Türkçe Öğretmenlerinin Konuşma Becerisi Yeterliklerine İlişkin Bir Durum Çalışması

Year 2019, Volume: 8 Issue: 3, 670 - 691, 23.09.2019

Ömer Kaya B. Ümit Bozkurt

Abstract

Türkçe
öğretmenlerinin konuşma becerisi yeterliklerini ele alan bu araştırma, durum
çalışması olarak tasarlanmış ve süreçte iki tür veri toplanmıştır. İlki, Türkçe
öğretmenlerinin belirlenen konuşma metinlerini sesletmeleriyle elde edilen
söyleyiş özelliklerine ilişkin veri; ikincisiyse Türkçe öğretmenlerinin kendi
konuşma becerisi yeterliklerine ilişkin değerlendirmelerini içeren yarı
yapılandırılmış görüşmeler yoluyla elde edilen veridir. Araştırmanın
katılımcıları, Sakarya Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı okullarda görev yapan
2’si erkek, 18’i kadın toplam 20 Türkçe öğretmenidir. Öğretmenler, araştırmaya
gönüllü olarak katılmışlardır ve farklı deneyim yıllarına sahiptirler. Metin
sesletme verileri, söyleyiş becerisi (soluk denetimi, boğumlama, ses şiddeti, bürün
özellikleri, ölçünlülük, konuşma hızı, canlılık) açısından değerlendirilmiştir.
Yarı yapılandırılmış görüşmelerde ise Türkçe öğretmenlerinin konuşma yeterliği
ve derslerdeki konuşmaları, kendi değerlendirmeleriyle ele alınmıştır. Bu
görüşmelerden elde edilen veriler, içerik çözümleme türlerinden tematik
çözümleme kullanılarak çözümlenmiştir. Sonuç olarak metin sesletme verilerine
dayalı bulgulardan yola çıkarak katılımcı Türkçe öğretmenlerinin söyleyiş
becerisi açısından (en az 1 en çok 4 puan alınan bir derecelenmede 2,1 puan
ile) “geliştirilmeli” düzeyinde oldukları görülmüştür. Katılımcıların kendi
konuşma becerisi yeterliklerini değerlendirmeleri sonucunda elde edilen
bulgulara göre ise Türkçe öğretmenlerinin çoğunun kendini yeterli bulmadığı ve bu
yetersizliği lisans eğitimi sırasında aldıkları konuşma eğitimi derslerinin
yararlı olmamasına bağladıkları; kendi konuşma hızlarını ortalama olarak
tanımladıkları; kimi katılımcıların derslerindeki konuşmalarında soluk
denetimlerini sorunsuz sağlayamadığı; çoğunun ses sağlığını koruma konusunda
çok az bilgiye sahip olduğu ve kimi öğretmenlerinin farenjit sorunu yaşadığı
sonuçlarına ulaşılmıştır.

Keywords

Konuşma becerisi yeterliği, Türkçe öğretmeni

A Case Study on the Speaking Skills Competencies of Turkish Language Teachers

Abstract

This study aims to reveal the situation concerning speaking
skills competencies of Turkish language teachers. The study was designed as a
case study and two types of data collection were employed in the study. The
first group of data collected consisted of speaking data acquired from the
verbalization of the designated texts by the Turkish language teachers;
whereas, the second group of data contained the semi-structured interview data
about the teachers' self-evaluation of their own speaking skills competencies.
The participants were 20 Turkish language teachers (2 male and 18 female)
working at the schools subordinated to the Provincial National Education
Directorate in Sakarya. The participants voluntarily participated in the study
and had different years of teaching experience. The text pronunciation data
were assessed by the field experts. In the semi-structured interviews, on the
other hand, the views of Turkish language teachers regarding their speaking
competencies and their conversations in the classroom were elicited. The data
obtained from these interviews were analyzed by two researchers using thematic
analysis, which is one of the methods of content analysis. Based on the
findings of the text pronunciation data, it was found that the articulation
skills levels of the participating Turkish language teachers were open to
improvement with 2.1 points in a rating where minimum and maximum scores are 1
and 4 points, respectively. The findings on the self-evaluation of speaking
skills revealed that most of the Turkish language teachers did not find their
own speaking skills as sufficient and attributed this inadequacy to the poorly
designed speaking training lessons in their undergraduate education. They rated
their speaking rates as average. Some participants faced problems in
controlling their breathing while speaking in the classroom. Many participants
had little knowledge on how to protect one's vocal health and suffered from
pharyngitis-related problems

Keywords

Konuşma Becerisi Yeterliği, Türkçe Öğretmeni, Söyleyiş, Boğumlama, Ses Eğitimi

References

• Akın, E. (2016). Türkçe öğretmen adaylarının konuşma öz yeterliliklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Siirt Üniversitesi örneği). Route Educational and Social Science Journal, 3(1), 75-90.
• Akkaya, A. (2012). Öğretmen adaylarının konuşma sorunlarına ilişkin görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 405-420.
• Alves, L.A., Robazzi, M.L.C.C., Marziale, M.H.P., Felippe A.C.N., & Romano, C.C. (2009). Health disorders and teachers’ voices: A workers’ health issue, Rev Latino-am Enfermagem, 17 (4), 566-572.
• Arslan, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin topluluk karşısında konuşma ile ilgili çeşitli görüşleri. Turkish Studies, 7(3), 221-231.
• Başaran, M. ve Erdem, İ. (2009). Öğretmen adaylarının güzel konuşma becerisi ile ilgili görüşleri üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 743-754.
• Bele, V. I. (2008). The teacher's voice: Vocal training in teacher education. Scandinavian Journal of Educational Research, 52(1), 41-57.
• Bele, I., Laukkanen, A. M., & Sipil, L. (2010). Effects of a three-week vocal exercise program using the Finnish kuukka exercises on the speaking voice of Norwegian broadcast journalism students. Logopedics Phoniatrics Vocology, 35, 150–165.
• Bozkurt, B. Ü., Erim, A. ve Çelik-Demiray, P. (2018). The effects of individual voice training on preservice Turkish language teachers’ speaking performance. Educational Sciences: Theory & Practice, 18, 151–171.
• Bozkurt, B. Ü. ve Arıca-Akkök, E. (2019). Anadili Türkçe olan konuşucular için konuşma becerisi derecelendirme ölçeğinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 18 (1), 416-436.
• Chen, S.H., Chiang, S.C., Chung, Y.M. Hsiao, L.C., & Hsiao, T.Y. (2010). Risk and effects of voice problems for teachers. Journal of Voice, 24 (2), 183-192.
• da Costa, V., Prada, E., Roberts, A. & Cohen, S. (2012). Voice disorders in primary school teachers. Journal of Voice, 26 (1), 69-76.
• Çakır, H. ve Aydın, İ. S. (2015) Öğretmen adaylarının sözlü anlatım öz yeterlik inançlarının değerlendirilmesi. International Journal of Languages’ Education and Teaching (UDES 2015), 1333-1348.
• Er, O. ve Demir, Ö. (2013) Konuşma becerisinin Türkçe öğretmenleri tarafından kullanılabilirliğine ilişkin Türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies, 8(1), 1417-1436.
• Ergenç, İ. (2002). Konuşma dili ve Türkçenin söyleyiş sözlüğü. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Eyilikeder, S. (2009). Öğretmen ve öğretmen adaylarının seslerinin yasam kaliteleri üzerindeki etkilerinin kendileri tarafından değerlendirilmelerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Gürhan, D. (2013). Ses eğitimi çalışmalarının politikacıların konuşma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Houtte, E.V., Claeys, S., Wuyts, F., & Lierde, K.V. (2010). The impact of voice disorders among teacher: Vocal complaints, treatment-seeking behavior, knowledge of vocal care, and voice-related absenteeism. Journal of Voice, 25(5), 570-575.
• İşcan, A.ve Karagöz, B. (2016). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi (Gaziosmanpaşa üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17/ 3, 193-206.
• Katrancı, M. (2014). Öğretmen adaylarının konuşma becerisine yönelik öz yeterlik algıları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 174-195.
• Lüle-Mert, E. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma kaygılarına ilişkin bir inceleme. Journal of International Social Research, 8(37), 784-789.
• Mattiske, J.A., Oates, J.M., & Greenwood, K.M. (1998). Vocal problems among teachers: A review of prevalence, causes, prevention, and treatment. Journal of Voice, 12(4), 489-499.
• Oğuz, A. (2009). Öğretmen adaylarının sözlü ve yazılı anlatım becerilerine ilişkin öz yeterlik algıları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 18-42.
• Oğuz, A. (2015). Öğretmen adaylarının sözlü anlatım öz yeterlik inançlarının incelenmesi. Turkish Studies, 10(7), 1-16.
• Özden, M. (2018). Türkçe eğitimi lisans öğrencilerinin konuşma becerisi öz yeterlikleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(3), 1917-1930.
• Roy, N., Gray, S.D., Simon, M., Dove, H., Corbin-Lewis, K., & Stemple, J. C. (2001). An evaluation of the effects of two treatment approaches for teachers with voice disorders a prospective randomized clinical trial. Journal of Speech Language and Hearing Research, 44, 286-296.
• Stemple, J. C., Lee, L., D’Amico, B., & Pickup, B. (1994). Efficacy of vocal function exercises as a method of improving voice production. Journal of Voice, 8(3), 271–278.
• Temiz, E. (2013). Speech anxiety of music and Turkish language teacher candidates. Journal of Educational and Instructional Studies in The World, 3(2), 101-105.
• Timmermans, B., Coveliers, Y., Meeus, W., Vandenabeele, F., Van Looy, L., & Wuyts, F. (2011). The effect of a short voice training program in future teachers. Journal of Voice, 25(4), 191–198.
• Timmermans, B., Coveliers, Y., Wuyts, F. L., & Van Looy, L. (2012). Voice training in teacher education: The effect of adding an individualized microteaching session of 30 minutes to the regular 6-hour voice training program. Journal of Voice, 26(5), 669e1–e9.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 6(4), 543-559.
• Ürün-Karahan, B. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının dinleme ve konuşma kaygılarının dinleme öz yeterlikleri ile ilişkisinin incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 10(3), 72-82.