SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ: SOSYAL SİGORTA, SOSYAL YARDIM VE SOSYAL HİZMET BİLEŞENLERİ BAĞLAMINDA

Yıl 2019, Sayı: 23, 1 - 14, 01.12.2019

Sevgi Işık Erol

Öz

Sosyal güvenlik ihtiyacı ilk insanla birlikte başlamıştır. Tarihin her döneminde bireyler, kendilerini yoksulluk içine iten ve hayatlarını tehdit eden olaylardan korunmaya çalışmışlardır. İnsanlık tarihi geliştikçe, insanların geleceğini güvence altına alma isteği de gelişmiştir. Bu istek zaman içinde vazgeçilmez bir ihtiyaç haline gelmiştir. Böylece insanları ve ailelerini sosyal risklere karşı koruma ve geleceklerini güvence altına alma ihtiyacı, “sosyal güvenlik” fikrine yol açmıştır. Teorik çerçevede ele alınan bu çalışmanın amacı, sosyal güvenlik ihtiyacını, risklerini ve bileşenlerini açıklamaya çalışmaktır. Sosyal güvenlik sisteminin temelinde mesleki, fizyolojik ve sosyo-ekonomik riskler vardır. Sosyal güvenlik bireyleri bu risklere karşı koruma sağlar. Genel olarak, sosyal güvenlik sistemi bu korumayı sosyal sigorta, sosyal yardım ve sosyal hizmetler aracılığıyla gerçekleştirmektedir. Hangi bileşen uygulanırsa uygulansın, sosyal güvenlik açısından önemli olan bireylerin muhtaçlık ve yoksulluk oluşturan tüm risklere karşı korunmasıdır

Anahtar Kelimeler

Sosyal Güvenlik, Sosyal Sigorta, Sosyal Yardım, Sosyal Hizmet, Risk

SOCIAL SECURITY SYSTEM: IN THE CONTEXT OF SOCIAL INSURANCE, SOCIAL ASSISTANCE AND SOCIAL SERVICE COMPONENTS

Öz

The needs social security started with the first human. In every period of history, individuals tried to protect themselves from events that pushed themselves into poverty and threatened their lives. As the history of mankind evolves, the desire to secure people's future has also improved. This demand has become an indispensable need over time. Thus, the need to protect people and their families against social risks and to secure their future has led to the idea of social security. The aim of this study, which is take over in the theoretical framework, is to try to explain the needs, risks and components of social security. There are in the basis of social security system is occupational, physiological and socio-economic risks. Social security individuals provide protection against these risks. In general, the social security system carries out this protection through social insurance, social assistance and social services. Whichever component is applied apply, what is important in terms of social security is the protection of individuals against all risks that constitute neediness and poverty

Anahtar Kelimeler

Social Security, Social Insurance, Social Assistance, Social Service, Risk

Kaynakça

• Arıcı, Kadir, Alper, Yusuf (2012), Sosyal Güvenlik, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2659, Eskişehir.
• Alper, Yusuf, Tokol, Aysen, Özdemir, Çağlar (2013), Sosyal Politika II, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2878, Eskişehir.
• Alper, Yusuf, Kılkış, İlknur (2017), İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Dora Yayınları, Bursa.
• Akpınar, Mahmut, Şahin, Ayhan, Zengin, Eyüp (2012), “Sosyal Yardımların Yerel Düzeyde Sunulması: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:4, Sayı:3, s. 21-28.
• Amcaoğlu, Dilek (2015), Sporcularda Sosyal Güvenlik, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Akgün, Mustafa. (2015), Türkiye’deki Kayıt Dışı İstihdamın Soysal Güvenlik Sistemimize Getirmiş Olduğu Yükler ve Son Yıllarda Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Uygulanan İşveren Teşviklerinin Kayıt Dışı İstihdamı Azaltmadaki Rolü, Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep.
• Baylan, Mustafa (2014), Sosyal Güvenlik Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerine Etkisi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Kahramanmaraş.
• Bedir, Eyüp, Alper, Yusuf, Tokol, Aysen, Özaydın, Mehmet Merve, Metin, Banu (2012), Sosyal Politika, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2628, Eskişehir.
• Bilis, Elif (2016), Türkiye’de Sosyal Sigortalar Sisteminde Kadının Yeri, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla.
• Bostancı, Yalçın (2004), “Sosyal Güvenlik Hukukunda İsteğe Bağlı Sigortalılık”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:12, s.347-366.
• Camkurt, Mehmet Zülfi (2014), “Yaşlılık ve Yaşlıların Sosyal Güvenliği Kapsamında 65 Yaş Aylığı Bağlanması İşlemleri”, Kamu-İş Dergisi, Cilt:13, Sayı:3, s.71-106.
• Daşlı, Yılmaz (2015), Yoksulluğun Bir Nedeni Olarak Kamusal Sosyal Yardımlar: Sivas Merkez İlçe Örneği, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
• Erdoğan, Gürbüz (2013), İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Erol, Selahattin (2011), “Yaşlılık Sigortası ve Emeklilik Yaşı Tartışması”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cit:1, Sayı:1, s.40-65.
• Gerek, Nüvit, Oral, A. İlhan (2004), Sosyal Güvenlik Hukuku, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1574 & Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 830, Eskişehir.
• Güneş, Mehmet. (2012), “Yoksullukla Mücadelede Sosyal Yardımların Bir Kamu Yönetimi Politikası Olarak Sürdürülebilirliği”, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Sayı:24, s.149- 184.
• Güvercin, Cemal Hüseyin (2003), “Sosyal Güvenlik Kavramı ve Türkiye’de Sosyal Güvenliğin Tarihçesi”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, Cilt:57, Sayı:2, s.89-95.
• Ilıman, Ebrar. Zeynep (2015), “Türkiye’de Meslek Hastalıkları”, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, Cilt:1, Sayı:1, s.21-36.
• İntaş, Volkan. (2014), Türkiye’de Sosyal Sigortacılığın Finansal Gelişimi: Sistemsel Bir
• Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisan Analiz Tezi, Isparta.
• Kaya, Emine Öner, (2011), “Yoksullar İçin Sosyal Güvenlik: Mikrosigorta”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:10, Sayı:35, s.202-220.
• Karagöl, Erdal Tanas, Dama, Nergis (Kasım 2015), Geçmişten Günümüze Sosyal Yardımlar, Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık, İstanbul.
• Köleoğlu, Duygu Demirsat. (2012), “Sosyal Güvenlik Sistemi Açısından Güvenceli Esneklik”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:14, Sayı:1, s.73-110.
• Koç, Muzaffer (2004), “Sosyal Güvenliğin Kökeni İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi” Cilt: 6, Sayı: 2
• https://www.isguc.org/?p=article&id=217&cilt=6&sayi=2&yil=2004 (Erişim Tarihi: 05.02.2018).
• Mil, Halil İbrahim, Güvercin, Ali (2016), “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasının Meslek Hastalığı Boyutunun Analizi”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:9, Sayı:2, s. 82-100.
• Odabaş, Turkay. (2014), Sosyal Güvenlik Mevzuatında Emeklilik Düzenlemelerinin Getirmiş Olduğu Sorunlar ve Sosyal Politika Değerlendirmesi, Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisan Tezi, Yalova.
• Öztuna, Barış. (2013) Sosyal Sigortalarda Yeniden Yapılanma ve Kurumsal Performansa Etkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• SGK. (2018a),“Tarihçe”, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/kurumumuz/tarihce (Erişim Tarihi: 03.02.2018).
• SGK. (2018b), “Kısa Vadeli Sigorta Kolları”, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/emekli/is_kazasi_ve_meslek_hastaligi/kisa_vadeli _sigorta_kollari (Erişim Tarihi: 03.02.2018).
• Süngü, Yakup. (Kasım 2006 / Şubat 2007), “Sosyal Güvenlik Reformu’nun Gelir Dağılımı Üzerinde Etkisi”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi. Cilt:20, Sayı:4-5, s.47-69.
• Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu. (31.05.2006), Resmi Gazete (Sayı:26200), http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5510-20150404.pdf (Erişim Tarihi: 03.02.2018).
• Şakar, Müjdat (2013), Meslek Yüksekokulları İçin İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• Şener, Ülker (2010), “Yoksullukla Mücadelede Sosyal Güvenlik, Sosyal Yardım Mekanizmaları ve İş Gücü Politikaları”
• http://www.tepav.org.tr/upload/files/1271313906r3055.Yoksullukla_Mucadelede_Sosyal_G uvenlik.pdf (Erişim Tarihi: 06.02.2018).
• Şenocak, Hasan (2009), “Sosyal Güvenlik Sistemini Oluşturan Bileşenlerin Tarihi Süreç Işığında Değerlendirilmesi”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı:56, s.409-468.
• Taşçı, Faruk (2008), “Sosyal Yardım Yapma(Ma) Gerekçeleri Üzerine Yaklaşımlar”, Kamu- İş Dergisi, Cilt:9, Sayı:4, s.1-17.
• Uğur, Suat (2004), Sosyal Güvenlik Sistemlerinde Özel Emeklilik Programlarının Yeri ve Gelişimi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
• Yorulmaz, Çiğdem. (2010), “Ölüm Sigortası”, http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/tekmakale/2010-3/2010-3-yorulmaz.pdf (Erişim Tarihi: 10 Nisan 2018).
• Yurdadoğ, Volkan (2017), “Sosyal Güvenlik ve Yeniden Gelir Dağılımına Etkisinin Teorik Çerçevede Değerlendirilmesi”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:26, Sayı:1, s.254-269.