Ahmed-i Dâ’î’nin Teressül Adlı Eserinin Yeni Bir Nüshası

Yıl 2022, Cilt: 29 Sayı: 29, 1301 - 1313, 30.12.2022

Abdullah Uğur

Öz

Osmanlı edebiyatının velud yazarlarından olan Ahmed-i Dâ’î (ö. 832/1429’dan sonra) edebiyat, akaid, rüya tabiri, dilbilimleri hadis gibi birçok alanda eser vermiştir. Bu eserleri arasında tamamen edebî bir amaçla yazılmış olanları bulunmakla birlikte Ahmed-i Dâ’î, döneminin ihtiyaçlarına da cevap verecek metinler kaleme almıştır. Bu bakımdan müellifin “mübtedî” olarak nitelediği okurlarına yardımcı olamak üzere kaleme aldığı eserlerinden birisi de Teressül adlı inşa eseridir. Maalesef bugüne kadar Teressül’ün tam bir nüshası ele geçmemiştir. Bilinen tek ve eksik nüshası Manisa Muradiye Kütüphanesi’nde 1856 numarada kayıtlı mecmûanın içindedir. Bu makalede ise Edirne Selimiye Yazma Eser Kütüphanesi’nde 6998 numarada kayıtlı mecmûanın içinde bulunan, bugüne kadar bilinmeyen ve fakat yine eksik olan bir nüsha tanıtılacak ve iki nüshanın karşılaştırması üzerinden Ahmed-i Dâ’î özelinde eser telifi ve istinsahı üzerine kimi fikirler serdedilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ahmed-i Dâ’î, Teressül, İnşâ, Telif, İstinsah

Kaynakça

• Canım, Rıdvan (hzl.) (2000). Latifi, Tezkiretü'ş-Şu'ara ve Tabsıratü'n-Nuzama. Ankara: AKM Yay.
• Çetin, Abdülbaki (2007). Ebu’l-Leys Semerkandî Tefsirinin Türkçe Tercümesi Üzerine. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (22): 53-101.
• Çetin, Abdülbaki (2014). "Sultan II. Murat'a Sunulan Tezkiretü'l-Evliyâ Tercümesi Üzerine". Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (53): 95-24.
• Demir, Erkan (2019). “Ahmed-i Dâ’î’nin Blinmeyen Bir Eseri”. Umay Türkeş Günay Armağanı. haz. Emin Onuş. İstanbul: Hiperyayın.
• Derdiyok, Çetin (1994). “Ahmed-i Dâ’î’nin Teressül’ü”. Toplumsal Tarih, 1 (6): 56-60.
• Erol, Ayşe (2019). Menâhicü’l-İnşâ Transkripsyon ve Tenkitli Metin. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Ertaylan, İ. Hikmet (1952). Ahmed-i Dâ’î Hayatı ve Eserleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay.
• Haksever, H. İbrahim (2011). “Ahmed-i Dâ’î’nin Teressül’ü”. Turkish Studies, 6 (1): 1265-1273.
• Koldanca, Nesibe (2018). Teshil'in Nüshası Üzerine Dil Bilgisi Çalışması (Metin-İnceleme-Dizin/Sözlük). Yüksek Lisans Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi.
• Kut, Günay (1989). “Ahmed-i Dâ’î”. TDV İslâm Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/ahmed-i-dai (16.08.2022)
• Kut, Günay (1978). Heşt Bihişt, The Tezkire by Sehî Beg. Harvard University.
• Kürkçüoğlu, Kemal Edip (1950). “Müneşatü’s-Selatin’e Dair Kısa Bir Not”. DTCF Dergisi Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi , 8 (3): 328.
• Özdemir, Güllü (2018). “Kırımlı Hafız Hüsam’ın Teressül Adlı Eserinin Yeni Bir Nüshası”. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (62): 123-132.
• Sucu, Cevat (2017). Rûmda Kozmopolit Model Kurmak: Dâ’î ve 15. Yüzyıl Osmanlı Metin Kültürü. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi.
• Tekin, Şinasi (2008). Kırımlu Hafız Hüsam, Teressül (Hacı Selimağa, Nurbanu No: 122/5) - Edition in Transcription, Translation into Turkish, Notes and Facsimile. Sources of Oriental Languages and Literatures 87, Cambridge, Mass: Harvard University, The Department of Near Eastern Languages and Literatures.
• Unan, Fahri (hzl.) (2014). Yahyâ bin Mehmed el-Kâtib, Menâhicü’l-İnşâ. Ankara: TTK Yay.
• Ünver, Süheyl (1953). Hekim Konyalı Hacı Paşa Hayatı ve Eserleri. İstanbul:Kemal Matbaası.
• Witkam, Jan Just (2013). “The Philolgist’s Stone: The Continuing Search for The Stemma”. Comparative Oriental Manuscript Studies Newsletter, COMSt, 6 (July 2013):34-38. Yorulmaz, Abdullah (2008). “Hidâyetü’l-hikme’nin tenkitli Neşri”. M.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, 34 (2008/1): 145-202.