Kadına Yönelik Psikolojik Şiddet Bağlamında Borgen Dizisinin Değerlendirilmesi

Year 2022, Issue: 24, 13 - 19, 21.12.2022

Susin Gören Kekeç

Abstract

Kadına yönelik şiddet evrensel bir sorun olduğu kadar gündelik hayatın olağan bir parçası olmaya başlamıştır. Bu sorunu olağanlaştıran unsurlardan birinin de medya olduğu düşünülmektedir. İşte, 2010 yılında önce televizyon ekranlarında sonrasında da çeşitli dijital platformlarda yayınlanan Danimarka’nın ilk kadın başbakanının siyasi kariyerinde yaşadıklarını konu edinen politik drama türü bir yapım olan Borgen adlı dizide de bu durum değişmemiştir. Nitekim dizinin bir bölümünde, beklenmedik bir şekilde kendini bir anda Danimarka’nın ilk kadın başbakanı olarak bulan Birgitte Nyborg’a özellikle kariyeri ve anneliği noktasında toplumsal cinsiyetçi kodlarla psikolojik şiddet uygulandığı görülmektedir. Cinsiyet yasa tasarısını konu edinen bölümde de yine cinsiyetçi söylemler aracılığıyla kadın karakterlerin ötekileştirildiği ve bu karakterlerin de ciddi psikolojik şiddete maruz kaldığı görülmüştür. Bu çerçevede araştırmaya dahil edilen bölümler, nitel veri analiz türlerinden betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmaya cinsiyet eşitsizliği ve bunun bir sonucu olarak kadına yönelik şiddetin evrensel bir sorun olduğu gerçeğini ortaya koyması açısından önem atfedilmektedir. Çalışma kapsamında incelenen bu bölümlerden hareketle, bu araştırmanın sonunda cinsiyetçi söylemler aracılığıyla kadına yönelik psikolojik şiddetin medya aracılığıyla yeniden üretildiği ve bu durumun olağanlaştırılarak izleyiciye aktarıldığı sonucuna varılmıştır.

Keywords

Cinsiyetçi söylem, annelik, cinsiyet eşitsizliği, Borgen dizisi, kadına yönelik psikolojik şiddet, medya

References

• Akgül, Ç. (2011). Militarizmin cinsiyetçi suretleri, devlet, ordu ve toplumsal cinsiyet. Dipnot Yayınevi.
• Alankuş, S. (2009). Medyada kadın/beden temsil (siyaset)i. Politika Dergisi. http://www.politikadergisi.com/sites/default/files/kutuphane/medyada_kadin_be den_temsil_siyaseti.pdf.
• Alkan, A. (2000). “Özel alan-kamusal alan” ayrımının feminist eleştirisi çerçevesinde kentsel mekân. Kültür ve İletişim Dergisi, 3(7), 1–95.
• Atay, T. (2019). Çin işi, Japon işi cinsiyet ve cinsellik üzerine antropolojik değiniler. İletişim Yayınları.
• Badinter, E. (2011). Kadınlık mı annelik mi?. İletişim Yayınları.
• Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi.
• Bolat, N. (2018). Erkek egemen bir dünyada kadının medyada temsiliyeti üzerine bir i̇nceleme: Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz dizisi örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 1676-1701.
• Bora, A. (2011). Toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/129534/mod_resource/content/0/Topl umsal%20cinsiyete%20dayal%C4%B1%20ayr%C4%B1mc%C4%B1l%C4%B1k-Aksu%20Bora.pdf
• Burr, V. (2002). Gender and social psychology. Routhledge.Can, S., & Konur, A. K. (2018). Medya ve kadın. İletişim sosyolojisi. LiteraTürk.
• Çalışır, G., & Kılıçaslan, Ç. E. (2017). Toplumsal cinsiyet bağlamında kadın girişimcilik: Teb Kobi Tv. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 2(1), 124–140.
• Diken, B., & Diken, C. B. L. (2009). Filmlerle sosyoloji. Metis Yayınları.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri yaklaşım, yöntem ve teknikleri. Arı Yayıncılık.
• Fidan, F. (2000). Kapitalizmin gelişme sürecinde kadının çok yönlü konumu (medya örneği). Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 117–133.
• Fıne, C. (2010). Toplumsal cinsiyet yanılsaması K. Tanrıyer (Çev.). Sel Yayıncılık.
• Gezer, T. (2019). Toplumsal cinsiyet bağlamında kadınların annelik deneyimleri üzerine bir saha çalışması. Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 3, 71–90.
• Kaptanoğlu, Y., & Alanur, İ. Ç. (2015). Türkiye’de kadına yönelik aile içi şiddet araştırması. Kadına yönelik şiddet yaygınlığı. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü(s. 81–120). http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11655/23338/KKSA-TRAnaRaporKitap26Mart .pdf?sequence=1&isAllowed=y.
• Mcluhan, M., & Fiore, Q. (2012). Medya mesajı medya mesajıdır. Mcluhan’ın izinde medyayı anlama kılavuzu. Mediacat Yayınları.
• Netflix. (2020). https://www.netflix.com/watch/81252420.
• Netflix. (2020). https://www.netflix.com/watch/81252434.
• Sumbas, A. (2015). Kadının politik temsil meselesi üzerine bir tartışma. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 103–121.
• Şahin, B. (2011). Metodoloji. A., Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Tanrıöver, U. H. (2007). Medyada kadınların temsil biçimleri ve kadın hakları ihlalleri. Kadın odaklı habercilik (s. 149–166) içinde. IPS İletişim Vakfı Yayınları.
• Taşcıoğlu, R., & Kekeç, G. S. (2018). Özgecan Aslan cinayetinin dijital platformlarda yansıması: Ekşi Sözlük üzerine bir inceleme. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 29, 439 –452.
• TDK. (2021). https://sozluk.gov.tr/.
• Tuğrul, Y. (2018). Dindar kadınların annelik algısı: Reçel Blog ve Müslüman Anneler Blogunun karşılaştırmalı analiz. Fe Dergi: Feminist Eleştiri, 10(2), 70–84.
• Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2016). Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı (2016-2020). https://www.aile.gov.tr/uploads/ksgm/uploads/pages/dagitimda-olan-yayinlar/kadina-yonelik-siddetle-mucadele-ulusal-eylem-plani-2016- 2020-icin-tiklayiniz.pdf
• Yalman, A., & Güdekli, İ. A. (2018). Toplumsal cinsiyet ve reklamlar: Vestel reklamlarının göstergebilimsel analizi. Asyadan Avrupa’ya Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 19–30.
• Yılmaz, O. (2016). Türk ve Alman siyaset yaşamında kadın figürü ve politik söylemleri. Politik dilbilim incelemesi, Angela Merkel ve Tansu Çiller örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 109–115.
• Yılmaz, R., & Uluyağcı, C. (2007). Televizyon reklâmlarında çocuğa ilişkin toplumsal cinsiyet rollerinin sunumu. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 6, 141–157