Analysis of Circadian Variability in Physical Education and Sport Students: The Case of Balıkesir University

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 35 - 43, 01.07.2019

Zekine Pündük , Yılmaz Deniz , Fahri Akçakoyun

Öz

Beden Eğitimi ve Spor Öğrencilerinde Sirkadiyen Değişkenliğin İncelenmesi: Balıkesir Üniversitesi Örneği

Öz

Amaç: Sirkadiyen ritimler
karanlık, ısı ve ışık gibi çevresel özelliklere bağlı olarak organizmada
görülen fiziksel, mental ve davranışsal değişikliklerdir. Sirkadiyen ritimler  endojen ve eksojen faktörlere bağlı olarak
çalışırlar. Bu çalışma üniversite öğrencilerinde sirkadiyen özelliklerin
değişkenliğini test etmek amacıyla yapıldı.

Yöntem: Çalışmaya, Balıkesir
Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda okuyan 18-25 yaş aralığında,
erkek (n=315) ve kadın (n=185) olmak üzere toplam 500  öğrenci katıldı. Katılımcıların sirkadiyen
özellikleri sübjektif olarak,  Horne ve Östberg’in
İnsan sirkadiyen ritminde sabahçıl ve akşamcıl tipleri belirleyen ölçeğin
Türkçe versiyonu kullanılarak değerlendirildi. Ölçek bir ay arayla iki kez
uygulandı. Katılımcıların kronotipleri, 
1. ve 2. Uygulamada verdikleri yanıtların frekans dağılımları
karşılaştırıldı ve güvenirliği test edildi. 

Bulgular: Ölçeğin güvenirlik
analizinde 1. Uygulamada Cronbach alfa değeri 0.697 iken, 2. Uygulamada
0.683’lik bir değere sahipti ve iyi düzeyde anlamlılık ifade etmekteydi.
Kronotip dağılımları karşılaştırıldığında, 1. Uygulamaya göre sabahçıl
özelliklerde %43 azalma, ara tip özelliklerinde %7 artış, akşamcıl özelliklerde
%18 artışa yönelik değişim  olduğu tespit
edildi. Katılımcılar yaş, cinsiyet, beden kütle indeksi (BKI) değerlerine göre
her iki uygulamada kronotip açısından anlamlı farklılık göstermemekteydi.
Öğrencilerin ölçek sorularına verdikleri yanıtların frekans dağılımları
incelendiğinde, S1, S4, S5, S7, S13, S17 ve S18 de 1. ve 2. uygulamada anlamlı
düzeyde farklılık olduğu tespit edildi (sırasıyla p= 0.001, p=0.03, p=0.002,
p=0.03, p=0.001 ve p=0.001). Anket yanıtlarına göre ise öğrencilerin
çoğunluğunun (%54.8) akşam saaterinde fiziksel aktivite yaptıklarını belirtirken,
fiziksel aktivitenin en verimli saat aralığının ise sabah (%56) olduğunu ifade
etmişlerdir.

Sonuç: Sonuç olarak öğrencilerin
sabah saatlerine yönelik verdiği cevaplar, çalışma saatleri konusundaki
tercihleri ve en iyi hissettikleri zaman dilimini bulma konusundaki yanıtları
değişkenlik göstermekteydi.

Anahtar Kelimeler

kronotip

Kaynakça

• Arora T, Taheri S. (2015). Associations among late chronotype, body mass index and dietary behaviors in young adolescents. Int J Obesity, 39(1):39.
• Baehr EK, Revelle W, Eastman CI. (1993). Individual differences in the phase and amplitude of the human circadian Downloaded by. Balikesir University, 2000, 06:48 25 October 2017. temperature rhythm with an emphasis on morningnesseveningness. J Sleep Res. 9:117–27.Bakanlığı Yayınları, 83–86.
• Dagys N, McGlinchey EL, Talbot LS. (2012). Double trouble? The effects of sleep deprivation and chronotype on adolescent affect. J Child Psychol Psychiatry, 53:660–7.
• Fischer D, Lombardi DA, Wellman HM, Roenneberg T. (2017). Chronotypes in the US-Influence of ag and sex. Pllos One, 12 (6): e0178782.Gangwar A, Tiwari S, Rawat A, Verma A, Singh K, Kant S, Garg KR. (2018). Circadian preference, leep quality, and health-impairing lifestyles among undergraduates of medical university. Cereus, 10(6):2856.Horne JA, Östberg O. (1976). A self assessment questionnaire to determine morningnesseveningness in human circadian rhythms. Int J Chronobiol, 4:97-110.Kanerva N, Kronholm E, Partonen T, Ovaskainen ML, Kaartinen NE, Konttinen H, Männistö S. (2012). Tendency toward eveningness is associated with unhealthy dietary habits. Chronobiol Int, 29(7):920-927.
• Kolomeichuk SN, Randler C, Shabalina I. (2016). The influence of chronotype on the academic achievement of children and adolescents: Evidence from Russian Karelia. Biol Rhythm Res, 47:873–83.
• Kunorozva L, Roden LC, Rae DE. (2014). Perception of effort in morningtype cyclists is lower when exercising in the morning. J. Sports Sci, 32, 917–925. doi: 10.1080/02640414.2013.873139.
• Lack L, Bailey M, Lovato N, Wright H. (2009). Chronotype differences in circadian rhythms of temperature, melatonin, and sleepiness as measured in a modified constant routine protocol. Nat Sci Sleep, 1:1–8.
• Martin JS, Hébert M, Ledoux E, Gaudreault M, Laberge L. (2012). Relationship of chronotype to sleep, light exposure, and work-related fatigue in student workers. Chronobiol. Int, 29, 295–304. doi: 10.3109/07420528.2011.653656.
• Martin SK, Eastman CI. (2002). Sleep logs of young adults with self-selected sleep times predict the dim light melatonin onset. Chronobiol Int, 19:695–707.
• Maukonen M, Kanerva N, Partonen T, Kronholm E, Konttinen H, Wennman H, Männistö S. ( 2016).The associations between chronotype, a healthy diet and obesity. Chronobiol Int, 33(8), 972-981.Merikanto I, Kronholm E, Peltonen M, Laatikainen T, Vartiainen E, Partonen T.( 2015). Circadian preference links to depression in general adult population. J Affect Disord, 188: 143±148. https://doi.org/10. 1016/j.jad.2015.08.061 PMID: 26363264.
• Montaruli A, Galasso L, Carandente F, Vitale JA, Roveda E, Caumo A. (2017). If the Morning-Evening Questionnaire (MEQ) is able to predict the actigraphy-based acrophase, how does its reduced, five-item version (rMEQ) perform? Chronobiol. Int, 34, 443–444. doi: 10.1080/07420528.2017.1306708.
• Mota MC, Waterhouse J, De-Souza DA, Rossato LT, Silva CM, Araújo MBJ, Crispim CA. (2016). Association between chronotype, food intake and physical activity in medical residents. Chronobiol Int, , 33(6):730-739.
• Muro A, Gomà-i-Freixanet M, Adan A. (2009). Morningness–eveningness, sex, and the alternative five factor model of personality. Chronobiol. Int, 26,1235–1248. doi: 10.3109/07420528.2014.968282.
• Natale V, Lorenzetti R. (1997). Influences of morningnesseveningness and time of day on narrative comprehension. Pers Individ Dif, 23:685–90.
• Paine SJ. (2006). The Epidemiology of Morningness/Eveningness: Influence of Age, Gender, Ethnicity, and Socioeconomic Factors in Adults (30±49 Years). J Biol Rhythms. 21: 68±76. https://doi.org/10. 1177/0748730405283154 PMID: 16461986.
• Ponzi D, Wilson MC, Maestripieri D. (2014). Eveningness is associated with higher risk-taking, independent of sex and personality. Psychol Rep, 115:932–47.
• Rahafar A, Maghsudloo M, Farhangnia S, Vollmer C, Randler C. (2016).The role of chronotype, gender, test anxiety, and conscientiousness in academic achievement of high school students. Chrobiol Int, 33(1):1–9.
• Randler C. (2008). Morningness–eveningness, sleep–wake variables and big five personality factors. Pers. Indivd. Differ, 45, 191–196.
• Roemer HC, Griefahn B, Kuenemund C. (2003). The reliability of melatonin synthesis as an indicator of the individual circadian phase position. Mil Med, 168:674–8.
• Roenneberg T, Kuehnle T, Pramstaller PP, Ricken J, Havel M, Guth A. (2004). A marker for the end of adolescence. Curr Biol, 14.
• Roenneberg T.( 2015). Having Trouble Typing? What on Earth Is Chronotype? J Biol Rhythms. 0748730415603835.
• Rossi A, Formenti D, Vitale JA, Calogiuri G, Weydahl A. (2015). The effect of chronotype on psychophysiological responses during aerobic selfpaced exercises. Percept. Mot. Skills, 121, 840–855. doi: 10.2466/27.29.PMS. 121c28x1.
• Smith CS, Folkard S, Schmieder RA. (2002). Investigation of morning-evening orientation in six countries using the preference scale. Pers Individ Dif, 32:949–68.Tonetti L, Fabbri M, Natale V. (2008). Sex difference in sleep-time preference and sleep need: a cross-sectional survey among Italian pre-adolescents, adolescents, and adults. Chronobiol Int., 25: 745±759. https://doi.org/10.1080/07420520802394191 PMID: 18780201.Valladares M, Tagle-Ramirez R, Munoz MA, Obregon AM.( 2018). Individual ifferences in chronotypes associated with academic performance among Chilean University students. Chronobiology International, 35:4, 578-583.Vitale JA, Calogiuri G, Weydahl A. (2013). Influence of chronotype on responses to a standardized, self-paced walking task in the morning vs afternoon: a pilot study. Percept. Mot. Skills, 116, 1020–1028.
• Wolfson AR, Carskadon MA. (2003). Understanding adolescents’ sleep patterns and school performance: A critical appraisal. Sleep Med Rev, 7:491–506.