Roman Sosyolojisi

Year 2023, Issue: 27, 359 - 369, 21.03.2023

Mehmet Baki Bilik

https://doi.org/10.30767/diledeara.1098692

Abstract

Bu araştırma Fransız yazar, sosyolog Lucien Goldmann’ın Roman Sosyolojisi adlı eserini değerlendirmektedir. Romen asıllı Goldmann, Marksist felsefeci ve edebiyat sosyoloğu olarak bilinmektedir. Derlemelerden oluşan eser, dört bölümden oluşmaktadır. Düşünür birinci bölümde Lukacs’ın edebiyat kuramına değinir ve yabancılaşma olgusunu yorumlar. İkinci bölüm, Fransız Edebiyatından seçilen iki eserdeki sosyolojik değerlendirmelerle ilgilidir. Goldmann’a göre kapitalizmin neden olduğu yabancılaşma, romanlarda da kendini göstermektedir. Yeni romanlarda aktörler nesneleşmekte veya insanların yerini nesneler almaktadır. Üçüncü bölümde karşımıza L’immortelle (Ölümsüz Kadın) adlı filmin değerlendirmesi çıkmaktadır. İçerik analizini sahneler üzerinden yapan Goldmann, filmin genel olarak şeyleşmeyi ve insansızlaşmayı konu edindiğini ifade eder. Eserdeki son bölüm yazarın geliştirdiği oluşumcu-yapısalcı kuramla ilgilidir. Goldmann, Lukacs’ın meta fetişizmi etrafında oluşturduğu roman kuramını geliştirmeye çalışır. Çevresel ve psikolojik süreçleri de işe katarak kendi kuramını oluşturur.

Keywords

Roman Sosyolojisi, Lucien Goldmann, Edebiyat Sosyolojisi, Oluşumcu Yaklaşım

References

• Goldmann, Lucien (2005), Roman sosyolojisi, Ankara: Birleşik Yayınevi.