Osmaniye düziçi’nde Dünden Bugüne Yaylacılık Ve Varsak Türkmenlerinin Yayla Göçü

Year 2011, Volume: 20 Issue: 1, 267 - 286, 01.03.2011

Yrd.doç.dr.refiye Şenesen

Abstract

Düziçi district is one of the oldest routes of the nomads from Osmaniye province It is located on the hillside of Mount Düldül and known for rich flora and freshwater springs Varsak Turkmens who were settled in the region continues seasonal migration to the highlands and keeps nomadic living traditions In the study the nomadic and highland life and customs of Varsak Turkmens as well as general nomadic culture of the district are determined and assessed Key Words: Osmaniye Düziçi nomad Varsak highland migration

Keywords

-

Osmaniye düziçi’nde Dünden Bugüne Yaylacılık Ve Varsak Türkmenlerinin Yayla Göçü

Abstract

Osmaniye civarındaki Yörüklerin eski güzergâhlarından birisi de Düziçi ilçesidir Düziçi Düldül Dağı eteklerine kurulmuş bitki örtüsünün ve sularının zenginliği ile dikkati çeken bir ilçedir Yörede iskân edilen Varsak Türkmenleri bugün de yayla göçünü yapmakta ve yaylacılık geleneklerini yaşatmaktadır Araştırmada Osmaniye ili Düziçi ilçesindeki yaylacılık ve yayla gelenekleri ile ilçede yerleşik durumda bulunan Varsak Türkmenlerinin yayla göçü ve yayla gelenekleri tespit edilerek değerlendirilecektir Anahtar Sözcükler: Osmaniye Düziçi konar göçer Varsak yayla göçü

Keywords

Osmaniye, Düziçi, konar-göçer, Varsak, yayla göçü

References

• ANA BRİTANNİCA (1990), C.22, Ana Yayıncılık: İstanbul.
• ARTUN, E. (1996), Çukurova Yörüklerinin Gelenek ve Görenekleri, I. Akdeniz Yöresi
• Türk Toplulukları Sosyo-Kültürel Yapısı (Yörükler) Sempozyumu Bildirileri, 25-26
• Nisan 1994, Antalya, K.B. Yayınları: Ankara, ss. 25-33.
• ______________ (2008), Çukurova Konar-Göçer Türkmenlerinin Halk Kültürlerinde Eski
• Türk İnançlarının İzleri, Halk Kültürü Araştırmaları, Kitabevi Yayınları: İstanbul, ss. 9-43. BABUŞ, F. (2006), Osmanlı’dan Günümüze Etnik-Sosyal Politikalar Çerçevesinde Türkiye’de
• Göç ve İskân Siyaseti ve Uygulamaları, Ozan Yayıncılık: İstanbul. BAKIR, İ. (1991), Toroslar’da Göçebe Mimarisi, Türk Halk Mimarisi Sempozyumu
• Bildirileri 5-7 Mart 1990 Konya, K.B. Yayınları: Ankara, ss. 17-22.
• BİLGİLİ, A. S. (2000), Tarsus Türkmenleri (Varsaklar), Anadolu’da ve Rumeli’de
• Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 9-49. BULDUK, Ü. (2000), Bozdoğan Yörükleri ve Yaylak-Kışlak Sahaları, Anadolu’da ve Rumeli’de Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 71-82.
• ÇELİK, Ş. (2000), XVI. Yüzyılda İçel Yörükleri Hakkında Bazı Değerlendirmeler,
• Anadolu’da ve Rumeli’de Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 101. DÜZİÇİ YILLIĞI (1993), Düziçi Kaymakamlığı Yayınları: Düziçi.
• DOĞAN, C.- DOĞAN, S. (2005), Yörüklerin Sosyal ve Kültürel Hayatı (Antalya Örneği), Kızılelma Yayınları: İstanbul, ss. 1-14.
• DOĞAN, S. (2007), “Tarihsel Gelişim Sürecinde Yörükler”, Anadolu’da Yörükler
• Tarihi ve Sosyolojik İncelemeler, Phoenix Yayınları: Ankara, ss.133-148. EGAWA, H.-ŞAHİN, İ. (2007), Bir Yörük Grubu ve Hayat Tarzı Yağcı Bedir Yörükleri,
• Eren Yayınları: İstanbul. ERDAL, İ. (2007), Anadolu’da Yörükler Tarihi ve Sosyolojik İncelemeler, Phoenix Yayınları: Ankara.
• ERÖZ, M. (1966), Türk Köy Sosyolojisi Meseleleri ve Yörük Türkmen Köyleri,
• Sosyoloji Konferansları 6. Kitap, S. 119-154, İstanbul. ___________ (1996), Milli Kültürümüz ve Meselelerimiz, K.B. Yayınları: Ankara.
• GÖKBEL, A. (1997), İnanç ve Adetleriyle Yahyalı’da Varsak Türkmenleri, Yahyalı
• Kaymakamlığı Köyler Hizmet Götürme Birliği Yayını: Kayseri. ___________ (1998), Anadolu Varsaklarında İnanç ve Adetler, AKMB Yayını: Ankara.
• GÖRKEM, İ. (2000), Halk Hikâyeleri Araştırmaları Âşık Mustafa Köse ve Repertuarı,
• Akçağ Yayınları: Ankara. İNBAŞI, M. (2000), Rumeli Yörükleri, Anadolu’da ve Rumeli’de Yörükler ve Türkmenler Sempozyumu Bildirileri, Ankara, ss. 145-182.
• İSLAM ANSİKLOPEDİS (1986), C.13, K.T.B. Yayınları: İstanbul.
• KUTLU, M. (1987), Şavaklı Türkmenlerinde Göçer Hayvancılık, K.T.B. Yayınları: Ankara.
• __________ (1992), Yaşayan Bir Alt Kültür Geleneği: Anadolu Göçer Kültürü, IV.
• Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri, C.1, K.B. Yayınları: Ankara, ss.58-66. MEYDAN LAROUSSE (1973), Yörükler Maddesi, C.12, İstanbul.
• SAKİN, O. (2006), Anadolu’da Türkmenler ve Yörükler, Toplumsal Dönüşüm Yayınları: İstanbul.
• SEYİRCİ, M. (1996), Batı Akdeniz’de Yörükler, I. Akdeniz Yöresi Türk Toplulukları
• Sosyo-Kültürel Yapısı (Yörükler) Sempozyumu Bildirileri, K.B. Yayınları: Ankara, ss.191- 201. SONDUK, C. (2002), Varsak Türkmenleri ve Karacaoğlan, Erciyes Üniversitesi, Fen
• Edebiyat Fakültesi Bitirme Tezi, Yozgat. SÜMER, F. (1980), Oğuzlar (Türkmenler)/Tarihleri-Boy Teşkilâtı-Destanları, İstanbul.
• ŞAHİN, İ. (1998), Yaylacılık Geleneğinin Giresun’daki İzleri, Giresun Kültür
• Sempozyumu Bildirileri, Giresun Belediyesi Yayınları: İstanbul, ss. 145-151. TÜRKÇE SÖZLÜK (1998), T.D.K. Yayınları: Ankara.
• YALMAN (Yalgın), A. R. (1977), Cenup’ta Türkmen Oymakları, Haz: Sabahat Emir,
• K.B. Yayınları: İstanbul. YILMAZ, A. – TELCİ, C. (2010), Türk Kültür Terminolojisinde Göç Kavramı Üzerine,
• Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C. 7, S. 2 (Haziran 2010), ss. 14-33. www.duziçi.gov.tr KAYNAK KİŞİLER
• K1. Şerafettin Öner, 1945, yüksekokul mezunu, emekli öğretmen, Hürriyet mahallesi, Düziçi.
• K2. Şükrü Kıraç, 1959, ilkokul mezunu, hayvancılık, Karacaoğlan- Varsak, Düziçi.
• K3. Zeynep Demir (Sailoğlu), 1948, okur- yazar değil, ev hanımı, Karacaoğlan- Varsak, Düziçi.
• K4. Ummuhanı Öner, 1949, ilkokul mezunu, ev hanımı, Hürriyet mahallesi, Düziçi.
• K5. Yörük Fatma Öner, 1927, okur- yazar değil, ev hanımı, Yukarı Hacılar mahallesi, Düziçi.
• K6. Hüsne Öner, 1945, okur- yazar değil, ev hanımı, Yukarı Hacılar mahallesi, Düziçi.
• K7. Sadık Öner, 1939, ilkokul mezunu, çiftçi, Yukarı Hacılar mahallesi, Düziçi.
• K8. Osman Taş, 1951, yüksekokul mezunu, öğretmen, Kurtbeyoğlu mahallesi, Düziçi.
• K9. Mehmet Kurt, 1940, okur- yazar, çiftçi, Kurtbeyoğlu mahallesi, Düziçi.
• K10. Kadir Hindi, 1947, okur- yazar, hayvancılık, Kurtbeyoğlu mahallesi, Düziçi.
• K11. Ahmet Taş, 1920, okur- yazar değil, sıva ustası, Kurtbeyoğlu mahallesi, Düziçi.
• K12. Hasan İslah, 1942, okur- yazar, kalıpçı, Karac’oğlan- Varsak, Düziçi.
• K13. Ökkeş Abalak, 1943, okur- yazar değil, çiftçi, Karagedik köyü, Düziçi.
• K14. Habip Taşlı, 1932, okur- yazar değil, hayvancılık, Kurtbeyoğlu mahallesi, Düziçi.
• K15. Ali Taş, 1940, yüksek okul, öğretmen, Haruniye Merkez mahallesi, Düziçi.
• K16. Mehmet Yaş, 1927, okur- yazar değil, çiftçi, Karacaören köyü, Düziçi.
• K17. Mustafa Karaman, 1923, okur- yazar değil, çiftçi, Söğütlügöl mahallesi, Düziçi.
• K18. Tahsin Metlioğlu, 1943, ilkokul mezunu, çiftçi, Pirsultanlı köyü, Düziçi.
• K19. Hüsne Metlioğlu, 1951, okur- yazar değil, ev hanımı, Pirsultanlı köyü, Düziçi.
• K20. Ali Demirci, 1951, lise mezunu, Gökçayır köyü, Düziçi.
• K21. Zeynep Demirci, 1953, okur- yazar, ev hanımı, Gökçayır köyü, Düziçi.
• K22. Ali Topuksuz, 1922, okur- yazar, çiftçi, Söğütlügöl mahallesi, Düziçi.
• K23. Meryem Aktan, 1956, okur- yazar, ev hanımı, Merkez mahallesi, Düziçi.
• K24. Selver Çömez, 1930, okur- yazar değil, ev hanımı, Gökçayır- Çömezler mahallesi, Düziçi.
• K25. Döndü Dilberoğlu, 1927, okur-yazar değil, ev hanımı, Merkez mahallesi, Düziçi.
• * Bu makale, 28-30 Mayıs 2010 tarihlerinde Balıkesir’de düzenlenen “Halk Kültüründe Göç oluşturulmuştur. Sempozyumu”nda sunulan bildirinin genişletilmesiyle