Günümüzde yaşanan birçok afetin ve salgının temelinde çevre sorunları yatmaktadır. Son bir yılı aşkın süredir dünya gündemini meşgul eden ve esasında çevresel bozulmanın bir yansıması olan Covid-19 salgını bunun basit bir tezahürü. Dünya pürdikkat salgına kenetlenmiş ve salgınla çetin bir mücadele halindeyken bir taraftan da varlığını her zaman hissettiren küresel iklim krizi
ile karşı karşıyadır. Evet, günümüzde yaşanan çevresel sorunların başında hiç kuşkusuz iklim krizi gelmektedir.
İklim değişikliği konusunda en kapsamlı ve güncel bilimsel çalışmaları bir araya getiren Hükümetlerarası İklim Değişikliği Panelinin (IPCC) Altıncı Değerlendirme Raporunun (AR6) ilki olan İklim Değişikliğinin Fiziksel Temelleri konulu Raporunda; iklim değişikliğine bağlı risklerin beklenenden daha önce ve daha tehlikeli olacağı belirtilmiştir. Raporda, dünyamızın sanayi öncesi döneme kıyasla 1,20C daha sıcak olduğu, iklim değişikliği etkilerinin sıcaklık artışının 1,50C veya 20C olduğu durumlarda da katlanarak artacağı uyarısı yapılmıştır. Yakın geçmişte dünyamızın karşılaştığı Kaliforniya, Sibirya, Yunanistan ve Türkiye’deki yangınlar; Avrupa, Çin ve Hindistan’daki seller; Sibirya ve Kanada'daki sıcak hava dalgaları gibi yıkıcı ve sarsıcı hadiseler, bilim insanlarınca küresel sıcaklık değerinde oluşan 1,20C artışın sonuçları olarak değerlendirilmektedir. Ancak ikazlar sürerken, sıcakların artmaya devam etmesi, yıkıcı etkilerin de bir o kadar artacağı anlamına gelmektedir.
Yine, Dünya Ekonomik Forumu (WEF) tarafından11 Ocak 2022’de yayınlanan “2022 yılı Küresel Riskler Raporu” da geleceğe dair beklenen en büyük 10 riskin ilk üç sırasını çevre ve iklim odaklı riskler oluşturmaktadır. Dolayısı ile yüzyılın sonunda küresel sıcaklık artışının +1,50C ile sınırlı tutulması için karbon nötr bir geleceğin kaçınılmaz olduğu görülmektedir. Bu çalışma küresel iklim değişikliğinin ortaya çıkışı ve gelişimini, uluslararası mücadele süreçlerinin boyutlarını ve bu kriz karşısında Türkiye’nin konumunu ortaya koymakta, bir çözüm olarak yeşil dönüşüm modelini sunmaktadır.
Amerikan Fizik Enstitüsü, (2021). Discovery of Global Warming. Erişim tarihi: 03.01.2022. Erişim adresi: https://history.aip.org/climate/simple.htm#L_M085
ÇŞB, (2022). Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı faaliyetleri, Erişim tarihi: 16.01.2022. Erişim adresi: https://csb.gov.tr/bakanlik-faaliyetleri
Damon Matthews, H., Tokarska, K.B., Rogelj, J. vd. (2021). “An integrated approach to quantifying uncertainties in the remaining carbon budget”. Commun Earth Environ 2, 7. https://doi.org/10.1038/s43247-020-00064-9
Eckstein, D., Künzel, V. Ve Schafer, L., (2021). Küresel İklim Riski Endeksi 2021 Raporu, Erişim tarihi: 21.01.2022. Erişim adresi: https://www.germanwatch.org/sites/default/files/Global%20Climate%20Risk%20Index%202021_2.pdf
EPA, (t.y.) Global Warming Potential of GHG. Erişim tarihi: 10.01.2022. Erişim adresi: https://www.epa.gov/ghgemissions/understanding-global-warming-potentials
EU, (2019) Directive on Single Use Plastics, Erişim tarihi: 21.01.2022. Erişim adresi: https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2019/904/oj
Fahey, D.W., S.J. Doherty, K.A. Hibbard, A. Romanou, and ve P.C. Taylor, (2017).: Physical drivers of climate change. In: Climate Science Special Report: Fourth National Climate Assessment, Volume I [Wuebbles, D.J., D.W. Fahey, K.A. Hibbard, D.J. Dokken, B.C. Stewart, and T.K. Maycock (eds.)]. U.S. Global Change Research Program, Washington, DC, USA, pp. 73-113, doi:10.7930/J0513WCR.
Global Carbon Project (2021). Global CO2 Emissions. Erişim tarihi: 13.01.2022. Erişim adresi:,https://www.globalcarbonproject.org/global/images/carbonbudget/Infographic_Emissions2021.pdf
Elhacham, E., Ben-Uri, L., Grozovski, J. vd. (2020) Global human-made mass exceeds all living biomass. Nature 588, 442–444 . https://doi.org/10.1038/s41586-020-3010-5
GML, (2021). Annual Mean Global Carbon Dioxide Growth Rates, NOAA, Erişim tarihi: 10.01.2022. Erişim adresi: https://gml.noaa.gov/ccgg/trends/gl_gr.html
IEA, (2021). World Energy Outlook 2021, Erişim tarihi: 12.01.2022. Erişim adresi: https://www.iea.org/reports/orld-energy-outlook-2021
NASA (2020). Erişim tarihi: 03.02.2022. Erişim adresi, https://climate.nasa.gov/news/2948/milankovitch-orbital-cycles-and-their-role-in-earths-climate/
Nordhaus, W. (2015). “Climate clubs: Overcoming free-riding in international climate policy”. American Economic Review, 105(4), 1339-70.
Sweetlove, L. Sweetlove, L. (2011) “Number of species on Earth tagged at 8.7 million”. Nature. https://doi.org/10.1038/news.2011.498
OECD, (2020). “Environment at a Glance: Climate change”, Environment at a Glance: Indicators. Erişim tarihi: 09.01.2022. Erişim adresi: https://www.oecd.org/environment/environment-at-a-glance/Climate-Change-Archive-February-2020.pdf
Ritchie, H. ve Roser, M., (2020a) CO2 and Greenhouse Gas Emissions. Erişim tarihi: 13.01.2022. Erişim adresi: https://ourworldindata.org/co2-and-other-greenhousegas-emissions
Ritchie, H. ve Roser, M., (2020b) Global CO2 Emissions, Erişim tarihi: 13.01.2022. Erişim adresi: https://ourworldindata.org/co2-emissions#global-co2-emissionsfrom-fossil-fuels-and-land-use-change
Ritchie, H. ve Roser, M., (2020c). Turkey: CO2 Country Profile. Erişim tarihi: 13.01.2022. Erişim adresi: https://ourworldindata.org/co2/country/turkey#cumulative-howmuch-co2-has-it-produced-to-date
TEİAŞ, (2021). Santral Kurulu Güç Raporları, TEİAŞ, Aralık 2021, Erişim tarihi: 12.01.2022. Erişim adresi: https://www.teias.gov.tr/tr-TR/kurulu-guc-raporlari
UN, (1985). Ozon Tabakasının Korunmasına İlişkin Viyana Sözleşmesi. Erişim tarihi: 11.01.2022. Erişim adresi: , https://treaties.un.org/pages/ViewDetails. aspx?src=IND&mtdsg_no=XXVII-2&chapter=27&clang=_en
UN, (1987). Ozon Tabakasını İncelten Maddelere İlişkin Montreal Protokolü, Erişim tarihi: 11.01.2022. Erişim adresi: https://treaties.un.org/pages/ViewDetails. aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XXVII-2-a&chapter=27&clang=_en