İlkokul DKAB Dersi Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Kullandıkları Öğretim Yöntemlerinin ve Öğretim Yöntemi Seçme Süreçlerinin Analizi

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 2, 244 - 261, 31.12.2024

Nurcan Süleymanoğlu

https://doi.org/10.58852/dicd.1569490

Öz

Araştırmanın amacı, ilkokul DKAB dersi öğretmenlerinin kullandıkları öğretim yöntemlerini tespit etmek ve bu yöntemleri seçme süreçlerinin analiz edilmesidir. Yapılacak çalışma ile ilkokul DKAB dersi öğretmenlerinin derslerde kullandıkları yöntemlerin ve bu yöntemleri seçme süreçlerinde etkili olan faktörlerin ortaya konulması hedeflenmiştir. Araştırma fenomonolojik desen ile tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır ilinin Kayapınar ilçesindeki ilkokullarda görev yapmakta olan 16 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafında hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formunun öğretmenlere uygulanması ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler, Maxqda nitel veri analiz programında, betimsel analiz yöntemi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucuna göre DKAB öğretmenleri öğretim yöntemi seçme sürecinde dersin kazanımlarını, dersin özelliklerini ve öğrencilerin özelliklerini dikkate alarak sıklıkla anlatım yöntemini, soru cevap yöntemini ve medya görsellerini kullanarak ders anlatmaktadırlar. Araştırmada ilkokul DKAB öğretmenlerinin kullandıkları yöntemleri, din öğretimi için yeterli bulmadıkları ve yeni yöntemlerin geliştirilmesi gerektiğini düşündükleri ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgulardan hareketle ilkokul DKAB öğretmenlerinin öğretim yöntemi seçme süreçleri ve bu süreçte kullanabilecekleri yöntemlere dair önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, İlkokul, DKAB Dersi, DKAB Öğretmenleri

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur. Bu çalışma için etik kurul izni, İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 29.12.2023 tarih ve E.389304 sayılı kararı ile alınmıştır.

Analysıs Of The Teachıng Methods Used By Prımary School Dkab Course Teachers Accordıng To Theır Opınıons And Theır Teachıng Method Selectıon Processes

Öz

The research aims to determine the teaching methods used by primary school DKAB teachers and analyze the process of choosing these methods. The study aims to reveal the methods used by primary school DKAB teachers in lessons and the effective factors in selecting these methods. The research was designed with a phenomenological design. The research study group consists of 16 Religious Culture and Moral Knowledge course teachers working in primary schools in the Kayapınar district of Diyarbakır province in the 2023-2024 academic year. The data of the research were obtained by applying the semi-structured interview form prepared by the researcher to the teachers. The obtained data were analyzed using the descriptive analysis method in the Maxqda qualitative data analysis program. According to the results of the research, DKAB teachers frequently teach using the narration method, question and answer method and media visuals, taking into account the achievements of the course, the characteristics of the course and the characteristics of the students in the teaching method selection process. The research revealed that primary school DKAB teachers do not find the methods they use sufficient for religious education and think that new methods should be developed. Based on the findings, suggestions were made regarding the teaching method selection processes of primary school DKAB teachers and the methods they can use in this process.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Primary School, Religious Studies Course, Religious Studies Teachers

Etik Beyan

It is declared that scientific, ethical principles have been followed while carrying out and writing this study, and that all the sources used have been Ethics committee permission for this study was obtained with the decision of Inonu University Scientific Research and Publication Ethics Committee dated 29.12.2023 and numbered E.389304.

Kaynakça

• Akçadağ, Tuncay. “Öğretmenlerin İlköğretim Programlarındaki Yöntem Teknik Ölçme ve Değerlendirme Konularına İlişkin Eğitim İhtiyaçları”. bilig 52 (2010), 29–50.
• Okur Akçay, Nilüfer vd. “Ortaokul Öğretmenlerinin Öğretim Yöntem ve Tekniklerine Yönelik Görüş ve Yeterliklerinin İncelenmesi”. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 5/1 (2016).
• Aydın, Muhammed Şevki. Din Eğitimi Bilimi. Kayseri: Kimlik Yayınları, 2019.
• Aydıner, Nurettin. “Eğitim Programı ve Öğretim”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Asuman Seda Saraçoğlu - Adnan Küçükoğlu. 21–57. Ankara: Pegem Akademi, 2. Basım., 2016.
• Bacanlı, Hasan. Eğitim Psikolojisi. Ankara: Pegem Akademi, 21. Basım., 2015.
• Baltaci, Ali - Aydin, Yusuf. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Öğretim Yöntem ve Tekniklerine Yönelik Tutumları”. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi 6/1 (2019), 13–37.
• Best, John W. - Kahn, James V. “Nitel Araştırma”. çev. Mustafa Durmuşçelebi. Eğitimde Araştırma Yöntemleri. ed. Onur Köksal. 257-311. Konya: Eğitim Yayınevi, 10. Basım., 2017.
• Büyüköztürk, Şener vd. Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, 14. Basım., 2013.
• Creswell, Jhon W. “Ni̇tel Araştirma Yaklaşımı”. çev. Miraç Aydın. Nitel Araştırma Yöntemleri. ed. Mesut Bütün - Beşir Demir. 69–110. Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım, 3. Basım., 2013.
• Dam, Hasan. “Çocukluk Dönemi Din Eğitimi”. Gelişim Basamaklarına Göre Din Eğitimi. ed. Mustafa Köylü. 57–102. Ankara: Nobel Yayınları, 9. Basım., 2023.
• Erva Uçak, Habibe - Doğan, Recai. “Di̇n Kültürü ve Ahlak Bi̇lgi̇si̇ Öğretmenleri̇nin Kavram Öğreti̇mi Süreci̇nde Terci̇h Etti̇kleri̇ Yöntemler”. Dini Araştırmalar 23/59 (2020), 321–347. https://doi.org/10.15745/da.791020
• Güneş, Hasan. Eğitim Bilimleri Terimler Sözlüğü. Ankara: Ütopya Yayınları, 1. Basım., 2015.
• Karasu Avcı, Emine - Ketenoğlu Kayabaşı, Zehra. “Sınıf Öğretmenlerinin Derslerinde Kullandıkları Yöntem ve Tekniklere İlişkin Görüşleri : Bir Olgubilim Araştırması”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 34/4 (2019), 926–942. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018044069
• Keskiner, Emine. “Okullardaki Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri ve Sorunları”. Tükiyede Din Eğitimi ve Sorunları. ed. Mustafa Köylü. 49–82. İstanbul: Dem Yayınları, 1. Basım., 2018.
• Korkmaz, Göksel. “İlköğretim DKAB Dersi Öğretmenlerinin Öğretim Araç ve Materyallerini Kullanma Durumları (Kayseri Örneği)”. ERUIFD 2/15 (2012), 79–110.
• Köylü, Mustafa - Nazıroğlu, Bayramali. “İlköğretimde Din Eğitimi”. Din Eğitimi. ed. Mustafa Köylü Nurullah Altaş. 149–182. İstanbu: Ensar Neşriyat, 6. Basım., 2016.
• Kumral, Orhan. “Temel Kavramlar”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Asuman Seda Saraçoğlu - Adnan Küçükoğlu. 1–20. Ankara: Pegem Akademi, 2. Basım., 2016.
• MEB. Milli Eğitim Bakanlığı. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu”. Erişim, 10.10.2023. https://dogm.meb.gov.tr ›
• MEB. Milli Eğitim Bakanlığı. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri”. Erişim, 15.10.2023. https://oygm.meb.gov.tr ›
• Ocak, Gürbüz. “Yöntem ve Teknikler”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Gürbüz Ocak. 259–364. Ankara: Pegem Akademi, 9. Basım., 2017.
• Oruç, Cemil. “Erken Çocukluk Dönemi Din Eğitimi”. Gelişim Basamaklarına Göre Din Eğitimi. ed. Mustafa Köylü. 1–56. Ankara: Nobel Yayınları, 9. Basım., 2023.
• Öztan Ulusoy, Yıdız. “Gestalt Kuramı”. Öğrenme Öğretme Kuram ve Yaklaşımları. ed. Behçet Oral. 153–174. Ankara: Pegem Akademi, 6. Basım., 2020.
• Şahin, Abdurrahman. “Temel Öğretme-Öğrenme Yaklaşımları”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Gürbüz Ocak. 220–257. Ankara: Pegem Akademi, 9. Basım., 2017.
• Şahin, Yasin - Ulucan, Perihan. “Sınıf Öğretmenlerinin Çeşitli Öğretim Yöntem ve Tekniklerini Kullanma Durumları”. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD). https://doi.org/10.48146/odusobiad.1099218
• Saraçoğlu, Asuman. “Öğretimi Planlama”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Asuman Seda Saraçoğlu - Adnan Turan. 99-131. Ankara: Pegem Akademi, 2. Basım., 2016.
• Sarıtaş, Emel. “Öğretim Yöntemleri”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Asuman Seda Saraçoğlu - Adnan Küçükoğlu. 170–189. Ankara: Pegem Akademi, 2. Basım., 2016.
• Tosun, Cemal. Din Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi, 9. Basım., 2017.
• Turan, Mhmet. “Öğrenme-Öğretme İlkeleri”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. ed. Asuman Seda Saraçoğlu. 99–151. Ankara: Pegem Akademi, 2. Basım., 2016.
• Yeşilyurt, Etem. “Öğretmenlerin Öğretim Yöntemlerini Kullanma Amaçları ve Karşılaştıkları Sorunlar”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 17/1 (2013), 163–188.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin, 11. Basım., 2018.