İBN CÂMİ‘ (ö. 808) KUREYŞLİ MEŞHUR MUĞANNÎ VE BESTEKÂR

Year 2005, Volume: 9 Issue: 1, 161 - 174, 15.06.2005

AHMET HAKKI Turabi

Abstract

Miladi IX. yüzyıl, İslam medeniyetinde mûsikînin bir ilim dalı olarak
teşekkül ettiği, icra anlamında bir çok değerli mûsikîşinâsın yetiştiği ve
zengin bir repertuarın ortaya çıktığı bir dönemdir. Makalemize konu olan
muğannî1
İbn Câmi‘ ise hiç şüphesiz bu yüzyılın en renkli mûsikî
simalarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir Kureyşli olarak soyunun
asâleti, fakih (İslam hukukçusu) oluşu, farklı giyimi ve duruşu, içkiye
düşkünlüğü, köpek eğitimi ve ticaretiyle uğraşısı gibi birbirinden oldukça  farklı ve tezat olan işlerle iştigal etmesi, onu farklı bir kişilik haline getirmiştir.
Bununla beraber İbn Câmi‘, dönemin en güçlü birkaç bestekârından biridir.
Aynı zamanda dinleyenleri hayrette bırakacak kadar güçlü, tatlı ve yanık bir
sese sahiptir. Besteleriyle “romantik ekol”ün kuruculuğunu yapmış ve
öğrencileri bu ekolü devam ettirmişlerdir. Bu meyanda onun hayatı, “klâsik
ekol”ün savunucusu İbrahim el-Mevsılî (ö. 804) ile tatlı bir rekabet içerisinde
geçmiştir. İbn Câmi‘nin biyografisi ve mûsikîsini konu alan makalemizde,
onun etrafında gelişen olayları da aktararak dönemin mûsikî yapısıyla ilgili
bilgiler vermeyi amaçladık.

Keywords

İbn Câmi‘, İbrahim el-Mevsılî, Kureyş.

IBN JAMEE‘ (d. 803 AD): A FAMOUS COMPOSER AND SINGER OF QURAISH

Abstract

Islamic Music emerged in the ninth century AD as an independent scientific discipline and it rapidly found successful performers with a rich repertoire. Ibn Jamee whom this paper examines was certainly one of the eminent figures of Islamic music of the time. He was, however, an interesting figure in that he was, on the one hand, from a noble tribe of Quraish and a jurist of Islamic law, but on the other hand he was and addict of alcohol and he dressed himself in a strange way. He was, however, one of the prominent and well-known composers of his time. He was also a perfect singer with a very clear voice. He was the founder of romanticist school in Islamic music and his followers kept this school alive. He was then in great competition with Ibrahim al-Mawsili who was a staunch defender of the classical school. This paper, along with Ibn Jamee’s biography and music, discovers the structure of music of the time. 

Keywords

Ibn Jamee, Ibrahim al-Mawsili, Quraish