
• KORAY, M., DEMİRBİLEK, S., ve DEMİRBİLEK, T. (1999), Gıda İşkolunda Çalışan Kadınların Koşulları ve Geleceği. Ankara: TC Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü.
• KORKMAZ, M., KILIÇ, B., ve YÜCEL, A. (2014), Yaşam Konforu Açısından Ortopedik ve Fiziksel Sağlık Sorunlarının Çalışan İş Kadınları Üzerindeki Etkilerinin Uygulamalı Bir Örneği. Uluslararası Hakemli Ortopedi Travmatoloji ve Spor Hekimliği Dergisi, 1(2), 1-20.
• KÜÇÜK, M. (2015), Çalışma Hayatında Kadınlar ve Karşılaştıkları Sorunla: Bir İşverene Bağlı Olarak Çalışan Emekçi Kadınlara İlişkin Bir Araştırma. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-17.
• LINEHAN, M. ve WALSH, J. (2000), Work–Family Conflict And The Senior Female İnternational Manager. British Journal of Management, 49-58.
• LINGARD, H. ve FRANCIS, V. (2006), Does A Supportive Work Environment Moderate The Relationship Between Work‐Family Conflict And Burnout Among Construction Professionals? Construction Management And Economics, 24(2), 185-196.
• ÖZEN KAPIZ, S. (2002), İş-Aile Yaşamı Dengesi ve Dengeye Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Sınır Teorisi. DEU SBE Dergisi, 4(3), 139-153.
• ÖZTÜRK, N. (2006), Konfeksiyonda Çalışan Kadınların Üst Ekstremite İle İlgili Kas İskelet Sistemi Sorunları . Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• PARASURAMAN, S., GREENHAUS, J., ve GRANROSE, C. (1992), Role Stressors, Social Support, And Well‐being Among Two‐Career Couples. Journal of Organizational Behavior, 13(4), 339-356.
• PICHLER, F. (2009), Determinants of Work-Life Balance: Shortcomings İn The Contemporary Measurement of WLB İn Large-Scale Surveys. Social Indicators Research, 92(3), 449-469.
• SELÇUK, F. Ü. ve E. TUZLUKAYA, Ş. (2013), Çalışma Yaşamı ve Kadın. L. Gültekin, G. Güneş, C. Ertung, & A. Şimşek içinde, Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadın Sorunlarına Toplu Bir Bakış (s. 4-16). Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları.
• TAVAKOLI-FARD, N., MORTAZAVI, S.-A., KUHPAYEHZADEH, J., ve Nojomi, M. (2016), Qualıty of Life Work Ability And Other İmportant İndicators Of Women’s Occupational Health. nternational Journal of Occupational Medicine and Environmental Health , 29(1), 77-84.
• TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK). (t.y.), İşgücü Verileri. Şubat 25, 2017 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu : https://biruni.tuik.gov.tr/isgucuapp/isgucu.zul adresinden alındı
• VOYDANOFF, P. (1988), Work Role Characteristics, Family Structure Demands, And Work/Family Conflict. Journal of Marriage and Family, 50(3), 749-761.
• WILEY, D. L. (1987), He Relationship Between Work/Nonwork Role Conflict And Job-Related Outcomes: Some Unanticipated Findings. Journal of Management, 13(3), 467-472.
• WORLD BANK. (t.y.), Labor force, female (% of total labor force). 1 Nisan 2017 tarihinde World Bank http://data.worldbank.org/indicator/SL.TLF.TOTL.FE.ZS?end=2014&locations=TR-NO-JP-DZ-MX-TN-RU-US&start=2014&view=bar&year_high_desc=false sitesinden alındı.