MUTFAK ÇALIŞANLARININ ÖRGÜTSEL ADALET KONUSUNA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 2, 23 - 44, 02.07.2024

Görkem Teyin

https://doi.org/10.31671/doujournal.1288020

Öz

Mutfak çalışanlarının örgütsel adalet konusuna yönelik görüşlerinin belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, verilerin toplanması aşamasında nicel yöntemlerden anket tekniğinden faydalanılmıştır. Bu doğrultuda; İstanbul ilinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 378 mutfak çalışanından elde edilen verilere, tanımlayıcı analizler (frekans, aritmetik ortalama, standart sapma), iki grubun karşılaştırılmasında Independent-Samples T test ve ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında ise One-Way ANOVA testleri uygulanmıştır. Tüm analizlerde istatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak belirlenmiştir. Analizler sonucu elde edilen bulgular doğrultusunda mutfak personelinin cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi ve aidiyet durumları ile örgütsel adalet konusuna yönelik görüşleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir (p<0,05). Ek olarak mutfak çalışanlarının sektörde çalışma yılları ve örgütsel adalete dair görüşleri arasında ise istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür (p>0,05).

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Adalet, Dağıtımsal Adalet, İşletimsel Adalet, Etkileşimsel Adalet, Mutfak Çalışanları Görüşleri.

OPINIONS OF KITCHEN STAFF ON ORGANIZATIONAL JUSTICE

Öz

In our research aimed at determining the views of kitchen staff on organizational justice, the survey used quantitative methods at the data collection stage. Our study used descriptive analyses (frequency, arithmetic mean, standard deviation) on data obtained from 378 kitchen workers working in five-star hotels in Istanbul, Independent-Samples T test was applied to compare two groups, and One-Way ANOVA tests were applied to comparison of more than two groups. Statistical significance level was determined as p<0.05 in all analyses. When the findings were examined, statistically significant differences were found between the gender, age, education level, and belonging status of the kitchen staff and their views on the subject of organizational justice (p<0.05). Additionally, it was observed that there was no statistically significant difference between the views of kitchen staff about their working years in the sector and organizational justice (p>0.05).

Anahtar Kelimeler

Organizational Justice, Distributive Justice, Operational Justice, Interactional Justice, Kitchen Workers Views.

Kaynakça

• Bozdoğan, İ. (2013). Örgütsel adaletin mesleki tükenmişlik üzerine etkisi: Kemer’deki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Çakar, S. ve Özyer, K. (2016). Yiyecek-içecek sektöründe örgütsel bağlılığın ve algılanan örgütsel adaletin çalışanların işten ayrılma niyetine etkileri: Alt boyutlar bağlamında bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 11(2), 227-245.
• Coşkun, R., Altunışık, R., ve Yıldırım, E. (2019). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Çolak, M. ve Erdost, H. E. (2004). Organizational justice: A review of the literature and some suggestions for future research. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 51-84.
• Dailey, R. C. ve Kirk, D. J. (1992). Distributive and procedural justice as antecedents of job dissatisfaction and intent to turnover. Human Relations, 45(3), 305-317.
• Demirel, Y. (2009). Örgütsel adaletin yönetici-çalışan üzerine etkisi: farklı sektör çalışanlarına yönelik bir araştırma. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17, 137-154.
• Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2011). Örgütsel adaletin bilgi paylaşımı üzerine etkisi: ilaç sektörü çalışanlarına yönelik bir çalışma. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 56, 99-119.
• Demirel, G. (2012). Örgütsel adalet algısının iş bırakma eğilimi üzerine etkisi: Antalya ili dört ve beş yıldızlı otel işletmeleri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Devanish, D. ve Greenidge, D. (2010). The effect of organizational justice on contextual performance, counterproductive work behaviors, and task performance: Investigating the moderating role of ability-based emotional intelligence. International Journal of Selection and Assessment, 18(1), 75-86.
• Doğan, H. (2018). Örgütsel adalet algısı ile iş performansı arasındaki ilişki. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 26-46.
• Ekiztepe, B. (2011). Konaklama işletmelerinde etik iklimi, örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Folger, R. ve Martin, C. (1984). Relative deprivation and referent cognitions: Distributive and procedural justice effects. Journal of Experimental Social Psychology, 22, 531-546.
• Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today and tomorrow. Journal of Management, 16(2), 399-432.
• Güllüce, A. Ç. ve Kahyaoğlu, M. (2016). Correlation between organizational justice perception and organizational identification: A case study in the hotels of the Urartu culture and tourism development region. International Journal of Business Administration, 7(3), 123-131.
• Hassan, A. (2002). Organizational justice as a determinant of organizational commitment and intnetion to leave. Asian Academy of Management Journal, 7(2), 55-66.
• İyigün, N. Ö. (2012). Örgütsel adalet: kuramsal bir yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 49-64.
• Karasar, N. (2023. Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları. Kaya, Z. ve Şahin, M. (2013). Meslek yüksek okulları için araştırma yöntemleri ve teknikleri. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Keskin, Ö. ve Esen, Ş. (2017). Örgütsel adalet algısının örgütsel bağlılığa etkisi: Banka çalışanları üzerinde bir araştırma. Researcher, 5(4), 620-637.
• Korkmaz-Orhan, B. ve Ünüvar Ş. (2019). Otel çalışanlarının örgütsel adalet algılarının örgütsel sinizm düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(3), 443-462.
• Kozak, M. (2018). Bilimsel araştırma tasarım, yazım ve yayım teknikleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Kutanis, Ö. R. ve Mesci, M. (2010). Örgütsel adaletin çalışanların iş tatminine etkisi: Turizm alanında eğitim veren bir yükseköğretim kurumuna yönelik bir örnek olay çalışması. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19, 527-552.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2023). Turizm işletmesi belgeli tesisler. Erişim adresi https://yigm.ktb.gov.tr/genel/turizmtesisleri.aspx
• Lambert, E. (2003). The impact of organizational justice on correctional staff. Journal of Criminal Justice, 31(2), 155-168.
• Moon, H., Kamdar, D., Mayer, D. M. ve Takeuchi, R. (2008). Me or we? The role of personelity and justice as other centered antecedents to ınnovative citizenship behaviors within organizations. Journal of Applied Psychology, 93(1), 84-94.
• Nowakowski, S. M. ve Conlon, D. E. (2005). Organizational justice: Looking back looking forward. The İnternational Journal of Conflict Management, 16(1), 4-29.
• Niehoff, B. P. ve Moorman R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel adaletin bireylerarası saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 77-96.
• Özdevecioğlu, M. (2004). Duygusal olaylar teorisi çerçevesinde pozitif ve negatif duygusallığın algılanan örgütsel adalet üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 59(3), 181-202.
• Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2013). Örgütsel davranış. Bursa: Ekin Basım.
• Özmen, Ö. N. T., Arbak, Y. ve Özer, P. S. (2007). Adalete verilen değerin adalet algıları üzerindeki etkisinin sorgulanmasına ilişkin bir araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 7(1), 17-33.
• Pelit, E. ve Bozdoğan, İ. (2014). Çalışanların örgütsel adalet algılamalarının tükenmişlik düzeyleri üzerindeki etkisi: Kemer’deki beş yıldızlı otel işletmelerinde bir uygulama. Journal of Business Research Turk, 6(2), 37-66.
• Ployhart, R. E. ve Ryan, A. M. (1997). Toward on explanation of applicant reactions: An examination of organizational justice and attribution frameworks. Organizational Behavior and Human Decısıon Processes, 72(3), 308-335.
• Şahin R. ve Kavas E. (2016). Örgütsel adalet ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin belirlenmesinde öğretmenlere yönelik bir araştırma: Bayat örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(1)4, 119-140.
• Skarlicki, D. P. ve Folger, R. (1997). Retalition in the workplace: the roles of distributive, procedural, and interactional justice. Journal of Applied Psychology, 82(33), 434-443.
• Tarkan, G. ve Tepeci, M. (2006). Örgütsel adalet ve yönetimde merkezileşmenin çalışan hırsızlığına etkileri: Mersin üniversitesi turizm işletmeciliği ve otelcilik yüksekokulu öğrenci algılamaları üzerine bir araştırma. Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, 17(2), 137-152.
• Taş, A. (2010). Öğretmenlerin iş değerlerinin örgütsel adalet algılarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 211-222.
• Tekiner, M.A. ve Çetin, S. (2016). Örgütsel adalet algısının örgütsel performans üzerine etkisi: Emniyet teşkilatı örneklemi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(31), 56-92.
• Töremen, F. ve Tan, Ç. (2010). Eğitim örgütlerinde adalet: Kavramsal bir çözümleme. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 58-70.
• Tyler, T. R. (1994). Psychological models of the justice motive: Antecedents of distributive and procedural justice. Journal of Personality and Social Psychology, 67(5), 850-863.
• Uludağ, Ö., Aktaş, İ. ve Özgit-Özdoğaç, H. (2019). Eğitim çalışanlarının örgütsel adalet algılarının ve örgüt kültürünün bilgi paylaşımı üzerindeki etkileri: Örgüt kültürünün aracı rolü. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 160-181.
• Uluköy, M. (2014). Sağlık çalışanlarının örgütsel adalet algısı ile tükenmişlik duyguları arasındaki ilişki: Bir uygulama. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 213-226.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yeniçeri, Ö., Demirel, Y. ve Seçkin, Z. (2009). Örgütsel adalet ve duygusal tükenmişlik arasındaki ilişki: İmalat sanayi çalışanları üzerine bir araştırma. Kahramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(16), 83-99.
• Yeşil, S. ve Dereli, S.F. (2012). Örgütsel adalet ve iş tatmini üzerine bir alan çalışması. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 105-122.
• Yirik, Ş., Uslu, A., Sancar, M. F. ve Kutukız, D. (2016). Otel işletmelerinde örgütsel sessizlik ve örgütsel adalet ilişkisi: Antalya örneği. Yeni Fikir International of Academic Research and Ideas, 8(16), 7-15.
• Yurtseven, O. (2016). Çalışanların örgütsel adalet algılarının örgütsel sessizlik üzerine etkisi: Konaklama işletmeleri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.
• Yüksekbilgili, Z., Çöpoğlu, M. ve Çöp, O. (2015). Örgütsel adalet: bir büyükşehir belediyesinde araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 45-53.
• Yürür, S. (2008). Örgütsel adalet ile iş tatmini ve çalışanların bireysel özellikleri arasındaki ilişkilerin analizine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 295-312.