Yöndeşen Medyayı Doğru Algılama Bağlamında Medya Okuryazarlığı Eğitimi

Year 2020, Volume: 10 Issue: 1, 117 - 137, 25.06.2020

Ülhak Çimen

Abstract

Geçmişten günümüze kadar insanların haber ve bilgi almak gayesiyle müracaat ettiği medya araçları bilhassa yeni iletişim teknolojileri ile beraber içeriğini zenginleştirmiş ve kapsamını da genişletmiştir. Dolayısıyla sürekli gelişen ve değişen medya ortamını algılayıp analiz etmek önem teşkil eden bir durum halini almıştır. Bu düşünce çerçevesinde hareket eden çalışmada; özellikle öğrencilerin ve genç neslin dijital medya ortamlarından gelen verileri anlama, yorumlayabilme ve bunları tekrardan aktarabilme becerisine sahip olmaları ve medyayı doğru algılayabilme yeteneğini kazanabilmeleri için medya okuryazarlığı eğitiminin önemine değinilmiştir. Kavramsal çerçevesini yöndeşen medya, medya okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı eğitiminin oluşturduğu çalışmada gelişen iletişim teknolojileri bağlamında medya okuryazarlığı eğitimi konusu ele alınmıştır.
Çalışma yöndeşerek geleneksel anlamını kaybeden medya mesajlarının kodlarını çözme, mesajları değerlendirme/yorumlama ve yeniden kodlayarak iletme anlamında kullanıcıların bilinçlendirilmesinde farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Yine çalışma medya okuryazarlığı eksikliklerini gidererek medyanın doğru algılanıp etkili bir biçimde kullanılmasına bilinç sağladığı için önemli olarak değerlendirilmektedir. Çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılarak yöndeşen medya, medya okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı eğitimi belirli bir çerçeveye oturtularak tanımlanmıştır. Ayrıca literatür taraması yapılırken konunun kavramsal çerçevesini belirlemek amacıyla iletişim bilimlerinin yanında; sosyoloji, psikoloji ve eğitim bilimleri gibi alanlardan da yararlanılmıştır.

Keywords

Yöndeşen Medya, Medya Okuryazarlığı, Eğitim, Teknoloji, Bilinç

References

• Buckingham, D. (2009). Media Education: Literacy, Learning and Contemporary Culture., Cambridge: UK: Polity Press.
• Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü., Öner, Ü. (2012). Üstün Zekâlı ve Üstün Yetenekli Öğrencilerin Medya Okuryazarlığına İlişkin Görüşleri (Elazığ Bilim ve Sanat Merkezi Örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. Cilt:2 Sayı:4. 141-154.
• Jols, T., Thoman, E. (2008). 21. Yüzyıl Okuryazarlığı: Medya Okuryazarlığına Genel Bir Bakış ve Sınıf İçi Etkinlikler, (C.Elma Trans). Ankara, Turkey: Ekinoks Yayınevi.
• Kansızoğlu, H. B. (2016). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Medya Okuryazarlığı Dersine Yönelik Görüşleri”. Elementary Education, 15 (2). 469-486
• Kellner, D.(2014). “Yeni Medya Yeni Okuryazarlık: Yeni Bin Yılda Eğitimin Yeniden Yapılandırılması” (M. Akif Barış Trans.), Mukadder Çakır (Eds.) Yeni Medyaya Eleştirel Yaklaşımlar, İstanbul, Turkey: Doğu Kitabevi.
• Lovink, G.(2017). Sosyal Medyanın Dipsiz Kuyusu, ( D.Esen Trans.), İstanbul, Turkey: Otonom Yayıncılık.
• Manovic, L.(2001). The Language of New Media, London: The Mit Press.
• Pekman, C.(2016). “Avrupa Birliği’nde Medya Okur Yazarlığı”, Şimşek M.C & Türkoğlu N.(Eds.) Medya Okuryazarlığı, İstanbu, Turkey: Pales Yayınları
• Potter, W. J. (2013). Media Literacy. London: Sage Publications.
• Pungente, J. (1985). Getting Started on Media Education. London: Center for The Study of Communication and Culture.
• Salı, J.B. (2012). “Yeni Medya Okuryazarlığı”, D.Yengin(Eds.) Yeni Medya ve … İstanbul, Turkey: Anahtar Kitaplar Yayınevi. 291-309
• Sezen, D. (2011). Katılımcı Kültürün Oluşumunda Yeni Medya Okuryazarlığı: ABD ve Türkiye Örnekleri. (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Radyo, Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı) Alınan: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp/303755
• Taşkıran, N. Ö. (2017). Medya Okuryazarlığına Giriş (1th ed)., İstanbul, Turkey: Beta Yayınları.
• Yıldırım, B.(2010). Gazeteciliğin Dönüşümü: Yöndeşen Ortam ve Yöndeşen Gazetecilik. Selçuk İletişim Dergisi. Cilt:6 Sayı:2 230-253.
• Yıldırım, B.(2009). Gazetecilik Eğitimi: Değişim İhtiyacı ve Dönüşümler. (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı) Alınan: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp/250396
• https://tr.depositphotos.com (Erişim Tarihi: 18.02.2019)