Sosyodemografik Özellikler ile Mutluluk Algısı Arasındaki İlişki Yapısının Analizi

Year 2011, Volume: 11 Özel Sayı, 113 - 123, 01.11.2011

Şahamet Bülbül Selay Giray

Abstract

Tarih boyunca olduğu gibi günümüzde de mutluluk kavramı önemini korumaktadır. Bunun nedeni herkesin mutlu olmak istemesi ve mutluluğun herkes için hayatın amacı olarak nitelendirilebilmesidir.Bu öneminden dolayı mutluluk üzerine dünyada ve ülkemizde çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Mutluluk araştırmaları düşünürlerin, sanatçıların ve davranış bilimcilerin olduğu kadar siyaset bilimcilerin, işletmecilerin ve iktisatçıların da ilgisini çekmektedir. Bu açıdan bakıldığında mutluluk konusunun hemen tüm sosyal bilimcilerin ilgi odağı haline geldiğini söylemek mümkündür.Yapılan literatür taramasında gerek dünyada gerekse ülkemizde mutluluk üzerine yapılan araştırmalarda genellikle “Hayatınızı bir bütün olarak düşündüğünüzde kendinizi ne kadar mutlu hissediyorsunuz?“ sorusunun, mutluluk tanımı olarak ele alındığı ve bu sorunun cevabı bağımlı değişken olarak kabul edilip, sosyodemografik faktörler de bağımsız değişkenler olarak alınıp etkili faktörler belirlenmiştir. Etkili faktörlerin belirlenmesinde de genellikle Sıralı Lojit modelinden yararlanılmıştır. Bu çalışmada mutluluğun sadece yukarıdaki soru ile belirlenemeyeceği düşüncesinden hareketle, farklı göstergelerin de mutluluğu tanımlamada kullanılması gerektiğinden yola çıkılmış ve sadece mutluluk düzeyine odaklanılmayıp, en çok mutluluk veren kavramların da analizlere dahil edilmesi gerektiği düşünülmüştür.Bu amaçla; sosyodemografik özellikler ile mutluluk algısı arasındaki ilişkinin derecesi, ayrıca hangi kategorilerin birbirleri ile ilişkili oldukları, bunun yanı sıra hangi sosyodemografik özelliklerdeki bireylerin ne derece mutlu oldukları ve bu mutluluklarının kişi ve kavram bazında kaynakları açısından homojen kümeler oluşturup oluşturmadıkları belirlenecektir. Literatürde mutluluk araştırmalarında kullanılan yöntemler, bağımlı değişken sayısının birden fazla olması durumunda problemin çözümüne cevap veremediğinden ve bu çalışmada da üç farklı mutluluk değişkeni kullanılacağından Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi’nden (DOKKA) yararlanılmaktadır. DOKKA ile elde edilen sonuçların anlamlılığı da Ki-Kare Analizi ile desteklenecektir

Keywords

Kategorik veri, optimal ölçekleme, doğrusal olmayan kanonik korelasyon analizi

Analysis of the Relationship Structure Between Socio-Demographic Features and Happiness Sensation

Abstract

The concept of happiness protect its importance nowadays
like along history. The underlying reason is that everybody
want to be happy and happiness could qualify the purpose of
life for everybody.
On account of this importance various researches have done
in world and in our country. Happiness researches attract attention
of philosopher, craftsman and as much as behavioral
scientiest political scientiest, business administrators and
economists. In that respect it can be said say that the subject
of happiness is center of interest for all social scientists.
At literature survey we have seen that as much as at world
and at our country there is only one dependent variable: “How
much do you feel happy when you think about entirely all of
your life?” This variable is used like the description of happiness.
Most of scientists have accepted this answer as dependent
variable and social-demographic features as independent
variables and have determined the influentially factors.
They have used generally ordered logit model.
At this study have thought that this question is not the only
one deterministic of happiness. Different indicators are necessary
for description of happiness. The concepts which give
happiness should be included in analysis. The grade of relationship
between socio-demographic features and happiness
sensation, related categories, sociodemographic features happy
grade and existing homogeneous clusters about happiness
sensation would be determine. When the dependent variable
number is bigger than one, the approaches in literature are
not sufficient. Different three happiness questions could be in
use. Therefore nonlinear canonical correlation analysis would
be apply and the results would stay up with Chi-Squre analysis.

Keywords

Categorical data, optimal scaling, nonlinear canonical correlation analysis

References

• Babaoğlu, H. (2008) “Mutsuz Mutluluk Çabası” Va- tan Gazetesi, http://psikoloji-psikiyatri.com/mutluluk. html, (15 Mayıs 2010).
• Demirhan, D. (2000) “Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analizi ile Liderlik Vasıflarını Etkileyen Et- menlerin İncelenmesi” Yayınlanmamış Doktora Tezi, İs- tanbul, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• de Leeuw, J. (2008) “Multivariate Analysis with Op- timal Scaling” http://www.datatheory.nl/pdfs/86/86_01. pdf , (12 Aralık 2008).
• Graham, C. (2004) “Can Happiness Research Cont- ribute to Development Economics” Massachusetts Ave- nue Development Seminar, http://www.cgdev.org/doc/ event%20docs/MADS/Graham.pdf, (21 Mayıs 2010).
• Gifi, A. (1996) “Nonlinear Multivariate Analysis” 1st Edition, Chichester, John Wiley&Sons.
• Vikipedi (2010) http://tr.wikipedia.org/wiki/Kutad- gu_Bilig#Kitab.C4.B1n_Ad.C4.B1, (16 Mayıs 2010).
• Lama, D. (2000) Mutluluk Sanatı, Çev. Güneş Tok- can, Klan Yayınları.
• Meulman, J., Heiser W. J. (2004) “SPSS Categories 13.0.” SPSS Inc., USA, http://www.sscnet.ucla.edu/labs/ SPSS13/SPSSCategories13.0.pdf , (11 Şubat 2008).
• Michailidis, G., de Leeuw, J. (1998) “The Gifi System for Nonlinear Multivariate Analysis” Statistical Science, 13(4307-336.
• Psychometric Society in Jouren-Josas France (1984) http://www.datatheory.nl/pdfs/84/84_12.pdf, (14 Ocak 2008).
• Van de Geer, J. P. (1993) “Multivariate Analysis of Categorical Data: Theory”, 1st Edition, California, Sage.
• Van der Burg, E., de Leeuw, J. ve Verdegaal, R. (1984) “Non-linear Canonical Correlation with m sets of Variables” http://www.datatheory.nl/pdfs/84/84_12. pdf, (15 Ocak 2008).
• Van de Geer, J. P. (1993) “Multivariate Analysis of Categorical Data: Applications.” 1st Edition, California, Sage.