TARIK BUĞRA’NIN “KÜÇÜK AĞA” ROMANINDA ÇATIŞAN UNSURLAR

Yıl 2019, Sayı: 22, 12 - 19, 01.06.2019

Mustafa Karabulut

Öz

Tarık Buğra’nın Küçük Ağa adlı romanın kurgusunda tezatların önemli yeri vardır. Bu tezatlar kişiler, kavramlar ve semboller bağlamında öne çıkar. Kişiler bağlamında tematik gücü temsil edenler olumlu bir yapıdadır. Bu kişilerin bir kısmı şunlardır: Küçük Ağa, Çolak Salih, Emine, Ali Emmi, Vasil. Kişiler bakımından karşı tarafta bulunan ve olumsuz yönleriyle görülen kişiler ise Niko, Çakırsaraylı, Damat Ferit, Çerkes Etem, Tevfik bey ve düşman askerleridir. Kavram bakımından tematik güçte vatan sevgisi, millet bilinci, birlik beraberlik, tarih bilinci, vicdan, sadakat, cesaret ve dini değerler yer alırken karşıt güçte ihanet, hırs, menfaat, zulüm, gurur, acımasızlık vb. yer alır. Sembolik bağlamda ise tematik güçte yer alan hilal ve Ankara hükümeti yer alırken karşıt güçte ise Kerpiçlik ve İstanbul hükümeti alır. Bu çalışmada amaç, Küçük Ağa adlı romandaki tezat unsurları tespit ederek bunların romanın kurgusundaki önemini ortaya koymaktır

Anahtar Kelimeler

Tarık Buğra, Küçük Ağa, Milli Mücadele, çatışan unsurlar

THE CONFLİCTİNG ELEMENTS IN THE NOVEL OF TARIK BUĞRA’S “KÜÇÜK AĞA”

Öz

Contradictions have an important role in the novel of Tarık Buğra's Küçük Ağa. These contrasts stand out in the context of people, concepts and symbols. Those who represent thematic power in the context of persons are positive. Some of these persons are: Küçük Ağa, Çolak Salih, Emine, Ali Emmi, Vasil… In terms of people who are on the opposite side and seen with their negative aspects are Niko, Çakırsaraylı, Damat Ferit, Çerkes Etem, Tevfik bey and enemy soldiers. In terms of concept, there is a love of motherland, national consciousness, unity, historical consciousness, conscience, loyalty, courage and religious values, while betrayal, ambition, interest, persecution, pride, ruthlessness and so on takes place. In the symbolic context, the crescent and Ankara government take part in the thematic power, while the opposite power is taken by the Kerpiçlik and the government of Istanbul. The aim of this study is to identify the contradictions in the novel called Küçük Ağa and to show the importance of them in the fiction of the novel

Anahtar Kelimeler

Tarık Buğra, Küçük Ağa, National Struggle, conflicting elements

Kaynakça

• Aktaş, Şerif (1983), “Kurtuluş Savaşını Yapan İki İnsan Tipinin Hikâyesi: Küçük Ağa”, Milli Kültür (12): 12.
• Atik, Şerefnur (2013), “Tarık Buğra’nın ‘Küçük Ağa’ ve Samim Kocagöz’ün ‘Kalpaklılar’ Adlı Romanları Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme”, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı: 6, s.144-154.
• Ayvazoğlu, Beşir (1995), Güneş Rengi Bir Yığın Yaprak, Ötüken Yayınevi, İstanbul.
• Bakırcıoğlu, N. Ziya. (2004), Başlangıcından Günümüze Türk Romanı, Ötüken Yayınevi, İstanbul.
• Buğra, Tarık (1976), “Kurtuluş Savası: Niçin ve Nasıl?”, Türk Romanında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı, Türk Dili, C.XXXIV, S.298, 1 Temmuz 1976, ss.113-116. 2 Tarık Buğra, Küçük Ağa romanındaki Niko ve diğer hainlerden alınacak intikamı Çolak Salih’in şahsında tefrika olarak yayımlar: Tarık Buğra (1984) “Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor”, Tercüman. (15 Mayıs-5 Temmuz).
• Buğra, Tarık (1984), “Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor”, Tercüman (15 Mayıs-5 Temmuz).
• Buğra, Tarık (1998), Küçük Ağa, Ötüken Yayınevi, İstanbul.
• Bulut, Yıldıray (2014), Tarık Buğra'nın Romancılığı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Burcu Yılmaz, Ebru (2005), Tarık Buğra İnsan ve Eser, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Elazığ.
• Doğan, Mehmet Can (2003), “Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce V: Muhafazakârlık”, (Edit. Ahmet Çiğdem), “Tarık Buğra”, s. 544-545, İSAM, İstanbul.
• Doğan, Mehmet H. (1976), “Türk Romanında Kurtuluş Savaşı”, Türk Dili, Türk Romanında Kurtuluş Savaşı Özel Sayısı, Sayı: 298.
• Görkem, İsmail (1977), “Küçük Ağa - Küçük Ağa Ankara’da”, Hisar Dergisi, S.157.
• Kolcu, Ali İhsan (2008), Cumhuriyet Edebiyatı II - Hikâye ve Roman, Salkımsöğüt Yayınları, Erzurum.
• Şahin, Veysel (2015), “Kahramanın Sonsuz Yolculuğunda ‘Osmancık’ın Simgesel Halleri”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 2, s.1-13.
• Tarakçı Gül, Ümmü Gülsüm (2011), Tarık Buğra’nın Türk Tarihinde Kuruluşu Konu Alan Romanlarındaki Başkişilerin Yaşadıkları Değişim Olgusu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Samsun.
• Tarakçı Gül, Ümmü Gülsüm (2017), “Tarık Buğra’nın Tefrika Halinde Kalan Romanı, Küçük Ağa’da Yarım Kalan Şanlı Tokadın Hikâyesi: Çolak Salih Niko İle Hesaplaşıyor”, Journal of Turkish Language and Literature, Littera Turca, Volume:3, Issue:2, Spring, 2017, s.120-130.
• Tatar Kırılmış, İlknur (2013), “Tarihi Romanlarda Değişen Bakış Açısı, Küçük Ağa ve Küçük Ağa Ankara’da”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 28.
• Yaşar, Hüseyin (2013), Samiha Ayverdi'nin Kurgusal Eserlerinde İdeal Kişiler, Aybil yayınları, ISBN: 978-605-4769-17-9, Konya.
• Yaşar, Hüseyin (2015), Fransızca ve Türkçe Edebi Eserlerde İstanbullu Rumlar, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Journal of Social Sciences Institute, Year -Number - Sayı 4.
• Yaşar, Hüseyin (2017), Osmanlı Kapısında Büyüyen Gayrimüslim Bir Topluluk: İstanbul Ermeni Topluluğu, Sobider Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science / Yıl: 4, Sayı:18, Aralık 2017, s. 94-104.