Öğretim Programlarında Yer Alan Yeterliliklere İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi

Year 2019, Volume: 8 Issue: 3, 771 - 790, 23.09.2019

Faysal Özdaş

Abstract

Bu araştırmanın amacı,  ortaöğretim öğretim programlarında yer alan
“ana dilde iletişim, öğrenmeyi öğrenme, sosyal yeterlilikler, inisiyatif alma
ve girişimcilik, kültürel farkındalık ve ifade” yeterliliklerin kazandırılma
düzeyini öğretmen
görüşlerine göre belirlemektir. Araştırmada, nicel ve nitel araştırma
yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verileri, öğretim programlarında
yer alan yeterlilikler ölçek haline getirilerek Mardin İli Artuklu İlçe
merkezinde ortaöğretim kurumlarında görev yapan 216 öğretmenden toplanmıştır.
Araştırmanın nitel verileri ise, aynı çalışma grubu kapsamında 50 öğretmenden
görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Yeterliliklerin kazandırılma
düzeyi, cinsiyet değişkenine göre ortalamaların benzerlik gösterdiği ve “ara sıra” düzeyinde
gerçekleştiği tespit edilmiştir. Cinsiyet ve branş değişkenine göre öğretmen
görüşleri arasında anlamlı fark tespit edilmemiştir. Mesleki kıdeme göre,
öğrenmeyi öğrenme ile sosyal yeterlik alt boyutları arasında anlamlı fark
tespit edilmiştir. Araştırmada öğretmenler yeterlilikleri kazandırmak için öğrenci merkezli yaklaşım
kullandıklarını, teknolojiden yararlandıklarını, sözlü anlatım etkinlikleri
yaptıklarını, görsel ve işitsel materyallerden yararlandıklarını ve grupla
çalışma yaptıklarını belirtilmişlerdir. Öğretmenler, bu yeterlilikleri
kazandırma sürecinde öğrenciden
kaynaklı, eğitim sisteminden kaynaklı, öğretmenden kaynaklı ve aile ile sosyal
çevreden kaynaklı sorunlarla karşılaştıklarını ifade etmişlerdir. 

Keywords

Öğretim programı, yeterlilikler, öğretim programı yeterlilikleri, öğrenmeyi öğrenme, öğretmen görüşleri

References

• Akpınar, B. (2013). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Data YayınlarıAkyürek, Ç. ve Şahin Ç. (2013). İlkokul öğretmenlerinin girişimcilik becerisine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. EKEV Akademi Dergisi, 17(57), 51-68.Bacanak, A. (2013). Fen ve teknoloji dersinin öğrencilerde girişimcilik becerisinin gelişimine etkisi üzerine öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler, 13(1), 609-629.Balcı, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma (7. baskı). Ankara: Pegem Akademi.Bıkmaz, H.F. (2006), Yeni ilköğretim programları ve öğretmenler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(1), 97-116.Bıyıklı, C. Veznedaroğlu, L. Öztepe, B. & Onur A. (2008). Yapılandırmacılığı nasıl uygulamalıyız? Ankara: ODTU Yayıncılık. Bohlinger, S. (2007). Competences as the core element of the european qualifications framework. European Journal of Vocational Training, 42/43(1), 96-112. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.Calp, M. (2010). Özel eğitim alanı olarak türkçe öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.Christensen, L.B., Johnson, R.B. & Turner, L.A., (2015). Research methods, design, and analysis. Boston: Pearson Education Limited.Creswell, J. W. (2012). Educational research: planning, conducting and evaluating quantative and qualitative research. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education, Inc.Çelikkaya, T., ve Kuş, Z. (2009). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kullandıkları yöntem ve teknikler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 741-758.Çelikten, M., Sanal, M. & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.Demirel, Ö. (2015). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.Diker Coşkun, Y. (2017). Öğretim programları arka plan raporu. Eğitim Reformu Girişimi: İstanbul.Doğanay A. (Ed.) (2012). Öğretim ilke ve yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık: Ankara.European qualifications framework (2018). http://www.cedefop.europa.eu/en/themes/understanding-qualifications erişim tarihi 06.09.2018George, M (2010). Ethics and motivation in remedial mathematics education. Community College Review, 38(1),82-92. Gömleksiz, M. N. ve Kan, A. Ü. (2009). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve girişimcilik becerilerini kazandırmadaki etkililiğinin belirlenmesi (Diyarbakır ili örneği). Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 1, 39-49.Kayış, A. (2009). Güvenilirlik analizi. Ş. Kalaycı (Ed.), SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (ss. 404-419). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.MEB. (2018a). Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Öğretim Programı, 2018. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=353MEB. (2018b). Felsefe Dersi Öğretim Programı, 2018. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=338MEB. (2018c). Türkçe Dersi Öğretim Programı, 2018. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=332Özabacı, N. & Acat, M.B. (2005). Öğretmen adaylarının kendi özellikleriyle ideal öğretmen özelliklerine dönük algılarının karşılaştırılması. Kuramdan Uygulamaya Eğitim Yönetimi, 11(42), 195-209.Özdaş, F. (2018). Evaluation of pre-service teachers' perceptions for teaching practice course. Educational Policy Analysis and Strategic Research, 13(2), 87-103.Özden, Y. (2005). Öğrenme ve öğretme. Pegem Akademi Yayınları: Ankara.Özden, Y. (2013). Eğitimde yeni değerler eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.Özyılmaz, Ö. (2013). Türk milli eğitim sisteminin sorunları ve çözüm arayışları. Ankara: Pegem AkademiPatton, M. Q. (2002). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury Park, CA: Sage.Saracaloğlu A.S. & Küçükoğlu A. (2015). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.Selanik Ay, T. & Acar Ş. (2106). Sınıf öğretmenlerinin girişimcilik becerisi kazandırmaya yönelik görüşleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(58), 960-976. Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22, 63–75.Sümbül, M. (1996). Öğretmen niteliği ve öğretimdeki rolleri, Eğitim Yönetimi, 2(4), 597-607.Şahin, A. (20111). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239-259.Şişman, M. (2011). Eğitimde mükemmellik arayışı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.Turgut, M. F. & Baykul, Y. (2013). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem akademi Akademi.Yaşar, Ş. (2011). Etkili ve anlamlı öğrenme için yol haritası oluşturma: Öğretimi planlama, Cemil Öztürk (Editör). Sosyal Bilgiler Öğretimi Demokratik vatandaş Eğitimi. Ankara, Pegem Akademi. 405–430.Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.Yıldırım, M. C. & Dönmez B. (2008).Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı uygulamalarının sınıf yönetimine etkileri üzerine bir çalışma, İlköğretim Online, 7, 3, 664-679.Yılmaz, K., ve Tepebaş, F. (2011). İlköğretim düzeyinde sosyal bilgiler eğitiminde karşılaşılan sorunlar: mesleğine yeni başlayan sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, (1), 157-177.Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks.