Çocuklar İçin Zorlu İntravenöz Girişim Skorunun Türkçe Versiyonunun Psikometrik Özellikleri

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 3, 153 - 158, 01.08.2017

Gülçin Özalp Gerçeker , Merve Gümüş Figen Yardımcı Meltem Erdoğdu Polat Birsen Eroğlu Ayşen İslamoğlu

Öz

Giriş: Periferal İntravenöz Kateterizasyon (PİK), intravenöz kateterin periferal ven lümeni içine yerleştirilmesidir. PİK sağlık profesyonelleri açısından kazanılması zor bir beceri olup, uygun şekilde yapılmadığında komplikasyonlara neden olabilmektedir. Zorlu İntravenöz Girişim (ZİVG) Skoru damar yolunun bulunmasını zor ve kolay olarak değerlendirilmesini sağlamaktadır. Amaç: Metodolojik olarak planlanan çalışmada "Zorlu İntravenöz Girişim Skoru"nun Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Örneklem 0-18 yaş arası 90 çocuğu içermiştir. Yöntem: Veriler, Mart-Temmuz 2016 tarihleri arasında, demografik veri toplama formu ve "Zorlu İntravenöz Girişim Skoru" kullanılarak toplanılmıştır. ZİVG skoru, araştırmaya katılmayı kabul eden, İngilizce ve Türkçeyi akıcı bir şekilde konuşabilen beş kişi tarafından Türkçe'ye çevrilmiştir. Ortak bir metin oluşturulduktan sonra, geri çeviri yöntemi kullanılmıştır. Kapsam geçerliliği için uzman görüşü alınarak, kapsam geçerlik indeksi hesaplanmıştır. ZİVG skorunun güvenirliğini test edebilmek için Cronbach alfa değeri, madde toplam korelasyonu, test- tekrar test güvenirliği kullanılmıştır. Bulgular: Madde toplam korelasyonu 0.22 ile 0.78 arasında değişmektedir. Cronbach alfa değeri 0.75 bulunmuştur. Test- tekrar test güvenirliği katsayıları 0.85-1.00 arasında değişmiştir. Sonuç: Sonuçlarımıza göre, ZİVG skorunun Türkçe versiyonu Türk çocuklar için geçerli ve güvenilirdir. Basitçe uygulanabilen dört maddeli ZİVG skoru kullanılarak, PİK girişim başarısını arttırmak, ağrıyı azaltmak, PİK komplikasyonlarını önlemeye yönelik çalışmalar planlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Zorlu İntravenöz Girişim, Periferal İntravenöz Kateter.

Psychometric Properties of The Turkish Version Of The Difficult Intravenous Access S core for Children

Öz

Background: Peripheral Intravenous Catheterization (PIC) is the placement of an intravenous catheter into a peripheral venous lumen. PIC is a difficult skill to acquire in terms of health professionals and can cause complications if not done properly. Difficult intravenous access (DIVA) score allows the assessment of the presence of the vein pathway difficult and easy. Objectives: This methodological study was performed to assess the Turkish validity and reliability of the "Difficult Intravenous Access Score" in children. Method: The sample group of the study was composed of 90 children aged 0-18 years. The data were obtained by using the demographic data collection form and "Difficult Intravenous Access Score" between M arch-July 2016. DIVA score was translated by five people who accepted to participate in research and speak fluently English and Turkish. Back translation method is used, after creating a joint text. Content validity index was calculated for content validity by taking the opinion of experts. Cronbach’s alpha value, total item correlation and test-retest reliability were used for testing the reliability of DIVA score. Results: Item-total correlations for the scale changed between 0.22 and 0.78. Cronbach's alpha value for the scale was 0.75. Test-retest reliability coefficients changed between 0.85 to 1.00. Conclusion: According to our results, it has been shown that the score is a valid/reliable for Turkish children. Using ZİVG score contains four parameters applicable simply, researches can be planned like increase PIC attempts success, reduce pain in PIC access, prevention of PIC complications

Anahtar Kelimeler

Child, Difficult Intravenous Access, Peripheral Intravenous Catheter

Kaynakça

• Doniger, S.J., Ishimine, P., Fo x, J.C., Kanegaye, J.T. (2009). Rando mized controlled trial of ultrasound-guided peripheral intravenous catheter place ment versus traditional techniques in difficu lt-access pediatric patients. Pediatric Emergency Care, 25(3), 154–9.
• Erefe, İ. (2002). Veri toplama araçlarının niteliği. Hemşirelikte Araştırma İlke Süreç ve Yöntemleri. (1. Baskı sy. 169-187). İstanbul: Hemar-Ge Yayınları.
• Frey, A. M. (1998). Success rates for peripheral IV insertion in a children's hospital. Journal of Infusion Nursing, 21(3), 160- 165.
• Ha mbleton, R.K.,Bo llwa rk, J. (1991). Adapting tests for use in different cultures: Technical issues and methods. Bulletin of the International Testing Commission, 18, 3‐32.
• Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi, (7. Baskı, sy. 116-129). Ankara: Nobel Tıp Kitabevi. La rsen, P., Eldridge, D, Brinkley, J., Newton, D., Goff, D., Hart zog, T., Saad, N.D., Perkin, R. (2016). Pediatric periphera l intravenous access: does nursing e xperience and co mpetence rea lly ma ke a diffe rence? Journal of Infusion Nursing, 33(4), 226-35.
• Lininger, R. (2003). Pediatric peripheral IV insertion success rates. Pediatric Nursing, 29(5), 351–4.
• Peterson, K.A., Phillips, A.L., True mper, E., Agra wal, S. (2012). Does the use of an assistive device by nurses impact peripheral intravenous catheter insertion success in children? Journal of Pediatric Nursing, 27(2), 134-43.
• Polit, D.F., Beck, C.T. (2006). The content validity index: a re you sure you know what’s being reported? Crit ique and recommendations. Research in Nursing & Health, 29, 489–497.
• Rike r, M.W., Kennedy, C., W infrey, B.S., Yen, K., Dowd, M .D. (2011). Va lidation and refine ment of the difficult intravenous access score: a c lin ical prediction rule for identifying children with difficu lt intravenous access. Academic Emergency Medicine, 18(11), 1129-34.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik. (1. Baskı) Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS İle Veri Analizi. (1. Baskı sy. 3-58). Ankara: Nobel Tıp Kitabevi.
• Yen, K., Riegert, A., Go relic k M .H. (2008). Derivation of the ZIVG score: a c linica l p rediction rule for the identification of children with difficult intravenous access. Pediatric Emergency Care, 24(3), 143-7.